Năm sau quỷ rút kinh nghiệm đòi ăn ngọn, còn gốc trả cho người. Nhưng người đâu có thua quỷ, bèn trồng củ cải, quỷ lần nữa trắng tay.
Năm thứ ba, quỷ đòi ăn cả gốc lẫn ngọn, trả người khúc giữa, cầm chắc thắng. Người trồng ngô, kết quả quỷ chẳng được gì.
Câu chuyện ấy nói về trí khôn con người. Vì có trí khôn mà con người thắng được quỷ, bảo vệ được thành quả lao động của mình. Dân gian có câu thành ngữ “vỏ quít dày, móng tay nhọn” là vậy.
Truyện cổ tích nào cũng có hai mặt. Truyện trên cũng vậy. Mặt tốt, nó dạy cho con người tự ý thức được mình, có cái đầu biết suy nghĩ để không bị kẻ khác lừa, kể cả ma quỷ. Nhưng còn mặt xấu, nếu không nhận diện rõ dễ bị ngộ nhận để rồi dùng tư duy ấy tạo ra tình huống nhằm cướp bóc cho riêng mình.
Ta thừa biết chẳng có con quỷ nào ở đời. Người xưa chẳng từng bảo “nói có quỷ thần hai vai” là chỉ ra rằng trong mỗi con người đều có thiện và ác. Thiện mạnh thì thắng ác, ác mạnh thì thắng thiện.
Thời buổi hiện nay, vào lúc này lúc khác, nơi này nơi khác, cái ác có phần thắng thế, áp đảo cái thiện. Tham nhũng là cái ác đang tràn lan dưới nhiều hình thức, xâu xé xã hội ra từng mảnh. Đồng lõa với cái ác-tham nhũng là sự lãng phí, vô trách nhiệm, thờ ơ với vận mệnh người dân, là lòng tham không đáy, chỉ vì tiền mà sẵn sàng chà đạp mọi giá trị, kể cả đạo đức, nhân cách hoặc những điều thiêng liêng… Lúc ấy người biến thành quỷ, còn trí khôn lại giúp cho cái ác lộng hành, gây nên thảm họa cho đất nước và dân tộc.
Chuyện quỷ và người vẫn còn đó. Có điều con quỷ ngày nay không ngây ngô như chuyện cổ tích, mà chỉ có con người ngây ngô thôi.
11.2012
Đỗ Đức
Bình luận (0)