'Cha đẻ' ca khúc Con cò bé bé: 'Đừng trách các em, mà phải trách mình'

02/11/2018 15:07 GMT+7

Nhạc sĩ Lê Xuân Thọ, tác giả ca khúc Con cò bé bé , đã bước sang tuổi 80, nhưng ông vẫn nhớ như in những kỷ niệm và cảm xúc khi viết nên bài hát được hầu hết trẻ em Việt Nam thuộc từ tấm bé.

Trả lời phỏng vấn Báo Thanh Niên, nhạc sĩ Lê Xuân Thọ cho biết: "Tôi không được học nhạc. Tôi không phải nhạc sĩ mà chỉ là người thích sáng tác ca khúc thôi.

Năm 1967, bấy giờ tôi là kỹ sư thiết kế và xây dựng cầu đường. Thời gian đó, cơ quan tôi sơ tán về Vĩnh Phúc, một miền quê thơ mộng bên cạnh sông Cà Lồ. Một buổi chiều đi từ phòng làm việc trở về chỗ ở, vô tình tôi gặp một người mẹ trẻ đang chơi cùng với con. Em bé vươn lên chỉ cành tre, cành tre đung đưa trong gió.

Tôi đi sát lại gần và đưa tay đỡ tay em bé, vô tình em bé rụt tay lại, còn bàn tay tôi lại để lên tay bà mẹ trẻ. Một phút rung động khiến ngay trong đêm hôm đó tôi viết bài hát Con cò bé bé. Tôi viết đến tận 4 giờ sáng hôm sau. Tôi cứ tiếc mãi không gặp lại bà mẹ trẻ ấy. Sau này khi đã lấy vợ, có một nhà báo đến mang bài viết về ca khúc in trong tập san, tôi không dám cho cho vợ biết (cười)".

Ông có còn nhớ lần đầu tiên ca khúc Con cò bé bé được hát chính thức là như thế nào?

Bốn giờ sáng tôi viết xong ca khúc. Hôm đó là thứ 7 nên tôi về Hà Nội, đạp xe đến Hồ Tây thì gặp nhạc sĩ Mộng Lân. Anh hỏi tôi có viết được gì mới không. Tôi mới cười bảo: mình viết được bài nhỏ bé tí ti, xinh xinh thôi, viết cho vui mà.

Anh Lân bảo tôi hát thử cho anh nghe. Nghe xong, Mộng Lân thích quá. Bọn tôi rủ nhau ngồi uống cà phê. Lúc đó, Mộng Lân bảo chép cho anh bài này. Bút không có, giấy không có, tôi mới xin cô mậu dịch viên hai vỏ bao thuốc lá, rồi mượn cái bút chép bài hát Con cò bé bé cho anh. Độ 4 - 5 tháng sau, tôi vô tình tôi nghe được ca khúc Con cò bé bé được hát trên Đài Tiếng nói Việt Nam, cảm động lắm.

Trong năm đó, tôi còn được đến Nhà hát Lớn lĩnh giải thưởng. Đấy là giải thưởng của Ủy ban Thiếu niên nhi đồng T.Ư. Không có giải nhất, giải nhì là bài Con cò bé bé. Cũng có nhạc sĩ thắc mắc sao lại có người chẳng nghe danh bao giờ mà được giải thưởng, thì có người cũng bảo là tác phẩm tốt thì được giải thôi.

Lĩnh giải thưởng mà tôi run cầm cập. Tôi nghĩ mình giống như người đi câu cá mà câu được con cá quá to. Tôi không nhớ chính xác là bao nhiêu, chỉ nhớ là số tiền tương đương với cái xe đạp Phượng Hoàng.

Tôi mang đi chiêu đãi mọi người hết (cười).

Nhạc sĩ có thể chia sẻ về người hát ca khúc Con có bé bé lần đầu tiên?

Tôi không nhớ được, nhưng người hát nổi tiếng nhất sau này là Xuân Mai. Xuân Mai và bố có lần đến tận nhà để tìm gặp tôi. Tôi cảm ơn cô bé đã làm cho Con cò bé bé có thể đi vào trong lòng mọi người như vậy.

Tôi nghĩ, một ca khúc thành công không chỉ là bài hát hay mà còn có nhiều điều nữa, trong đó là cả người hát phải hay.

Có nhiều người nhận ra ông là người đã viết Con cò bé bé không?

Không mấy người nhận ra, biết tôi sáng tác bài Con cò bé bé đâu (cười).

Ông có theo dõi những chương trình ca nhạc hiện nay trên truyền hình cho trẻ em? Ông thấy sao khi các em có khi vẫn hát bài hát dành cho người lớn?

Mình khó mà có thể cấm được, mà phải dùng những bài hát hay cho trẻ con để bớt những cái đó đi. Việc đó phải làm ngay trong giáo dục nhà trường, hay từ chính những người mẹ phải hướng cho con mình.

Tôi nghĩ cần có những cuộc sáng tác ca khúc dành cho thiếu nhi, có thể không quá nặng nề về tiền nong, giải thưởng, nhưng phải làm sao để có thể “tung” ra công chúng.

Đừng trách các em, mà phải trách mình. Trách người sáng tác như mình không đi kịp thời đại. Các em thích nhạc có tốc độ, tiết tấu nhau, còn mình cứ ê a suốt ngày thì bọn trẻ không chịu nổi, phải hát bài người lớn thôi. Ta cứ viết hay đi thì bỗng nhiên bọn trẻ sẽ hát thôi.

Ông có nhận được nhiều tiền tác quyền từ ca khúc không?

Tôi vẫn nhận được, nhưng tôi không sống bằng tiền tác quyền. Tôi chỉ sáng tác cho vui thôi. Từ khi bài Con cò bé bé được đón nhận, tôi vui lắm. Điều đó cũng như động lực để tôi viết thêm.

Năm 1972, tôi viết Cánh cò quê mẹ. Lúc đó, tôi đi về Thái Bình, qua đồng lúa mênh mông, gặp các cô nông dân đi làm đồng về. Những xúc cảm khiến tôi viết ca khúc. Đến giờ, tôi viết khoảng 600 ca khúc rồi (cười).

Xin cảm ơn ông về cuộc trò chuyện!

Ca khúc Con cò bé bé và nhiều ca khúc thiếu nhi nổi tiếng của các nhạc sĩ như như Hoàng Vân, Huy Du, Nguyễn Đức Toàn, Phạm Tuyên, Văn Dung, Hùng Đăng... sẽ đến với khán giả trong chương trình Tuổi thơ và hòa bình do Hội Âm nhạc Hà Nội tổ chức, diễn ra vào tối 9.1, tại Nhà hát Lớn Hà Nội. 

Chương trình do nhạc sĩ Trương Ngọc Ninh làm tổng đạo diễn, gồm 4 phần: Bác Hồ với thiếu niên nhi đồng, Niềm vui của bé, Mái trường với tuổi thơ, Tuổi thơ và hòa bình, với sự tham gia của NSND Lan Hương, Thùy Chi, Lâm Bảo Ngọc, Trịnh Ngọc Minh, Minh Nguyệt, Quỳnh Chi, Hợp xướng Harmony Hà Nội, Học viện Âm nhạc Young Hit Young Beat… 

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.