Dân kêu cứu vì chính quyền thu hồi 'ngang' đất nông trường

Nhưng đến nay, chính quyền TX.Trảng Bàng cho rằng hợp đồng này sai quy định nên quyết định thu hồi trong năm 2020. Điều này gây bức xúc cho những hộ dân đã bỏ rất nhiều tiền của, công sức đầu tư...

Cao su đang trồng tại khu đất do Nông trường cao su Bời Lời giao cho bà Huỳnh Thị Lan Phương Ảnh: Thiên Thảo

Căn cứ pháp lệnh Hợp đồng kinh tế ngày 25.9.1989 của Hội đồng Nhà nước ban hành về chế độ hợp đồng kinh tế; căn cứ Nghị định 17/HĐBT ngày 16.1.1990 của Hội đồng Bộ trưởng; căn cứ Quyết định số 318 ngày 29.9.1991 của UBND H.Trảng Bàng (nay là TX.Trảng Bàng) về việc giao đất cho Nông trường cao su Bời Lời (NTCSBL) quản lý, ngày 1.11.1994, NTCSBL đã giao lại hơn 55 ha đất tại ấp Bùng Binh, xã Hưng Thuận, H.Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh cho bà Huỳnh Lan Phương đầu tư trồng, chăm sóc, khai thác cao su. Tuy nhiên, đến ngày 3.12.2020 UBND TX.Trảng Bàng ra thông báo thu hồi diện tích đất kể trên với lý do: Hợp đồng kinh tế giữa NTCSBL với bà Huỳnh Thị Lan Phương có nội dung giao đất để trồng cao su với thời hạn 50 năm là không đúng thẩm quyền theo quy định của pháp luật đất đai; thuộc trường hợp nhà nước thu hồi đất theo quy định tại điểm c khoản 1 điều 64 luật Đất đai năm 2013. Thông báo còn yêu cầu: Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được thông báo, bà Huỳnh Thị Lan Phương có trách nhiệm thu dọn nhà cửa, vật kiến trúc và thanh lý tài sản để giao lại đất cho UBND TX.Trảng Bàng quản lý theo quy định pháp luật. Nếu quá thời gian trên mà bà Huỳnh Thị Lan Phương không thu dọn nhà cửa, vật kiến trúc và thanh lý tài sản thì UBND TX sẽ thành lập Hội đồng thẩm định để định giá xử lý tài sản theo quy định pháp luật.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, không chỉ riêng bà Huỳnh Thị Lan Phương sắp sửa bị chính quyền TX.Trảng Bàng thu hồi đất trước thời hạn hơn 20 năm (theo hợp đồng đã ký với NTCSBL), mà nhiều hộ dân khác ký hợp đồng trồng cao su với NTCSBL cũng rơi vào hoàn cảnh tương tự. Điều này đã khiến nhiều người dân cho rằng quá bất hợp lý. Không những người dân lâm vào tình thế “trở tay không kịp” mà điều cốt lõi là họ đã bỏ rất nhiều tiền, công sức đầu tư trồng cây cao su theo hợp đồng đến hơn 20 năm nữa, nhưng nay bị thu hồi “ngang” như vậy khiến họ tán gia, bại sản.

Nhiều công nhân gần 20 năm nay sống bằng thu nhập từ chủ của vườn cao su thuộc Nông trường cao su Bời Lời

Bà Lan Phương (người có diện tích đất bị thu hồi nhiều nhất) bức xúc nói: “Việc UBND tỉnh Tây Ninh cho rằng NTCSBL làm sai, vấn đề này là do cơ quan nhà nước làm sai, người dân hoàn toàn không biết. Hơn nữa, việc “làm sai” của NTCSBL (như chính quyền nói) đến nay đã gần 20 năm rồi mà tại sao không xử lý việc làm sai này của họ mà để đến giờ mới thông báo thu hồi đất của những người dân đã ký hợp đồng với NTCSB đến 50 năm?”.

“Ngoài ra, cần phải nói rõ, từ năm 1990, khi chưa có ai muốn đầu tư vào khu đất này, lúc đó khu đất còn đầy bom mìn và cây cỏ um tùm nên NTCSBL mời gọi chúng tôi bỏ vốn khai hoang và đầu tư với hợp đồng khai thác 50 năm. Người dân đã bỏ rất nhiều tiền của, công sức đầu tư như thế mà chính quyền mới đây ra thông báo chỉ trong vòng 1 tháng nữa sẽ tiến hành thu hồi đất, trong khi chưa đưa ra phương án bồi thường như thế nào thỏa mãn lợi ích của người dân. Như vậy tôi thấy không thấu tình đạt lý”, bà Phương nói thêm.

Trao đổi với chúng tôi, nhiều hộ dân cũng bày tỏ bức xúc. Bà Bùi Thị Huệ (xã Phú Mỹ Hưng, H.Củ Chi, TP.HCM) buồn rầu thổ lộ: “Năm 2017, chính quyền thông báo thu hồi 10 ha đất của tôi và những người khác góp tiền mua (thuộc sự quản lý của NTCSBL) để trồng cây cao su đến thời hạn năm 2043. Dù thấy vô lý, nhưng chúng tôi buộc lòng phải thanh lý cây cao su và xin chính quyền cho trồng cây mì ngắn hạn để tạm sống. Thế nhưng, chính quyền cũng không cho. Bây giờ, nếu chính quyền quyết định chính thức thu hồi thì phải bồi thường hợp đồng còn lại cho tôi là 22 năm sao cho thỏa đáng”.

“Tôi là người lính làm nghĩa vụ quốc tế tại chiến trường Campuchia 8 năm. Khi ra quân, tôi là bệnh binh mất khả năng lao động 51%, ảnh hưởng chất độc da cam tỷ lệ 40%. Trước đây, hưởng ứng chủ trương cho phép người dân khai hoang và thuê đất trồng cao su, tôi đã bán hết tài sản, vay mượn thêm để đầu tư trồng cao su trên NTCSBL. Kể cả việc năm 2010 tôi mua thêm 2 ha trong khu đất thuộc NTCSBL với giá trị lên tới 570 triệu đồng (có xác nhận của UBND xã Hưng Thuận, H.Trảng Bàng). Ai cũng biết số tiền đó lúc bấy giờ rất lớn. Nay chính quyền thu hồi đất kiểu này làm gia đình tôi điêu đứng. Chính quyền thu hồi đất mà không bồi thường thỏa đáng là ép người dân, vì hợp đồng trồng cao su có thời hạn là 50 năm. Nhưng cho đến nay, tôi không thấy chính quyền có phương án bồi thường gì cả. Tôi quá bức xúc”, ông Nguyễn Quang Bội (xã An Nhơn Tây, H.Củ Chi, TP.HCM) bày tỏ.

Còn ông Nguyễn Huỳnh Thanh Quang cùng ngụ xã An Nhơn Tây nói về việc chính quyền thu hồi đất với tâm trạng “căng thẳng và bức xúc dữ lắm”. Theo chia sẻ của ông Quang, ông có 2,2 ha đất trồng cao su thuộc đất của NTCSBL do chuyển nhượng lại của người khác và có thời hạn sử dụng như nhiều hộ dân nêu trên. Thế nhưng, hiện nay chính quyền địa phương lại giao phần đất nói trên cho doanh nghiệp khác mà không có chính sách bồi hoàn nào hết. “Phòng Tài nguyên và Môi trường TX.Trảng Bàng mời người dân lên giải thích rằng lý do thu hồi là do thế hệ trước làm sai. Vậy ai làm sai phải xử lý người làm sai đó để đảm bảo quyền lợi của người dân. Bây giờ thế hệ trước làm sai, người dân phải chịu thiệt hại hay sao?”, ông Quang đặt vấn đề.

Công nhân thu hoạch mủ cao su thuộc khu đất Nông trường cao su Bời Lời giao cho bà Huỳnh Thị Lan Phương