Lợi ích khi tham gia BHXH tự nguyện

Hình thức bảo hiểm xã hội tự nguyện (BHXH TN) giúp những đối tượng chưa tham gia BHXH có cơ hội tham gia. Lao động tự do, các tiểu thương, người giúp việc gia đình... khi tham gia BHXH TN thì về già sẽ có khoản lương hưu hằng tháng và thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) chăm sóc khi ốm đau.

Tuy nhiên thực tế cho thấy, số người tham gia loại hình BHXH TN còn rất ít vì nhiều người chưa rõ các quy định, thủ tục liên quan. Là tiểu thương ở chợ Dân Sinh (Q.1, TP.HCM), bà Nguyễn Thị Hương (38 tuổi) cho biết: “Tôi cũng có nghe đài, báo chí dạo này nói nhiều về BHXH TN, thực sự tôi cũng chưa rõ ra sao. Nói tham gia để có tiền hưu trí như những người làm công ty, tôi cũng tranh thủ lúc chưa có khách để đi nghe tư vấn và đăng ký tham gia”. Ông Nguyễn Văn Thanh (45 tuổi, sạp kế bên bà Hương) cũng thắc mắc về BHXH TN. Ông cho biết, trước đây ông có làm công ty được 7 năm, nhưng chưa nhận trợ cấp, giờ ông muốn tìm hiểu để đóng tiếp.

Theo quy định, người tham gia BHXH TN phải đủ từ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Họ sẽ được lựa chọn mức đóng và phương thức đóng phù hợp với thu nhập của bản thân. Người dân tham gia BHXH TN được hưởng lương hưu; được trợ cấp một lần và tử tuất; được cơ quan BHXH cấp thẻ BHYT khi nghỉ hưu và hưởng quyền lợi khám, chữa bệnh như những người tham gia BHXH bắt buộc. BHXH TN góp phần giảm bớt khó khăn, rủi ro khi về già, giúp bảo đảm thu nhập, ổn định cuộc sống cho mỗi người khi hết tuổi lao động.

Theo Nghị định 134/2015/NĐ-CP của Chính phủ quy định từ năm 2016, tỷ lệ tham gia BHXH TN bằng 22% mức đóng và có nhiều mức đóng cho người dân lựa chọn, trong đó mức đóng thấp (tính từ ngày 1.1.2016) bằng 22% mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn (theo Quyết định số 59/2015/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ là 700.000 đồng x 22% = 154.000 đồng/tháng) và mức cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở.

Hình thức đóng có định kỳ 3 tháng, 6 tháng hoặc 12 tháng và đóng một lần không quá 5 năm. Đối với người đã có thời gian tham gia trên 10 năm mà đủ tuổi nghỉ hưu, có nguyện vọng thì đóng một lần để hưởng chế độ hưu trí.

Người tham gia BHXH TN được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng 30% đối với hộ nghèo; 25% đối với hộ cận nghèo và 10% cho các đối tượng khác, thời gian hỗ trợ tùy thuộc vào thời gian tham gia BHXH TN thực tế của mỗi người nhưng không quá 10 năm (120 tháng).

Để phát triển đối tượng tham gia BHXH, cơ quan BHXH TP.HCM đã tham mưu cho Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thành Phong ký quyết định thành lập Ban Chỉ đạo phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) trên địa bàn TP.HCM. Quyết định nêu rõ nhiệm vụ của ban chỉ đạo, xây dựng quy chế hoạt động của ban theo định hướng phân công nhiệm vụ cụ thể và gắn trách nhiệm phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT, BHTN đối với từng thành viên.

Theo ông Phan Văn Mến, Giám đốc BHXH TP.HCM, tại TP.HCM số người tham gia BHXH TN còn rất thấp, chưa tương xứng với tiềm năng của một TP lớn. Tính đến ngày 30.5.2019 số đối tượng tham gia BHXH TN là 6.495 người, tăng 19,39% so với 31.12.2018.

Để thu hút thêm nhiều người dân và lao động tham gia BHXH TN, thời gian tới, BHXH TP tiếp tục chỉ đạo BHXH các huyện đẩy mạnh tuyên truyền về BHXH TN để phát triển đối tượng tham gia đồng thời đề ra các biện pháp cụ thể, tăng cường phối hợp với các sở ngành, bưu điện, báo chí... tổ chức tuyên truyền đến các đối tượng; tăng cường đối thoại, tư vấn cho người dân.