Du học sinh Việt ở Mỹ tốt nghiệp mùa dịch: 'Tiến thoái, lưỡng nan'

Là du học sinh ngành kế toán tại trường Fisher College, Hoa Kim (22 tuổi) cho biết bắt đầu thực hiện cách ly xã hội từ đầu tháng 3, còn khoảng 2 tháng trước khi hoàn thành chương trình. Nên tất cả chương trình học cuối kỳ, thi cử hay luận án, Hoa Kim phải làm việc trực tuyến với giáo sư và làm việc ở nhà.

“Sinh viên tốt nghiệp năm nay thì sẽ thiệt thòi hơn các năm khác vì bọn em bị hoãn làm lễ tốt nghiệp tới năm sau. Nhiều trường thì họ làm lễ tốt nghiệp tượng trưng. Về ngành học của em thì Mỹ cho phép được ở lại làm việc một năm thông qua chương trình OPT. Em đã nộp đơn xin việc một số nơi nhưng tình hình có vẻ không khả quan lắm. Họ cũng nhắn em là sẽ lưu lại thông tin và có thể sẽ gọi nếu cần. Em cũng hoang mang vì nhiều nơi họ còn cắt giảm nhân sự chứ chưa nói tới việc nhận du học sinh, vì tình hình thất nghiệp ở Mỹ đang ở mức khá cao”, Hoa Kim chia sẻ.

Chưa tìm được việc, để được tiếp tục ở Mỹ Hoa Kim cho biết sẽ học tiếp thạc sĩ vào mùa thu năm nay. Hiện tại em đã được trường Bentley University chấp nhận hồ sơ học tiếp với mức học bổng 30%.

“Lúc đầu tốt nghiệp xong nhưng chưa xin được việc em khá lo lắng, nhưng bây giờ em thấy rất đúng đắn khi quyết định học lên cao. Hiện các trường đang thu hút học sinh quốc tế nên có rất nhiều chương trình, lựa chọn cũng như học bổng cho các khoá học. Trường em học còn có chính sách giúp sinh viên hoàn thiện chương trình học sớm, em sẽ chỉ mất khoảng 1 năm để hoàn thành. Bây giờ chưa xin được việc vì tình hình kinh tế chưa ổn định, học thêm một năm nữa, em nghĩ sẽ có nhiều cơ hội việc làm hơn”, Hoa Kim tính toán.

Tương tự, Đỗ Thị Hương Ly (22 tuổi) du học sinh ngành quảng cáo và truyền thông tại trường Ithaca College cũng cho biết tốt nghiệp trong thời điểm dịch này cô gặp khá nhiều khó khăn.

Theo Ly, hiện tại tỷ lệ thất nghiệp ở Mỹ đang ở ngưỡng cao nhất trong lịch sử, cao hơn so khủng hoảng kinh tế năm 2007-2008. Ngành học của Ly không phải là ngành thiết yếu trong bối cảnh kinh doanh thời Covid-19, nên từ lúc dịch bùng phát, có rất nhiều công ty đã hoãn tuyển những ngành liên quan đến marketing, cũng như cho nghỉ việc (layoff) hoặc nghỉ phép có lương (furlough). Vậy nên khi tốt nghiệp ngành này, cộng thêm khó khăn trong tìm việc (vì không có nhiều việc, vấn đề visa), Ly phải cạnh tranh với nhiều người bản xứ hơn và họ có cơ hội trúng tuyển cao hơn du học sinh.

“Trong khi không xin được việc làm sau tốt nghiệp, visa gần hết hạn mình lại bị mắc kẹt ở Mỹ vì hiện tại không có chuyến bay về nước trong thời điểm này. Vậy nên hiện tại mình đi chẳng được mà ở lại cũng không xong”, Ly tâm sự.

Để giải quyết các vấn đề của mình, Ly cho biết sẽ tiếp tục tìm việc và lập ra kế hoạch cho năm tới. Nếu không xin được việc cô sẽ nộp đơn học lên thạc sĩ. “Trong khoảng thời gian này, dù đúng là có khó khăn thật, nhưng mình có cơ hội ngồi nhìn lại, và suy nghĩ xem mình thực sự muốn làm gì trong tương lai để khi hết dịch sẽ có hướng đi rõ ràng hơn”, nữ du học sinh chia sẻ.

Chia sẻ trong buổi lễ tốt nghiệp trực tuyến "Virtual Graduation 2020" dành cho du học sinh Việt Nam tốt nghiệp năm 2020 tại Mỹ mới đây, chị Lê Diệp Kiều Trang (Christy Le), nhà sáng lập Alabaster, cựu tổng giám đốc Go-Viet và cựu CEO Facebook Việt Nam đã chia sẻ và gửi lời chúc đến những bạn du học sinh Việt Nam tại Mỹ tốt nghiệp trong thời điểm này.

Kiều Trang cho biết bản thân cô tốt nghiệp vào năm 2003, cũng là năm thế giới phải đối diện với dịch SARS, do vậy cũng chịu ảnh hưởng rất lớn, mọi thứ bị xáo trộn. “Thị trường lao động lúc đó rất lao đao, vì trước đó nước Mỹ và nhiều nước khác đã chịu ảnh hưởng lớn từ khủng hoảng kinh tế. Rất nhiều công ty công nghệ phá sản, thị trường tài chính thì lao dốc. Nên sinh viên ra trường lúc đó rất khó kiếm việc”, Kiều Trang chia sẻ.

Theo chị Kiều Trang, trong thời điểm này du học sinh có thể học lên cao học để tiếp tục ở lại Mỹ hoặc có thể quay về Việt Nam. Vì nền kinh tế của Việt Nam ít chịu tác động hơn từ dịch Covid-19, du học sinh sẽ có nhiều cơ hội việc làm hơn.

Anh Trần Việt Hùng, nhà sáng lập Got It, một startup trị giá triệu đô ở thung lũng silicon (Mỹ) cũng đồng cảm với du học sinh Việt Nam tốt nghiệp năm nay, đặc biệt là các bạn ở Mỹ khi Covid-19 làm phá sản rất nhiều kế hoạch học tập và làm việc.

Đại dịch khiến mọi thứ thay đổi, các công ty bắt đầu cắt giảm nhân sự và chuyển vào chế độ “thắt lưng buộc bụng” nên cơ hội kiếm việc làm sẽ khó hơn. Tuy nhiên theo anh Việt Hùng đây chỉ là khó khăn tạm thời.

Anh Hùng cho rằng tốt nghiệp đại học chỉ là bước đầu, giúp sinh viên có nền tảng căn bản để bắt đầu công việc đầu tiên. Sau đó các bạn phải học hỏi rất nhiều để tiến xa hơn trong công việc. Hiện, các công ty chưa tuyển dụng nhưng vẫn có nhiều cơ hội để sinh viên mới ra trường làm việc hay thực tập không lương.

“Thời điểm này, nếu không xin được việc bạn có thể học những thứ mà bản thân mình đang thiếu, để chuẩn bị nền tảng, khi cơ hội tới mình sẽ nắm bắt tốt hơn”, anh Việt Hùng chia sẻ với sinh viên.

Cũng theo anh Việt Hùng, du học sinh Việt Nam có thể trở về nước lập nghiệp trong thời gian này. Việc kiểm soát tốt dịch bệnh giúp Việt Nam “ghi điểm” với quốc tế, rất nhiều công ty nước ngoài, tập đoàn nước ngoài có xu hướng chuyển dịch sang Việt Nam nên cơ hội việc làm cao hơn.