Vào năm 1775, khi thuyền trưởng James Cook khám phá quần đảo South Sandwich, ông cũng đã ghi nhận sự tồn tại của một số đảo núi lửa đang hoạt động nhô lên trên mặt biển. “Tuy nhiên, đáy biển hoàn toàn là một ẩn số. Nó chưa bao giờ được khảo sát”, trang tin
Discovery dẫn lời ông Phil Leats (người Anh) thuộc nhóm khảo sát Nam cực. “Chúng tôi đã lập bản đồ rất chi tiết về khu vực đáy biển xung quanh quần đảo này”, ông nói thêm.
Nhóm thám hiểm đã sử dụng máy quét hình ảnh dưới nước và phát hiện 12 núi lửa ngầm. Nhiều núi lửa trong số này rõ ràng có dấu hiệu hoạt động trong thời gian gần đây. Các núi khác đã “chết” và tạo ra những miệng núi lửa khổng lồ đường kính khoảng 5.000 m.
Theo các nhà khoa học, hệ thống núi lửa này là kết quả của sự dịch chuyển về phía đông của mảng lục địa Nam Mỹ bên dưới đảo South Sandwich, mang theo nước đi sâu vào lòng trái đất. Nước thoát ngược lên dẫn đến những đợt phun trào đá nóng chảy.
Phát hiện này rất thú vị đối với các nhà địa chất vốn đang hy vọng tìm hiểu sâu hơn về những đợt phun trào dưới lòng biển cũng như quá trình hình thành lớp vỏ lục địa. Chúng cũng là một kho khám phá cho các chuyên gia sinh học vì các lỗ nước nóng phun ra từ đáy đại dương sẽ tạo ra một môi trường mới cho sự sống. Đồng thời điều này cũng nâng cao nhận thức về mối nguy hiểm đối với con người. Những núi lửa như vậy thường có độ dốc không ổn định và nếu toàn bộ một phía trở nên mất ổn định, nó có thể đột ngột sụt xuống và tạo ra sóng thần.
Quần đảo South Sandwich ở rất xa lục địa nhưng những đợt sóng thần ở Ấn Độ Dương hồi năm 2004 cho thấy sóng thần có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng ở những khoảng cách rất xa so với nơi bắt nguồn của nó. Theo ông Ian Dalziel thuộc Đại học Texas (Mỹ), bờ biển phía tây của châu Phi “sẽ đặc biệt dễ bị tổn hại bởi một cơn sóng thần do những ngọn núi lửa mới được phát hiện này gây ra”.
Hồi tháng 5.2009, báo điện tử Kompas của Indonesia đưa tin một nhóm các chuyên gia Indonesia, Mỹ và Pháp đã phát hiện một ngọn núi lửa khổng lồ dưới đáy đại dương, cách đảo Sumatra khoảng 330 km về phía tây. Núi lửa này có đường kính 50.000m, cao đến 4.600m và nằm ở độ sâu 5.900 m, nghĩa là đỉnh của ngọn núi này cách mặt nước biển hơn 1.000 m. Tuy nhiên, phát hiện này khi đó đã gây ra nhiều tranh cãi lẫn nghi ngờ trong giới nghiên cứu ở Indonesia.
Trùng Quang
Bình luận (0)