Giải pháp đầu tiên, làm được ngay và ai cũng có thể làm được đó là điều chỉnh ý thức từ cả hai phía. Nếu mọi người đều coi nhà vệ sinh (NVS) đó như ở nhà mình thì chẳng ai nỡ để bẩn thỉu như vậy. Nếu chủ các điểm dừng, các khu du lịch, các danh thắng hết lòng với công việc thì chẳng ai nỡ lòng nào “tra tấn” du khách như thế. Đừng nại lý do thiếu tiền, thiếu người. Cái đang thiếu trầm trọng là ý thức, coi vệ sinh là nhu cầu thấp kém, là cái gì xấu xa nên chỉ bày ra theo kiểu bố thí, ban ơn. Chỉ cần một vòi nước di động và chịu khó, khách đông thì mỗi giờ, khách ít thì nửa buổi, xịt rửa. Làm được vậy, du khách đã bớt khổ được 2/3.
|
“Du lịch VN cần phải có một cuộc cách mạng thật sự để cất cánh và cuộc cách mạng đó phải bắt đầu từ NVS”. |
Đa phần NVS du lịch hiện nay đều không đúng quy cách. Tất cả đều bít bùng, ẩm thấp và khó thoát nước. Cho nên, bước tiếp theo là chỉnh sửa các NVS có sẵn cho phù hợp. Có thể tổ chức cuộc thi thiết kế NVS cho du lịch Việt Nam. Từ nay về sau, các NVS du lịch mới phải được nghiệm thu chất lượng. Khi cấp giấy phép hoặc công nhận các nhà hàng, các khu du lịch, các di tích – danh thắng... đều bắt buộc phải có NVS đạt chuẩn. Định kỳ đi kiểm tra, nếu nơi nào không đạt thì rút giấy phép. Các hang động ở Hạ Long đều có NVS khá sạch đẹp thì hà cớ gì Phong Nha (Quảng Bình), Tam Cốc – Bích Động (Ninh Bình), chùa Hương (Hà Tây)... và nhiều danh thắng khác lại không có? Bất cứ danh thắng hay điểm du lịch nào muốn mở cửa đón du khách đến phải có NVS sạch. Nếu Nhà nước không đầu tư thì cho dân đấu thầu rồi thu phí.
 |
|
Phòng vệ sinh dành cho người tàn tật ở Tân Châu - Ảnh: Lâm Viên |
Ai cũng hơn mình
Nhìn ra các nước, NVS ai cũng hơn mình. Ngay như Campuchia kinh tế còn khó khăn, vậy mà tại khu đền Angkor - mỗi đền đều có NVS rất đẹp và sạch, thiết kế theo kiểu truyền thống, độc lập, mái ngói, cột gỗ, có lối đi và cabin cho người tàn tật; nam, nữ riêng biệt. Mới nhìn chẳng ai nghĩ đó là NVS. Trạm dừng ở Pray Pros (Kampong Thom), NVS lúc nào cũng có người lau dọn nên cả ngàn khách ghé vào vẫn tinh tươm. Các nước phát triển chẳng ai lại để du khách “xả” tứ giăng ngoài đường. Chỗ nào họ cũng có NVS; trạm xăng, siêu thị, cửa hàng... bởi có NVS, khách sẽ an tâm ở lại mua sắm nhiều hơn. NVS sạch đẹp thì khách càng tin tưởng. Chính phủ nhiều nước còn quy định các khách sạn, nhà hàng, cửa hiệu mặt tiền phải cho khách vào vệ sinh khi có nhu cầu. Do vậy nhiều nơi không cần NVS công cộng; trừ bến tàu, bến xe, các điểm du lịch... Cứ nhìn NVS là thấy du lịch Thái Lan, Malaysia, Singapore... đi trước mình vài chục năm, là nhận ra ngay đẳng cấp chuyên nghiệp của họ.
|
* Đây là vấn đề rất hay, báo chí nên chuyển thẳng đến Bộ VH-TT-DL và Tổng cục Du lịch (TCDL). Trong khi Bộ và TCDL rót tiền để quảng bá trên taxi tại nước Anh, trên chương trình thời sự CNN, BBC... thì NVS phục vụ khách du lịch ở tất cả các điểm du lịch, tuyến du lịch từ Bắc vào Nam (trừ một vài khu nghỉ dưỡng và trong khách sạn cao cấp) không có, hoặc có thì không có vệ sinh chút nào. Ngay cả NVS tại TCDL nếu có xếp hạng thì cũng chỉ tương đương với NVS tại khách sạn không có sao nào tại Hà Nội thôi... Nếu bạn không tin thì có thể đến kiểm chứng. (Hồng Hải - Q.Tây Hồ, Hà Nội) * Tìm hiểu từ bạn bè và người quen thì tất cả cho rằng: về Việt Nam cực nhất là tìm NVS sạch sẽ, chỉ trừ ra ở những khách sạn 3-5 sao. Tại sao đất nước muốn thu hút du khách chịu tốn kém nhiều về những mặt khác như quảng cáo, truyền bá du lịch... mà lại không chịu chi để làm những NVS như ở các nước chung quanh trong khu vực Đông Nam Á. Xin nhà báo đưa những thông tin này đến các nhà lãnh đạo du lịch của Việt Nam để họ nghiên cứu lại. Tôi là một Việt kiều sinh sống tại Mỹ có chút ý kiến đóng góp về vấn đề này. Cám ơn nhà báo nhiều. (Trong Huynh - USA) |
Thật ra, người Việt không thua thiên hạ về năng lực. Chúng ta chỉ kém họ về ý thức và thua xa bởi sự định hướng, quy hoạch và hỗ trợ từ ngành du lịch. Du lịch ở các nước phát triển là Industry (công nghiệp) chứ không phải Service (dịch vụ), kiểu ai cũng làm được nên mạnh ai nấy làm và hậu quả là... yếu đều. Ngành du lịch của họ có bộ máy từ trên xuống dưới, có chỉ huy đủ quyền và đủ mạnh để giải quyết mọi vấn đề. Khi gặp khó khăn, mới hôm trước hôm sau đã có đối sách cho toàn ngành đối phó.
NVS du lịch ở Việt Nam không phải chỗ nào cũng kém cỏi. Khu du lịch Văn Thánh từ khi ông Cao Lập về làm giám đốc đã thay đổi hẳn toàn bộ, mà trước hết là NVS. Ăn sáng ở đây dù giá hơi mắc so với nhiều chỗ khác nhưng NVS thì khỏi chê. Khi nhóm tri thức Việt kiều Mỹ về đầu tư nhà hàng ở Bảo Lộc cách đây hơn 5 năm thì Tâm Châu trở thành điểm sáng. NVS ở đây sạch và đẹp không ngờ. Bên trong, từng cabin đều có thông tin quảng cáo về trà, cà phê và lúc nào cũng có nhân viên túc trực dọn dẹp. Tôi đã làm cuộc phỏng vấn bỏ túi 20 đoàn thì 14 đoàn cho biết họ ghé Tâm Châu vì NVS sạch đẹp, 5 đoàn còn lại thì thích thái độ phục vụ tận tình, chu đáo; còn 1 đoàn thì bảo do công ty đặt, không có ý kiến gì. Từ năm 2003, khi Tâm Châu khai trương, tiên phong với NVS kiểu mới, hàng loạt nhà hàng ở Bảo Lộc lập tức phải thay đổi tư duy, từ chỉnh sửa đến làm mới NVS để khỏi mất khách.
Nhân viên kém thì lãnh đạo cũng bị ảnh hưởng. NVS dơ chắc chắn lãnh đạo cũng có vấn đề. Cách đây gần 10 năm trong lễ tổng kết hoạt động của ngành du lịch thành phố, tôi đã khẩn thiết đề nghị “Du lịch VN cần phải có một cuộc cách mạng thật sự để cất cánh và cuộc cách mạng đó phải bắt đầu từ NVS”. Ý kiến đó hôm nay vẫn nguyên vẹn tính thời sự. Chỉ cần 1/2 tiền để tổ chức các lễ hội rầm rộ, phô trương như lâu nay thì đủ sức thay đổi hẳn bộ mặt NVS du lịch hiện có. Cần thiết lập ra giải thưởng cho các khu du lịch, các điểm dừng dọc đường có NVS sạch đẹp nhất do hướng dẫn viên và du khách bình chọn. Cũng đề nghị với Hà Nội nên chăng bớt kinh phí để trong năm 2010 - kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội sẽ đi đầu trong cả nước bởi hệ thống NVS du lịch sạch đẹp.
Ngành giáo dục đã ra chỉ tiêu tới năm 2011, tất cả trường học đều có NVS đạt chuẩn. Còn ngành du lịch phải đợi tới bao giờ?
Nguyễn Văn Mỹ
(Lửa Việt & Tavitour)
Bình luận (0)