Đối với Việt Nam, lĩnh vực dân số đã có khá nhiều thành tựu đáng khích lệ, như giảm tỷ lệ tăng tự nhiên (từ 1,86% năm 1991 giảm xuống còn 1,33% năm 2005), tăng tỷ lệ dân số thành thị (từ 19,7% lên 27% năm 2005)… Tuy nhiên, về lĩnh vực này vẫn còn tám vấn đề cần được quan tâm xử lý giải quyết.
Một, tốc độ tăng dân số vẫn còn rất cao, hằng năm vẫn còn ở mức trên 1,3%. Điều đó có nghĩa là, nếu tốc độ tăng trưởng GDP dù có đạt 8% thì GDP bình quân đầu người chỉ còn tăng 6,6%!
Hai, dân số tuyệt đối trung bình năm 2005 của Việt Nam hiện đã đạt trên 83,1 triệu người, đông thứ 13 trên thế giới.
Ba, dân số đông, hằng năm vẫn còn tăng trên 1 triệu người; tương đương với dân số của một tỉnh loại trung bình của nước ta. Với trên 1 triệu người này, sẽ phải có các chỉ tiêu khác tăng lên để khi tính bình quân đầu người không bị giảm, đó là chưa nói tới nếu không tăng cao thì còn bị giảm đi.
Bốn, mật độ dân số lên đến 252 người/km2, cao thứ 3 ở Đông Nam Á, đứng thứ 16 ở châu Á và đứng thứ 31 trên thế giới, gấp khoảng gần 6 lần mức bình quân chung của thế giới. Mật độ này thuộc loại cao, trong khi GDP bình quân đầu người còn thấp.
Năm, phân bố dân số không đều giữa các vùng, các tỉnh. Trong khi mật độ dân số trung bình cả nước là 252 người/km2, thì của vùng đồng bằng sông Hồng cao nhất (lên đến 1.218 người, trong đó Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên còn cao hơn), tiếp đến là Đồng bằng sông Cửu Long (435 người/km2), Đông Nam Bộ (387 người/km2), còn Tây Bắc rất thấp (69 người/km2), Tây Nguyên (87 người/km2). Mật độ dân số tính theo tỉnh cao nhất là Hà Nội (3.415 người/km2), TP Hồ Chí Minh (2.812 người/km2)…, còn thấp nhất là Lai Châu (35), Kon Tum (39), Điện Biên (47), Đắk Nông (61), Bắc Kạn (62), Sơn La (70), Gia Lai (72)…
Sáu, đã có dấu hiệu mất cân bằng giới tính, nhất là đối với lứa tuổi trẻ (nam nhiều hơn nữ).
Bảy, mặc dù dân số vẫn thuộc loại trẻ, nhưng tỷ lệ dưới 15 tuổi đã giảm tương đối mạnh, còn tỷ lệ trên 60 tuổi đã tăng nhanh, tức là đã có dấu hiệu dân số già đi.
Tám, chất lượng dân số về dinh dưỡng, văn hóa, việc làm… chuyển biến còn chậm.
Ngọc Minh
Bình luận (0)