Trong 10 năm qua, xuất khẩu cá tra sang EU có thể chia thành 2 giai đoạn chính: Giai đoạn đầu từ năm 2005 - 2008 là giai đoạn tăng trưởng; từ 2009 đến nay là giai đoạn giảm… dần đều. Cụ thể, giá trị xuất khẩu cá tra sang thị trường EU đạt gần 140 triệu USD năm 2005 đã tăng 4 lần vào năm 2008 với giá trị gần 580 triệu USD. Trong giai đoạn này số lượng doanh nghiệp xuất khẩu cũng tăng 2 lần từ 67 lên con số 148 doanh nghiệp. Năm 2009, giá trị xuất khẩu cá tra VN bắt đầu giảm dần đều và đến năm 2015 chỉ còn 285 triệu USD.
Nếu tính đến hết tháng 10.2016, xuất khẩu cá tra sang thị trường EU đạt 217,7 triệu USD, tiếp tục giảm 11,5% so với cùng kỳ năm trước.
Báo cáo của VASEP dẫn lời các chuyên gia EU phân tích: Từ mức giá nhập khẩu trung bình 3,4 USD/kg vào những năm 2003 - 2005, giá cá tra chỉ còn 2 - 2,2 USD vào năm 2013. Giá quá thấp khiến cho các nhà nhập khẩu và bán lẻ EU không có lợi nhuận, đi đôi với việc chất lượng không được cải thiện khiến cá tra mất dần thị phần. Mặc dù “Hệ thống cảnh báo nhanh” của EU đã chứng minh sản phẩm cá tra VN không có vấn đề gì về vấn đề an toàn thực phẩm.
Nhưng chính vì tiêu chí giá rẻ đã khiến cá tra VN bị một số nhóm cạnh tranh lợi ích với cá tra tại Đức, Pháp, Tây Ban Nha truyền thông tiêu cực. Họ đánh vào tâm lý coi ngành cá tra VN là ngành sản xuất thiếu kiểm soát và có vấn đề về chất lượng, an toàn thực phẩm và những lo ngại về môi trường, sức khỏe, an sinh xã hội.
“Vậy thì, cạnh tranh bằng giá giảm và chưa chú trọng vào việc tăng sản phẩm chất lượng cao chính là vấn đề của các doanh nghiệp VN. Để chu kỳ này chấm dứt, các nhà xuất khẩu VN cần thay đổi tư tưởng về việc giảm hay giữ giá để giữ thị trường, điều quan trọng là phải cùng nhau xây dựng chiến lược để cải thiện hình ảnh cá tra tại châu Âu”, ông Jean Charles Diener, Giám đốc Công ty OFCO Sourcing VN (một doanh nghiệp chuyên cung cấp thủy hải sản VN cho khách hàng thế giới) nhấn mạnh.
Bình luận (0)