Giới thiệu Luật thuế TNCN: Giảm trừ gia cảnh ra sao?

Theo quy định của Luật thuế thu nhập cá nhân (TNCN), giảm trừ gia cảnh chỉ áp dụng đối với cá nhân người VN và người nước ngoài là đối tượng cư trú tại VN với thu nhập từ kinh doanh và thu nhập từ tiền lương, tiền công.

Luật cũng qui định số người phụ thuộc được giảm trừ là: con chưa thành niên; con bị tàn tật, không có khả năng lao động. Các cá nhân không có thu nhập hoặc có thu nhập không vượt quá mức quy định, bao gồm: con thành niên đang học đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp hoặc học nghề; vợ hoặc chồng không có khả năng lao động; bố, mẹ đã hết tuổi lao động hoặc không có khả năng lao động; những người khác không nơi nương tựa mà người nộp thuế phải trực tiếp nuôi dưỡng.

Việc xác định người phụ thuộc chủ yếu dựa trên các giấy tờ, hồ sơ đã có của người phụ thuộc như giấy khai sinh, giấy đăng ký kết hôn, giấy xác nhận về tình trạng sức khỏe, khả năng lao động…

Nhằm giải đáp mọi thắc mắc của độc giả về vấn đề Thuế TNCN, Báo Thanh Niên Online phối hợp cùng Cục thuế TP.HCM sẽ trả lời trực tuyến cho bạn đọc vào lúc 9h30 ngày 10.10 tới đây. Khách mời của buổi trực tuyến gồm: ông Nguyễn Đình Tấn - Cục trưởng Cục thuế TP.HCM; bà Trịnh Thu Thủy - Trưởng phòng Thuế thu nhập cá nhân; ông Dương Xuân Minh - Phó phòng Thuế thu nhập cá nhân; bà Nguyễn Thị Minh Nhựt - Phó phòng Tuyên truyền hỗ trợ Cục thuế TP.HCM. Bấm vào đây để đặt câu hỏi.

Hiện tại, về quy định người phụ thuộc phải ở cùng nhà với người nộp thuế là khá vô lý. Bà Trần Thị Lệ Nga, Trưởng phòng Tuyên truyền và Hỗ trợ Cục thuế TP.HCM cho biết sẽ có kiến nghị sửa đổi vấn đề này trong thông tư. Ngoài ra, nguyên tắc mỗi người phụ thuộc chỉ được tính giảm trừ một lần vào một đối tượng nộp thuế. Vì vậy, trong trường hợp gia đình có nhiều anh chị em đều có thu nhập đến mức phải nộp thuế thì cần thống nhất lựa chọn một người (nên là người có mức thu nhập cao nhất) để đăng ký giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc (cha/mẹ).

Theo Pháp lệnh thuế TNCN hiện hành thì không áp dụng giảm trừ gia cảnh mà tính theo mức khởi điểm chịu thuế, đối với người VN là 5 triệu đồng. Áp dụng mức khởi điểm chịu thuế hiện hành thì cùng một mức thu nhập nhưng cá nhân có hoàn cảnh khác nhau như độc thân, nuôi 2, 3 người phụ thuộc sẽ nộp thuế TNCN như nhau, như vậy chưa thật sự công bằng. Còn áp dụng giảm trừ gia cảnh thì cùng một mức thu nhập nhưng có hoàn cảnh khác thì số thuế phải nộp khác nhau.

Tính thuế TNCN đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công của cá nhân cư trú:

Ví dụ: Cá nhân có thu nhập 10 triệu đồng/tháng, là người độc thân
Tính giảm trừ gia cảnh: 4 triệu đồng (cho bản thân người nộp thuế)
Thu nhập tính thuế: 10 triệu - 4 triệu = 6 triệu đồng
Thuế phải nộp như sau:
Bậc 1: 5 triệu x 5% = 250.000 đồng
Bậc 2: 1 triệu x 10%= 100.000 đồng
Tổng thuế phải nộp là: 350.000 đồng

Ví dụ 2: Nếu có thu nhập 10 triệu đồng mà phải nuôi 1 con nhỏ và nuôi dưỡng bố mẹ đã già thì thuế phải nộp là:
Tính giảm trừ gia cảnh: 4 triệu đồng (cho bản thân người nộp thuế) + 4,8 triệu (3 người phụ thuộc) = 8,8 triệu
Thu nhập tính thuế: 10 triệu – 8,8 triệu = 1,2 triệu đồng.
Thuế phải nộp như sau:
1,2 triệu x 5% = 60.000 đồng
So với Thuế TNCN hiện hành là (10 triệu – 5 triệu) x 10% = 500.000 đồng, thì thuế phải nộp theo Luật thuế TNCN thấp hơn 440.000 đồng.

Bảng thuế suất tính theo tổng thu nhập:

Bảng thuế suất tính theo loại thu nhập:

(Còn tiếp)

Thành Trung (lược ghi)