Từ hàng rào chia cắt...
Một hàng rào bằng sắt đã được dựng lên chia rời thành phố Gorizia của Ý ra khỏi “người láng giềng” Nova Gorica của Slovenia kể từ năm 1947. Và hàng rào này vừa qua đã được dỡ bỏ trong một hành động đánh dấu nước Cộng hòa từng thuộc Liên bang Nam Tư cũ này sắp trở thành một thành viên chính thức của Liên minh châu u (EU). Đám đông người dân đã tụ tập ở hai phía để chứng kiến thị trưởng 2 thành phố tháo dỡ phần còn lại của hàng rào. Một phóng viên truyền hình Slovenia cho biết con đường đến châu u của nước mình nay đã rộng mở nhưng chỉ là mang tính biểu tượng vì biên giới hợp pháp giữa hai nước vẫn được giữ nguyên.
Nguyên thủy là một thành phố, Gorizia/Gorica được tách ra giữa Ý và Nam Tư thời đó sau Chiến tranh thế giới lần thứ 2. Hàng rào, vốn chia cắt người thân và bạn bè trong nhiều thập kỷ, là chủ đề của sự sợ hãi trong bầu không khí vô cùng căng thẳng giữa Đông và Tây trong những năm 1950. Một cư dân của Nova Gorica nhớ lại quãng thời gian khi mà người ta sẵn sàng đánh đổi mạng sống của mình để cố vượt qua hàng rào biên giới này: “Tôi vẫn còn nhớ rằng có một hàng rào dây kẽm gai ở đây. Có ai đó trèo qua rồi té vào hàng rào này và được người Ý kéo ra, nếu không phía chúng tôi có thể sẽ giết chết người đó”. Mối quan hệ giữa những người dân bị chia cắt bởi hàng rào đã từng có lúc chẳng hề thân thiện chút nào, nếu không muốn nói vô cùng thù địch. Tình hình căng thẳng đến mức họ sẵn sàng phun nước bọt hoặc ném cà chua vào nhau như một cách xỉ vả nhau. Sự hận thù này hiện còn để lại “di chứng” ngay cả khi hàng rào được dỡ bỏ. Một người dân ở Gorizia cho biết vẫn còn chút gì đó e sợ trước những người láng giềng mới vì “chúng tôi chưa bao giờ quan hệ với nhau tốt cả”.
...đến đường biên giới bằng hoa
Có lẽ trong thời kỳ căng thẳng của Chiến tranh Lạnh trước đây, mọi người khó mà tin rằng sẽ có một ngày hàng rào chia cắt thành phố sẽ được phá bỏ, cho phép người dân - từng sống chung với nhau - tự do qua lại gặp gỡ nhau. Bởi vậy, khi hàng rào chính thức được bỏ đi, có rất nhiều người hoan nghênh hành động này và coi đây là một sự kiện “vĩ đại”. Dù bức tường của họ không qui mô về kích cỡ cũng như về sự nổi tiếng như bức tường Berlin, nhưng về tính chất thì nó không khác gì mấy - cũng là “sản phẩm” được tạo ra sau Thế chiến thứ 2 giữa các phe phái tham chiến nhằm mục đích chia cắt hai vùng lãnh thổ. Về mặt địa lý, từ một thành phố, Gorizia/Gorica đã bị hàng rào chia ra làm hai thành phố riêng biệt trong nhiều năm trời, và đó chính là lý do giải thích vì sao người dân hai bên bờ rào lại vui sướng đến vậy khi thấy rào cản này biến mất, dẫu có hơi muộn mằn. Ngài Thị trưởng Gorizia, Victtorio Brancati tự tin rằng những sự chia cắt trong quá khứ sẽ dần tan biến đi để nhường chỗ cho điều được kỳ vọng là khu vực giáp ranh giữa hai thành phố sẽ trở thành một nơi cho sự hợp tác, hòa hợp. Dù bức tường thực sự đã được dỡ bỏ nhưng ông mong rào cản về tinh thần cũng sẽ được hạ xuống. Vị đồng nhiệm phía Slovenia, ông Miro Brulc cho biết khi công nhân hoàn tất việc dỡ bỏ tất cả các đoạn tường rào thì một quãng trường sẽ được xây lên tại đây. Tuy nhiên, ông cũng nói thêm rằng một khi những kiểm soát về đường biên giới vẫn còn hiệu lực thì ranh giới giữa hai nước sẽ vẫn được đánh dấu - một cách tượng trưng - bằng một dãy các chậu hoa.
Xuân Anh
Bình luận (0)