|
|
Những người đẽo tượng ngày càng ít dần, việc đẽo tượng dần trở thành xa lạ với nhiều người trẻ nên sự tham gia tích cực của các nghệ nhân thật sự đáng trân trọng. Các nghệ nhân đẽo tượng được ví là “những báu vật nhân văn sống”, miệt mài gửi tâm tư tình cảm của mình qua những thớ gỗ vô tri. Có lẽ, niềm vui của họ là được gặp gỡ những người cùng đam mê, gắn mình với việc tạc tượng - công việc ngày càng ít truyền nhân ở cộng đồng làng.
Bản chất của việc đẽo tượng của người bản địa Gia Lai nói riêng cũng như Tây nguyên nói chung bắt nguồn từ tín ngưỡng. Tượng sau khi đẽo được trưng bày ở các cộng đồng làng với đủ sắc thái tình cảm. Tuy nhiên, điều lạ lùng là Ban tổ chức đã lập sẵn một Hội đồng giám khảo để chấm tượng. Từ một cảm giác thiên bẩm của nghệ nhân, được cộng đồng làng tin tưởng và việc đẽo tượng cũng mang tính ước lệ lại bị đem ra đong đếm, thi thố.
Việc chấm tượng này khiến nhiều người quan tâm đến văn hóa bản địa rất bức xúc. Ông Văn Công Hùng, Phó chủ tịch Hội Văn học nghệ thuật Gia Lai, Ủy viên Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam, nói thẳng: “Về mặt ý chí, tôi nghĩ đó là điều tốt bởi các nhà tổ chức muốn giới thiệu nghệ thuật tạc tượng, giới thiệu những nghệ nhân đã dần hiếm. Nhưng việc chấm điểm, thi thố quá trình đẽo tượng là hoàn toàn sai. Không ai lại đi lấy một hành động mang tính tín ngưỡng ra thi thố cả. Bởi nghệ nhân tạc tượng, như các cộng đồng làng quan niệm, đó là việc Yàng (trời) phú. Việc thi thố chả khác gì như thi thắp hương…”.
Có lẽ các nghệ nhân chẳng buồn phiền gì việc phải phơi nắng để đẽo tượng trong khuôn viên Bảo tàng Gia Lai, mà họ buồn phiền vì tâm tư tình cảm của mình lại bị đem ra đo đếm theo cách rất cơ học của những nhà tổ chức.
Trần Hiếu
Bình luận (0)