Hoang mang chuyện lấy tiền lì xì của con bị phạt đến 1 triệu đồng

Thông tin được đưa ra là theo điểm a, khoản 2, Điều 56 Nghị định 167/2013/NĐ-CP, nếu chiếm đoạt tài sản riêng của thành viên trong gia đình sẽ bị phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng. Trong khi đó, theo quy định tại khoản 1, Điều 75, Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 về Quyền có tài sản riêng của con, quy định: “Con có quyền có tài sản riêng. Tài sản riêng của con bao gồm tài sản được thừa kế riêng, được tặng cho riêng, thu nhập do lao động của con, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng của con và thu nhập hợp pháp khác. Tài sản được hình thành từ tài sản riêng của con cũng là tài sản riêng của con”. Theo quy định nói trên, tiền lì xì Tết cũng được coi là tài sản riêng của con. Và khi con cái trong gia đình được người khác lì xì tiền tết mà ba mẹ yêu cầu con trẻ đưa tiền lì xì cho mình thì có thể bị xử phạt với số tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng theo điểm a Khoản 2 Điều 56 Nghị định 167/2013/NĐ-CP.

Trước những thông tin này, nhiều phụ huynh bất ngờ, hoang mang cho rằng: “Sao thấy cứ kỳ kỳ sao á”. Nhiều phụ huynh còn tự đặt nghi vấn: “Hỗng lẽ trước giờ là mình chiếm đoạt tài sản của con sao?”

Nếu phạt như thế là hơi quá

Nguyễn Thị Yến Thanh, học sinh lớp 10, Trường THPT Nguyễn Khuyến, cho biết trung bình mỗi dịp tết tiền lì xì dao động từ 500.000 đồng đến 1 triệu đồng, số tiền đó em thường đưa cho ba cất giữ hộ.

“Ba em nói là ba giữ cho nên em không biết tiền tết 'bốc hơi' nơi nào. Nhưng em nghĩ lại, nhà mình không khá giả lắm nên phụ được gia đình bao nhiêu thì phụ thôi, chứ số tiền đó cũng không là gì đối với người lớn đâu”, Thanh nói.

Còn Bùi Thị Trúc Quỳnh, học sinh lớp 12A13, Trường THPT Marie Curie TP.HCM, thì kể: “Bản thân em thì lúc nhỏ đến hết tiểu học là đưa tiền cho ba mẹ giữ, còn từ cấp 2 đến giờ thì ba mẹ không lấy nữa mà em tự giữ. Em sẽ tiết kiệm để dành mua mấy đồ cần thiết cho bản thân”.

Cũng theo Quỳnh: “Nếu luật xử phạt như vậy thì em thấy hơi quá, tại vì riêng với bản thân em, nếu mà bố mẹ có giữ hộ và lấy xài thì em thấy cũng không sao cả, vì bố mẹ mình mà. Hơn nữa tiền đó cũng đâu phải do tụi em tự làm ra, nên em nghĩ tiền lì xì ai giữ cũng không sao cả. Nhưng em nghĩ bố mẹ có giữ thì cũng nên đưa cho con một ít, vì em nghĩ bạn nhỏ nào cũng sẽ thấy buồn vì mình không được dùng tiền cho cá nhân mà phải đưa hết cho cha mẹ”.

Giữ tiền lì xì của con không thể là chiếm đoạt tài sản

Chị Lê Thị Thùy Trang, 40 tuổi có con học tại Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng Q.Tân Phú TP.HCM, cho biết lúc con còn nhỏ thì còn “thu lại” tiền lì xì của con, chứ giờ nó lớn rồi để cho nó tự xài.

“Cha mẹ ai đâu mà lấy tiền của con, nếu có thì cũng giữ hộ vì sợ con cái mình không biết xài tiền thôi. Tiền lì xì có bao nhiêu đâu, tiền đó cũng mua sắm cho con hết”, chị Trang tâm sự.

Mặc dù chỉ mới học lớp 1, nhưng con trai của chị Nguyễn Thùy Linh, 32 tuổi, ngụ P.Tân Thới Hòa, Q.Tân Phú, TP.HCM nhận được tiền lì xì gần 2 triệu đồng trong mỗi dịp tết. Chị Linh kể, tiền lì xì của con mình sẽ để trong ống heo khoảng vài tháng sau mình mới đập ra và lấy tiền đó để mua đồ dùng cho con.

“Mình nghĩ giữ tiền giúp cho con sao lại nói là chiếm đoạt được, tất cả cũng vì muốn tốt cho con thôi”, chị Linh cho biết.

Chị Trần Thị Bích Nguyệt, trú tại hẻm 96 Nguyễn Thông, Q.3, TP.HCM thì rất bất bình. Chị Nguyệt nói: “Tôi thì không nghĩ chuyện lấy tiền lì xì của con là chiếm đoạt tài sản, nếu là cha mẹ với con cái mà nói kiểu vậy thì giống như người dưng nước lã rồi còn gì. Cha mẹ sinh thành rồi nuôi cho ăn học, lớn khôn, công sức cha mẹ bao nhiêu cho đủ mà số tiền đó lại quy ra là chiếm đoạt tài sản. Đó chỉ là lý thôi, chứ trong tình cảm gia đình ai lại đem luật ra mà nói bao giờ”.

Cũng đồng quan điểm với chị Nguyệt, chị Nguyễn Thị Thủy, chung cư Bắc Rạch Chiếc (Q.9, TP.HCM) hoang mang nói: “Giờ không lẽ cha mẹ nuôi con, chăm lo cho con từng tý một mà tiền lì xì lại mang ra để nói chuyện luật pháp, thật là nghe nó cứ kỳ kỳ sao á. Nhưng mà với quan điểm của mình thì con nhỏ, cũng không nên giữ tiền để tiêu làm gì. Trừ khi nó lớn, lúc đó mình để nó quyết định”.

Nhiều xung đột và không rõ ràng, dễ gây hiểu lầm

Nhìn nhận ở khía cạnh pháp luật, anh Lưu Đức Quang, giảng viên Trường ĐH Kinh tế - Luật TP.HCM, cho rằng Nghị định 167/2013/NĐ-CP đặt ra không đúng với tinh thần của luật hôn nhân gia đình. Thứ nhất, Điều 76 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định độ tuổi dưới 15 tuổi là không đặt vấn đề là tiền của con hay của cha mẹ, cha mẹ vẫn phải giữ.

Từ 15 tuổi trở lên thì cha mẹ phải giao lại tài sản riêng cho con nhưng trong luật lại không giải thích thế nào là tài sản riêng. Ở đây có một vấn đề là có nhiều loại tài sản mà những người đủ 18 tuổi mới được đứng tên. Kể cả quy định trong luật hôn nhân gia đình cũng có xung đột với những luật khác, chẳng hạn một miếng đất, nhà hoặc xe hơi, xe máy trên 50 phân khối… ai cho người 15 tuổi đứng tên?

Theo Điều 21 Bộ luật dân sự, quy định người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi, tự mình xác lập thực hiện dân sự, trừ giao dịch dân sự liên quan đến bất động sản, có nghĩa là không được đứng tên. Hoặc là động sản mà phải đăng ký và giao dịch dân sự khác theo quy định của luật và phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý. Thì điều 76 của Luật Hôn nhân và Gia đình không phù hợp với luật này, mà nếu căn cứ thì phải căn cứ vào Bộ luật dân sự. Vì quy định về tài sản thì phải căn cứ vào luật gốc là Bộ luật dân sự.

“Chính vì thế, ở đây có 2 vấn đề, thứ nhất là độ tuổi. Tiền lì xì của con mà dưới 15 tuổi là không đặt vấn đề, không nói nó là tài sản riêng của con hay của bố mẹ được, vì bố mẹ có quyền giữ. Thứ 2 là phải xác định tài sản riêng là tài sản gì, chứ không phải tài sản nào đủ 15 tuổi là được giao. Cũng là tiền nhưng cần xác định về độ lớn của tài sản, vì 500 ngàn đồng phải khác với 500 triệu đồng. 500 triệu đồng thì làm sao một đứa trẻ 15 tuổi có thể đứng tên tài khoản trong ngân hàng. Và ngân hàng nào dám mở tài khoản cho một đứa trẻ 15 tuổi?  Thứ 3, một từ rất dễ gây nhầm lẫn và có thể gây hiểu lầm đó là từ chiếm đoạt. Vì hành vi chiếm đoạt là hành vi có dấu hiệu của hình sự, chiếm đoạt là dùng vũ lực hoặc đe dọa dùng vũ lực để lấy tài sản mà trái ý muốn của người đang giữ, hoặc người chủ sở hữu hợp pháp”, anh Quang phân tích.

Từ đó anh Quang khẳng định: “Cho nên ở đây có nhiều xung đột, vừa xung đột pháp luật, vừa có nhiều thuật ngữ giải thích không rõ ràng nên dễ gây hiểu lầm”.

Bên cạnh đó anh Quang cũng thẳng thắn bày tỏ quan điểm: “Ngay chuyện lì xì tết thì còn thuộc về phạm trù văn hóa nữa. Với văn hóa người Việt thì lì xì cho con nhưng thực ra là cho bố mẹ, có thể trả một món nợ ân tình nào đấy hay là chuyện tình cảm với bố mẹ của đứa trẻ… Luật pháp không chỉ thuần túy là luật pháp mà phải phù hợp với văn hóa, với hoàn cảnh, lối sống thì mới đi vào cuộc sống. Nên với quan điểm của riêng tôi khi đặt vấn đề tiền lì xì của con là nên bỏ”.