Tiếp tục phiên thảo luận về kết quả phát triển kinh tế - xã hội chiều nay 25.5, Phó chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Nguyễn Sỹ Cương cho rằng, dù luật Đất đai được sửa đổi nhiều lần theo hướng tiệm cận với cơ chế thị trường nhưng tình trạng khiếu kiện về đất đai không những không giảm mà còn gia tăng.
Theo vị đại biểu Quốc hội tỉnh Ninh Thuận, với chính sách quy định giá hàng năm mà các tỉnh công bố chỉ bằng 10 - 20% giá thị trường, rồi chính quyền đứng ra thu hồi đất giao cho doanh nghiệp, doanh nghiệp lại làm hạ tầng, thậm chí có những nơi chẳng cần làm gì đã lập bản đồ phân nền bán ra với giá cao gấp hàng chục lần, thậm chí hàng trăm lần, khiến người dân uất ức thì việc đi khiếu kiện khắp nơi cũng là điều dễ hiểu.
Theo ông Cương, nhu cầu phát triển kinh tế là cần thiết, nhưng cần nghĩ tới quyền lợi của người dân có đất bị thu hồi. “Không thể cứ kéo dài mãi tình trạng thu hồi hàng nghìn mét vuông đất, dù chỉ là đất ruộng, hay đất không thể canh tác được, mà người dân vẫn không mua nổi 1 suất đất hay 1 căn chung cư của chính dự án để sinh sống”, ông Cương nói.
“Điều đó chỉ ra rằng, thu hồi đất không chỉ là bài toán về phát triển kinh tế mà còn đặt ra nhiều câu hỏi về quản lý xã hội, quản lý dân cư, giải quyết nạn thất nghiệp, phòng chống tội phạm…”, ông Cương nhìn nhận và cho rằng, việc thu hồi đất vì mục đích kinh tế - xã hội, nhất là thu hồi đất để giao cho doanh nghiệp, cần phải thay đổi từ cơ chế lẫn quy định pháp luật, theo hướng doanh nghiệp phải tự thỏa thuận với người dân theo giá thị trường.
“Chính quyền không thu hồi đất thay cho doanh nghiệp và trước khi phê duyệt dự án phải lấy ý kiến của người dân, chứ đừng để tình trạng như ở một số nơi đến khi thu hồi đất người dân vẫn không biết là có dự án”, ông Cương kiến nghị.
Đất công, nhà đất công sản đang là vấn đề nhức nhối
Đại biểu Cương cũng cho rằng, vụ việc nhập nhèm, biến đất công thành đất tư, mua bán đất công với giá rẻ bị phanh phui ở một số địa phương trong thời gian gần đây đã chứng minh cho nhận định nêu trên.
“Các chuyên gia đã cho rằng đây là một tệ nạn và đưa ra dẫn chứng, có những doanh nghiệp đang trên bờ vực phá sản nhưng được cơ chế, nhờ mối quan hệ thân hữu với chính quyền và người có chức có quyền nên được cấp cho mảnh đất mà không cần thông qua đấu giá hay phương thức, quy trình theo quy định. Nhờ vậy, doanh nghiệp này lại phất lên và hậu quả là ngân sách bị thất thoát rất lớn”, ông Cương nhấn mạnh.
Dẫn lại lời Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại hội nghị tổng kết của ngành tài chính đầu năm 2018, ông Cương cho hay, công tác quản lý tài sản công đang có nhiều quan ngại, có nhiều thất thoát, lãng phí lớn, thậm chí còn có nhóm lợi ích "làm phép" để hưởng lợi khổng lồ trên tài sản công.
Đại biểu tỉnh Ninh Thuận đặc biệt lo ngại về vấn đề BT, hay nói gọn là đổi đất lấy công trình, đang diễn ra ở nhiều địa phương khiến một lượng đất không nhỏ, trong đó có đất công ở vị trí đắc địa, lần lượt rơi vào tay doanh nghiệp.
“Lẽ ra, các dự án đổi đất này phải mang lại những công trình giải quyết những nhu cầu bức thiết của người dân như bệnh viện, trường học hay những công trình phục vụ cộng đồng. Nhưng thật đáng tiếc, hàng trăm, hàng nghìn ha đất vàng, đất kim cương của nhà nước và của cả người dân bị thu hồi, giải tỏa chỉ để đổi lấy trụ sở, trung tâm hội nghị, thậm chí là cổng chào hay tượng đài”, ông Cương nêu.
Từ đó, đại biểu Cương đề nghị Quốc hội, Chính phủ quan tâm tăng cường quản lý nhà nước về đất đai, tiến tới ngăn chặn nguy cơ và hậu quả đưa lại từ đất đai. “Có như vậy mới tránh được lửa bùng lên từ đất như cách ví von của Thủ tướng”, ông Cương nói.
Bình luận (0)