Chờ cú bật giúp cải lương hồi sinh

Cải lương sau thời gian phát triển rực rỡ ở miền Nam, rồi phát triển ra miền Bắc thì bắt đầu chựng lại từ những năm 1989 - 1990. Sự trầm lắng của môn nghệ thuật này kéo dài cho đến nay khi thiếu vắng những kịch bản mới - hay, phải cạnh tranh với nhiều môn nghệ thuật khác.

“Hồi xưa cải lương gần như là độc tôn, bây giờ mấy chục môn nghệ thuật cùng lúc thì chia hết khán giả của cải lương rồi. Kịch bản cải lương sau này chất lượng không bao nhiêu, không tạo được sự đồng cảm với khán giả nên không thu hút. Chúng tôi vẫn mong lứa nghệ sĩ trẻ sẽ tiếp bước, trau dồi, có những giọng ca đặc thù riêng, mới lạ, hay để tạo sức hút lôi kéo khán giả quay lại với cải lương. Và đặc biệt, mong muốn lớn nhất của tôi là có một rạp hát cải lương hoạt động thường xuyên”, NSƯT Thanh Tuấn tâm tư.

Thực tế là dù cải lương đang gặp khó khăn nhưng vẫn có một lượng khán giả riêng, cả những khán giả trẻ chứ không riêng lớp khán giả lớn tuổi. Họ vẫn đến với các vở diễn mỗi khi sân khấu sáng đèn. Danh ca cải lương Minh Cảnh trong lần về nước biểu diễn hồi tháng 5 đã xúc động kể khi ông về đến sân bay Tân Sơn Nhất, các nhân viên sân bay dù còn rất trẻ nhưng vẫn nhận ra ông và bày tỏ sự mến mộ. “Điều đó tạo cho tôi niềm tin mãnh liệt là cải lương sẽ không bao giờ chết khi vẫn còn những khán giả trẻ yêu mến cải lương như thế. Quan trọng là chúng ta phải tìm ra được căn bệnh cốt lõi mà cải lương đang mắc phải để “chữa trị” hiệu quả nhất”, nghệ sĩ Minh Cảnh mong mỏi.

“Vẫn mang tính chuyên nghiệp nhưng liên hoan kỳ này sẽ như một sân chơi, vui vẻ, gắn kết chứ không chỉ là ganh đua hơn thua. Sự kiện này sẽ mang tính chất như một cuộc điểm binh cho sân khấu cải lương, là dịp để chúng ta nhìn lại đội ngũ diễn viên, những vấn đề liên quan đến kịch bản, vở diễn, lực lượng cải lương trong giai đoạn hiện nay”, ông Trần Hướng Dương, Phó cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn, Trưởng ban tổ chức Liên hoan cải lương toàn quốc 2018, nhấn mạnh.

Với việc nhiều đoàn hát hội tụ và đông đảo nghệ sĩ cải lương cả nước biểu diễn các tác phẩm đặc sắc nhất của đơn vị mình, liên hoan là dịp để tạo đà cho hoạt động cải lương sôi động hơn. “Sắp tới, Cục sẽ cố gắng xây dựng một đề án, chiến lược để quảng bá nghệ thuật truyền thống nói chung và cải lương nói riêng. Ví dụ phối hợp với một số cơ quan đơn vị như Tổng liên đoàn Lao động hay T.Ư Đoàn để đưa các vở diễn đến các trường đại học, khu công nghiệp, chế xuất…”, ông Dương cho biết.

Ông Võ Trọng Nam, Phó giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao TP.HCM, Phó chủ tịch Hội Nghệ sĩ sân khấu VN, cũng chia sẻ: “Hội Nghệ sĩ sân khấu VN cùng đồng hành với Cục Nghệ thuật biểu diễn tổ chức tốt kỳ liên hoan này để tôn vinh nghệ thuật cải lương, các nghệ sĩ tài danh. Về việc quảng bá các tác phẩm sau liên hoan, ở góc độ của sở, chúng tôi có kinh phí để phục vụ ở khu vực ngoại thành, vùng sâu, vùng xa, công nhân... nên rà soát lại các đơn vị xã hội hóa nếu có nhu cầu biểu diễn quảng bá tác phẩm sẽ bố trí phục vụ cho công nhân các khu chế xuất, trung tâm văn hóa quận, huyện”.

Liên hoan cải lương toàn quốc 2018 do Cục Nghệ thuật biểu diễn phối hợp với Hội Nghệ sĩ sân khấu VN, Sở Văn hóa - Thể thao các tỉnh, thành phố. Ban tổ chức cho biết việc chọn Long An là nơi tổ chức liên hoan vì đây được xem là một trong những cái nôi của đờn ca tài tử - môn nghệ thuật đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại, cũng là tiền thân của nghệ thuật cải lương. Có 25 đoàn, nhà hát với 32 vở diễn (8 vở của các đơn vị ngoài công lập) đăng ký tham gia. Nét mới của liên hoan là không hạn chế đề tài nội dung vở diễn và đặc biệt năm nay lễ bế mạc trao giải sẽ được tổ chức như một chương trình nghệ thuật với chủ đề Danh tài hội tụ, nhằm vinh danh các nghệ sĩ cải lương gạo cội, có nhiều công lao đóng góp cho nghệ thuật cải lương. Chương trình dự kiến được truyền hình trực tiếp trên Đài truyền hình Long An, Đài truyền hình TP.HCM và Đài truyền hình VN vào 20 giờ ngày 19.9.