Lịch sử trên những vách đá

01/01/2014 03:00 GMT+7

Bức ảnh Angkor Wat huyễn hoặc dưới ánh hoàng hôn đỏ thắm soi mình trong mặt nước hồ tĩnh lặng thôi thúc tôi tìm đến Siem Reap.

 
Đền Bayon (Siem Reap, Campuchia) - Ảnh: Đoàn Xuân Hải

Thành phố vào đêm quyến rũ bởi vũ điệu Apsara trong tiếng nhạc xập xình chậm rãi ở các nhà hàng sang trọng. Những bức phù điêu chạm khắc tinh tế có thể được nhìn thấy khắp nơi ở Siem Reap càng khiến cho thành phố này cổ xưa hơn trong không gian mơ màng của quá khứ. Ai đó nói, Siem Reap là thành phố của quá khứ hẳn chẳng sai.

Siem Reap là cửa ngõ để du khách vào công viên khảo cổ Angkor. Trong đó, Angkor Wat là nơi phải đến đầu tiên. Đây là đền thờ tôn giáo độc lập lớn nhất thế giới và là kỳ quan của UNESCO. Đền từ lâu nằm trong nghi vấn có thể là lăng mộ của vua Suryavarman II nửa đầu thế kỷ 12, và được bảo tồn tốt nhất trong hệ thống những ngôi đền Angkor.

Sở dĩ có nghi vấn này là vì, các đền thờ Hindu đều có cổng chính hướng về phía đông, nơi bắt nguồn sự sống. Nhưng Angkor Wat lại có cổng chính hướng về phía tây, khởi nguồn của cái chết. Angkor Wat xây dựng vào đầu thế kỷ 12, với kiến trúc gồm 1 tháp trung tâm và 4 tháp nhỏ ở xung quanh theo sơ đồ ngũ điểm. Đây cũng là kiểu kiến trúc phổ biến của các đền thờ trong quần thể Angkor. Tuy nhiên, khi nhìn chính diện, 5 tháp chỉ còn 3 tháp do bị chồng khuất. Hình ảnh 3 ngọn tháp này có trên quốc kỳ của Campuchia và được mô phỏng trong các cổng làng, xã. Tháp lớn chính là biểu tượng của huyền thoại núi Meru, núi thánh ở trung tâm vũ trụ - quê hương của thần Vishnu. Với tổng cộng 5 tháp biểu trưng của 5 đỉnh núi Meru, Angkor Wat được bao quanh bởi một hào nước, tôn lên vẻ đẹp lung linh của ngôi đền vào bất cứ thời gian nào trong ngày.

Hào nước là bể trần gian để bước qua nó, người ta có thể đi vào cõi thiên đường vĩnh cửu. Phía bên trong hào nước là các bức tường. Mỗi phía tường đều có một cổng. Tuy nhiên, sự tráng lệ của Angkor Wat là kho tàng điêu khắc trên bức tường dài 1,2 km, cao 3 m với hàng trăm hình ảnh Apsara và bộ sưu tập chạm khắc kể những câu chuyện về thần Vishnu cùng chiến công của vua Suryavarman II ngoài chiến trường.

Sự tương phản trong cuộc sống hiện đại ở Siem Reap rất rõ nét, khi những tòa khách sạn sang trọng mọc lên cạnh những căn nhà cũ kỹ vẫn giữ nguyên kiểu kiến trúc của người Khmer. Tuy nhiên, cho dù thay đổi mấy chăng nữa do nền công nghiệp du lịch mang lại, các công trình ở Siem Reap vẫn không vượt quá chiều cao của những đền đài Angkor (không cao quá 65 m) và các khách sạn không xây mái nhọn.

Bạn chỉ dành một ngày để tham quan Angkor ư? Không. Đó chỉ là cưỡi ngựa xem hoa mà thôi. Trong số những loại vé bán ra cho du khách, có loại vé 7 ngày để tham quan. Quần thể Angkor có tới hơn 130 đền đài lớn nhỏ trong diện tích 400 km2; đền xa nhất cách trung tâm Siem Reap 35 km. Trong đó, có thể kể ra những cái tên đáng phải thăm nhất nếu bạn không có nhiều thời gian là Angkor Wat, Angkor Thom, Bayon, ngắm hoàng hôn và đền đài trên núi Bakheng, Ta Prohm - ngôi đền trong rừng, núi Kulen...

Angkor Thom, thành phố vĩ đại, từng tồn tại một hoàng cung ở bên trong, là mô hình thu nhỏ của vũ trụ, được chia làm bốn phần bởi một trục chính. Đền thờ Bayon nằm ở chính giữa của các trục như là sự kết nối giữa trời và đất. Điểm nhấn trong kiến trúc vĩ đại của Angkor Thom chính là đền Bayon (thần Bốn mặt), nơi du khách chiêm ngưỡng không mệt mỏi 216 khuôn mặt trên 54 bức tượng (cao nhất là 42 m). Mỗi khuôn mặt có nét điêu khắc riêng, không cái nào giống cái nào. Bởi thế, Bayon là ngôi đền bí ẩn nhất trong những bí ẩn của các đền ở Angkor. Những khuôn mặt có đôi môi dày, trán rộng, lỗ mũi hoang dại... được miêu tả như là Nụ cười Angkor (Smile of Angkor) nổi tiếng.

Không giữ được vẻ nguyên sơ, Ta Prohm đã phần nào hoang phế. Ngôi đền nổi tiếng trong phim ảnh này nằm ở phía đông của Angkor Thom, gần với đền Banteay Kdei. Ta Prohm rất thanh bình và tuyệt đẹp vào buổi sáng sớm. Đền được vua Jayavarman VII xây dựng giữa thế kỷ 12 đến đầu thế kỷ 13 thì dành riêng cho hoàng thái hậu. Ngôi đền này thể hiện rõ nhất sự xung đột tôn giáo, khi ban đầu được xây dựng theo phong cách Phật giáo nhưng sau bị đục bỏ thay đổi bằng những điêu khắc Linga, Yoni. Xung quanh đền là rừng cây. Hình ảnh cây tùng cổ thụ thân bám trên tường đền gợi vẻ cổ xưa hiếm thấy.

Lịch sử Khmer viết bằng đá. Suốt 425 năm bỏ hoang trong rừng cho đến năm 1859 được một người Pháp phát hiện, quần thể đền đài Angkor vẫn chứa đựng nhiều câu hỏi bí ẩn với kỹ thuật hiện đại mà cho đến bây giờ chưa tìm được lời giải đáp.

Nguyễn Trần Tâm

>> Phát hiện mới về Angkor Wat
>> Campuchia cảnh báo Ấn Độ về việc xây bản sao Angkor Wat
>> Ấn Độ xây bản sao Angkor Wat
>> Bị bắt vì vẽ đền Angkor Wat trên nền nhà tắm 

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.