Xem ra thì rất tiện lợi vì người dùng không phải đăng ký tài khoản tại trang đó. Nhưng, cách dùng tài khoản Facebook để đăng nhập tự động vào một trang web lại tạo điều kiện cho mạng xã hội này dễ dàng theo dõi các hoạt động của người dùng, như việc họ nhấn nút “like” hay gửi bình luận trên trang đó.
Nhiều trang web đã cho “nhúng” các đoạn mã lập trình gọi là “Facebook pixel” vào để giúp mạng xã hội này thu thập thông tin, ngược lại Facebook sẽ giúp giới thiệu các trang web này đến người dùng của họ, như thế đôi bên cùng có lợi. Chính những điều này đã giúp cho Facebook thu thập được thêm nhiều thông tin về người dùng, cụ thể là người dùng đã đọc những trang tin nào, mua sắm ở các trang web bán hàng nào, và cả những phim… sex họ đã xem.
Facebook thu thập thông tin người dùng bằng hai cách: Thứ nhất, thông qua những gì người dùng tương tác lúc sử dụng Facebook, Messenger, Instagram, thứ hai, theo dõi người dùng truy cập vào những trang web nào, ngay cả khi họ không đăng nhập vào Facebook. Tức là Facebook luôn theo dõi người dùng mọi lúc mọi nơi trên internet, bằng cách dùng các “dấu vết số” (digital footprints) của người dùng khi lướt web để tìm hiểu về sở thích và khuynh hướng tiêu dùng của họ.
Dựa trên những thông tin này, Facebook sẽ đưa những quảng cáo phù hợp nhất lên trang nhà (home page) của người dùng, vì bán quảng cáo là nguồn thu nhập chủ yếu của mạng xã hội này, năm 2018 vừa qua, số lợi nhuận Facebook thu được từ bán quảng cáo lên đến 22 tỉ USD. Bạn có để ý rằng mỗi khi bạn vào một trang web bán hàng để xem một số hàng hóa nào đó, thì chỉ ít lâu sau các quảng cáo về những món hàng đó sẽ được liên tục “đẩy” lên trang nhà Facebook hay Instagram của bạn.
Đó cũng là lý do tại sao Facebook được nhiều doanh nghiệp đặt mua chỗ quảng cáo. Với những thuật toán sàng lọc và phân loại người dùng rất chính xác, Facebook giúp cho các doanh nghiệp đưa quảng cáo đến đúng đối tượng người tiêu dùng mong muốn, không bị lãng phí như kiểu quảng cáo đại trà trên báo in hoặc truyền hình.
Dù luôn bị Facebook theo dõi nhưng người dùng mạng xã hội này lại không có cách gì xem và biết được Facebook đã thu thập được những thông tin gì về mình. Mãi cho đến gần đây, sau khi chịu nhiều công kích về vấn đề rò rỉ thông tin người dùng, Facebook mới chịu phát triển một chức năng gọi là ‘Các hoạt động ngoài Facebook’ (‘Off-Facebook Activity’).
CEO Mark Zuckerberg đã hứa hẹn là sẽ cung cấp một chức năng mới gọi là “Xóa lịch sử lướt web” (Clear History), đến nay mới ra mắt người dúng ẢNH: BUZZFEED |
Năm ngoái, sau khi Facebook hứng chịu nhiều phê phán của công luận về những vụ rò rỉ thông tin người dùng, CEO Mark Zuckerberg đã hứa hẹn là sẽ cung cấp một chức năng mới gọi là “Xóa lịch sử duyệt web” (Clear History) để người dùng xóa bỏ bản ghi về quá trình duyệt những trang web ngoài Facebook.
Nay thì chức năng mới này mang tên là ‘Off-Facebook Ativity’ (với ‘Clear History’ là một phần của nó), nó sẽ liệt kê những trang web của bên thứ ba nào đã chia sẻ dữ liệu về người dùng với Facebook. Chức năng này cho phép người dùng cắt đứt mối liên kết giữa lịch sử duyệt các trang web bên ngoài với tài khoản Facebook của họ.
Người dùng cũng có thể thiết lập để chấm dứt sự theo dõi của Facebook về quá trình duyệt web của họ, hoặc chỉ ngăn chặn một số trang web nhất định nào đó chia sẻ lịch sử truy cập các website của họ với Facebook. Hiện nay khoảng 1/3 trong tổng số các trang web trên thế giới đều nhúng đoạn mã theo dõi do Facebook này lập trình và cung cấp.
Tính năng này sẽ được Facebook triển khai trước tiên ở Ireland, Tây Ban Nha và Hàn Quốc, sau đó sẽ dần mở rộng sang các nước khác. Khi mở Facebook, tính năng này nằm ở menu ‘Các Thiết lập’ (Settings) > ‘Các hoạt động ngoài Facebook’ (‘Off-Facebook Activity’), với tùy chọn cho phép người dùng ‘làm sạch’ (clear) lịch sử lướt web.
Tuy vậy, thực tế là Facebook đã lập lờ ‘chơi chữ’ rất khéo vì trong thông báo của họ không hề có từ nào đề cập đến việc ‘xóa’ thực sự (delete) các thông tin về lịch sử lướt web của người dùng, trong trường hợp này rõ ràng là ‘clear’ không có nghĩa là ‘delete’. Bởi vì, theo người phát ngôn của Facebook thì các thông tin này vẫn được Facebook lưu giữ, nhưng sẽ được tách biệt để không còn có sự gắn kết với tài khoản người dùng như trước đây. Các nhà phát triển ứng dụng cho Facebook vẫn có thể sử dụng các thông tin này thông qua công cụ phân tích do mạng xã hội cung cấp.
Trả lời phỏng vấn của CNN, Giám đốc điều hành Sheryl Sandberg của Facebook cho biết việc đưa ra chức năng mới nhằm mục đích phục vụ người dùng tốt hơn, đó là cách thức đúng đắn để mạng xã hội này càng phát triển bền vững về lâu dài. Dù rằng, theo bà Sandberg, nó sẽ làm ảnh hưởng đến doanh thu quảng cáo hướng đối tượng của Facebook trong thời gian tới.
Bình luận (0)