Donald Trump, từ ngôi sao truyền hình thực tế đến ứng viên tổng thống Mỹ

Tỉ phú Donald Trump đã vượt qua 16 ứng cử viên khác tại đảng Cộng hoà để trở thành đại diện của đảng này tranh cử tổng thống Mỹ vào ngày 8.11.2016. Tại buổi điểm phiếu đại biểu ngày 19.7, ông Trump có 1.725 phiếu, vượt qua ngưỡng cần thiết là 1.237 phiếu. Ông cũng bỏ xa người đứng thứ 2 là Thượng nghị sĩ bang Texas, ông Ted Cruz (chỉ được 475 phiếu), theo Reuters ngày 19.7.

Sau khi được xướng tên làm ứng viên chính thức của đảng Cộng hoà, ông Trump tuyên bố rằng sẽ giành chiến thắng trong cuộc bầu cử vào tháng 11, tạo ra việc làm, tăng cường quân sự, bảo đảm an toàn cho biên giới Mỹ và cải tổ luật pháp và trật tự tại Mỹ.

Tuy nhiên, nhiều lời phản đối từ phía các đối thủ ngay lập tức xuất hiện. Bà Hillary Clinton, đối thủ chính thức của ông Trump thuộc đảng Dân chủ nhanh chóng đăng bình luận rằng: “Donald Trump mới trở thành đại diện đảng Cộng hoà. Hãy đặt tiền vào để chắc rằng ông ta không bao giờ bước chân vào được Phòng Bầu dục”.

Một điều gây tranh cãi khác là ngay tại thủ đô Washington, các đại biểu ở đây từng dành 10 phiếu cho ông Marco Rubio và 9 phiếu còn lại cho ông John Kasich, 2 đối thủ của Trump. Tuy nhiên trong phiên điểm phiếu ngày 19.7, cả 19 phiếu tại thủ đô đều được trao cho ông Trump. Một đại biểu của ông Kasich nói với MSNBC rằng đây là một điều sỉ nhục. Tuy nhiên, lời giải thích được đưa ra sau đó rằng nếu chỉ có một ứng cử viên được nêu tên cho vị trí đại diện đảng, thì toàn bộ số phiếu đại biểu ở Washington sẽ dành cho ứng cử viên đó.

Các con của ông Trump reo mừng sau khi ông trở thành ứng viên chính thức của đảng Cộng hoà Reuters

Tỉ phú Donald Trump chính thức thông báo chiến dịch ứng cử tổng thống tại toà nhà Trump Tower ở thành phố New York vào ngày 16.6.2015. Từ một tỉ phú và là một ngôi sao truyền hình, nổi tiếng với câu nói “Anh bị đuổi việc” trong chương trình Người tập sự, ông Trump bước vào cuộc đua với các chính trị gia khác dù chưa từng giữ chức vụ nào trong chính quyền Mỹ.

Chỉ vài tuần sau, ông Trump dẫn đầu cuộc đua tại đảng Cộng hoà, nhanh chóng thách thức và che mờ nhiều đối thủ khác, đặc biệt là cựu thống đốc bang Florida Jeb Bush, người có cha và anh trai từng là tổng thống Mỹ.

Trong suốt quá trình vận động, vị tỉ phú 70 tuổi ở New York liên tục vướng vào những tranh cãi và bị chỉ trích nhiều về các đề xuất như cấm người Hồi giáo nhập cư vào Mỹ, dựng hàng rào dọc biên giới Mexico. Những người phản đối, bao gồm nhiều lãnh đạo thế giới, gọi ông là kẻ mù quáng khi đưa ra những đề xuất này.

Cựu thủ tướng Anh David Cameron từng chỉ trích đề xuất cấm người Hồi giáo của ông Trump là “gây chia rẽ, vô ích và sai lầm”. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan thì nhận xét “một chính trị gia thành công sẽ không có những bình luận như vậy, trong khi có hàng triệu người Hồi giáo đang sống tại Mỹ”.

Vị tỉ phú với nhiều đề xuất gây tranh cãi này đã được chọn đại diện của đảng Cộng hoà tranh cử tổng thống Mỹ Reuters

Trong khi đó, Tổng thống Mexico, Enrique Pena thì so sánh Trump với những trùm phát xít từng gây ra thảm hoạ cho thế giới như Benito Mussolini và Adolf Hitler. Giáo hoàng Francis thì lên tiếng rằng “một người chỉ biết nghĩ về việc xây tường rào ở bất cứ nơi nào thay vì xây cầu, thì người đó không phải là người Công giáo”.

Hơn thế nữa, ông Trump còn nói lên những quan điểm có thể gây rạn nứt trong mối quan hệ của Mỹ với các đồng minh như đề xuất rời khỏi NATO nếu các nước không chi đủ ngân sách quốc phòng, hoặc để cho Nhật Bản và Hàn Quốc tự phát triển vũ khí hạt nhân. Ngoại trưởng Đức Frank-Walter Steinmeier mới đây bình luận rằng ông Trump đe doạ an ninh của Mỹ và thế giới bằng sự cô lập và sợ hãi chính trị.

Ông Steinmeier tỏ ra lo ngại về tham vọng của ông Trump là làm cho nước Mỹ "mạnh mẽ trở lại", đồng thời giảm bớt cam kết với các nước bên ngoài. Tổng thống Pháp Francois Hollande dự báo việc bầu cho Donald Trump sẽ là một sự nguy hiểm, làm phức tạp mối quan hệ giữa châu Âu và Mỹ.

Tổng thống Barack Obama thì không bình luận về “chính quyền của tổng thống Donald Trump” vì ông nhiều lần nhấn mạnh niềm tin rằng ông Trump sẽ không thể trở thành tổng thống Mỹ. Tuy nhiên, ông Obama cảnh báo công việc của một tổng thống khác xa so với việc mua vui trên những chương trình truyền hình.

Các quan chức đảng Cộng hoà thì hy vọng kỳ đại hội đảng toàn quốc lần này sẽ làm mềm mại những quan điểm cứng rắn của ông Trump, tạo hình ảnh ông như một người mang lại công việc, một người có đôi tay vững chắc để lèo lái đất nước chống lại các mối đe doạ an ninh trong và ngoài nước.

Thượng nghị sĩ Jeff Sessions của bang Alabama gọi ông Trump là một chiến binh và người chiến thắng. Trong khi đó, hai quan chức cấp cao của đảng Cộng hoà là Chủ tịch Hạ viện Mỹ Paul Ryan và lãnh đạo phe đa số Thượng viện Mitch McConnell cũng từng bày tỏ ủng hộ dành cho ông Trump.

Tại đại hội đảng, ông Ryan phát biểu: “Lần tới tại bài phát biểu thông điệp liên bang, tôi không biết ông Joe Biden và Barack Obama sẽ ở đâu, nhưng bạn sẽ thấy tôi đứng trên bục này với Phó tổng thống Mike Pence và Tổng thống Donald Trump”.

Ông McConnell thì quả quyết rằng Thượng viện Mỹ, do đảng Cộng hoà kiểm soát, sẽ thông qua nhiều dự luật hơn trong năm tới, khi Donald Trump làm tổng thống. Lãnh đạo phe đa số Thượng viện Mỹ nhấn mạnh những dự luật bị ông Obama phủ quyết trong thời gian qua sẽ được “tổng thống Trump” ký thông qua. Ông McConnell còn nói có một sự lựa chọn rõ ràng và chắc chắn không phải là Hillary Clinton.

Các đại biểu đảng Cộng hoà bày tỏ vui mừng về đại diện của họ tranh cử tổng thống Mỹ, ông Donald Trump Reuters

Donald Trump sinh ngày 14.6.1946 tại quận Queens, thành phố New York, tên đầy đủ là Donald John Trump, là con thứ tư trong gia đình 5 người con. Ông Trump học ở học viện quân sự New York từ năm 13 tuổi và trở thành học viên xuất sắc khi tốt nghiệp năm 1964. Ông tốt nghiệp đại học Pennsylvania năm 1968 với bằng về kinh tế. Năm 1971, ông trở thành nhà thầu của phần lớn các dự án xây dựng ở Manhattan, trung tâm thương mại, tài chính giàu có của Mỹ tại TP. New York. Năm 1980, ông khai trương khách sạn Grand Hyatt, giúp ông nhanh chóng nổi tiếng. Năm 2004, ông tham gia chương trình truyền hình thực tế đình đám của kênh NBC Người tập sự. Ông tham gia ứng cử tổng thống Mỹ tại đảng Cộng hoà vào ngày 16.6.2015 và chính thức trở thành đại diện đảng này vào ngày 19.7.2016. Ông Trump có 3 đời vợ và hiện sống cùng người vợ thứ ba là bà Melania Trump, người đã gây tranh cãi vào hôm 18.7 khi có bài phát biểu bị nghi là đạo văn của đệ nhất phu nhân Mỹ Michelle Obama. Ông Trump có 5 người con với 3 người vợ này, và có 8 người cháu. Tỉ phú Donald Trump xếp thứ 324 trong danh sách các tỉ phú trên thế giới, theo xếp hạng của tạp chí Forbes, với tổng tài sản 4,5 tỉ USD.