HLV Troussier cần tỉnh táo xây dựng một phiên bản khác cho đội tuyển Việt Nam

Đội tuyển không phải trường dạy bóng đá

Mất bao nhiêu thời gian để định hình một lối chơi, một triết lý cho đội bóng? Câu hỏi này khó trả lời, bởi đáp án còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó điều cốt lõi nhất nằm ở năng lực cầu thủ.

Nói nôm na, với những cầu thủ giỏi, đã nắm chắc nền tảng kỹ thuật và tư duy chơi bóng, việc thay đổi triết lý thi đấu thường không tốn nhiều thời gian.

Khi tiếp quản đội tuyển Việt Nam, HLV Philippe Troussier muốn xây dựng lối đá đề cao sự chủ động và tính kiểm soát. Các cầu thủ trên sân, từ thủ môn đến tiền đạo, đều phải cầm quả bóng thật chắc chắn, rồi chuyền đi với tư duy, định hướng rõ ràng.

NGỌC LINH

Tất cả những điều trên đều phải xuất phát từ tư duy chủ động: các cầu thủ muốn thực sự chơi bóng, kiểm soát bóng, rồi khai thác khoảng trống của đối thủ bằng những pha phối hợp bài bản, dựa trên khả năng liên kết, đập nhả và khai thác không gian. Đây là tư duy mới mẻ, so với lối chơi phòng ngự dù chắc chắn, nhưng lại tương đối thụ động trước đây.

Dù vậy, HLV kỳ cựu Hector Cuper từng nói: "Không lối chơi nào là lỗi thời, quan trọng là tìm được nhân tố phù hợp". Để chơi kiểm soát bóng, đội tuyển Việt Nam cần một dàn cầu thủ với năng lực kiểm soát tương ứng, với kỹ năng đỡ bóng một chạm và điều khiển trái bóng thuần thục.

Song, học trò của ông Troussier chưa đáp ứng yêu cầu. Trong 1 năm qua, chiến lược gia người Pháp phải dành rất nhiều thời lượng buổi tập để dạy học trò lại những yếu tố căn bản nhất: mở người khi đỡ bóng, đỡ bước một thế nào để thuận cho bước tiếp theo, tư duy liên tục để tìm ra khoảng trống, mở thân người để tạo hướng di chuyển.

HLV Troussier chỉ dạy những chi tiết mà có lẽ, không phù hợp để huấn luyện ở cấp độ đội tuyển quốc gia. Đội tuyển Việt Nam cần ông Troussier với tư cách chiến thuật gia, không phải một nhà sư phạm bóng đá.

Bởi vốn dĩ, đội tuyển quốc gia là tập hợp những cái tên ưu tú nhất của nền bóng đá. Với thời gian tập trung ngắn ngủi, các cầu thủ chỉ tập luyện vài buổi rồi đá luôn, lựa chọn ưu việt của các HLV là xây dựng lối đá phù hợp để chiến thắng.

NGỌC LINH

Việc của ông Troussier không phải là dạy lại những bài "vỡ lòng" mà đáng ra thuộc về HLV ở cấp độ CLB hay đội trẻ.

Khi giải đấu cận kề, việc phải tập đi tập lại các bài chuyền bóng có phải giải pháp đúng đắn? Hay thực ra trong khoảng thời gian đấy, đội tuyển Việt Nam cần tận dụng tối đa thời gian để tập các bài tấn công, phòng ngự, hay tập ứng biến với những kiểu tình huống cụ thể trên sân?

HLV Troussier cần thay đổi

Bình luận viên Vũ Quang Huy khẳng định, trong bối cảnh nhiều CLB chưa theo đuổi lối chơi kiểm soát và phụ thuộc ngoại binh, rất khó để các cầu thủ được rèn nền tảng kỹ chiến thuật căn bản. Một cựu HLV V-League cũng thừa nhận dù các đội đã tăng tính kiểm soát trong lối chơi, nhưng chưa đạt yêu cầu.

Chỉ khi được đá ở một giải đấu với tốc độ và cường độ phù hợp, đồng thời tư duy kiểm soát được đề cao, cầu thủ Việt Nam mới có nền móng tốt để phục vụ triết lý của HLV Troussier. Chiến lược gia người Pháp không ít lần đề cập đến vấn đề này.

Ông cần nhiều thời gian để đắp móng, nhưng đội tuyển quốc gia không phải "lò luyện trẻ".

Khi sự chuyển dịch tư duy chỉ diễn ra thuần túy ở một đội tuyển (hay nói đúng hơn là một nhóm cầu thủ của đội tuyển đấy), bóng đá Việt Nam khó thực hiện một cú chuyển mình.

NGỌC LINH

Nhìn sang đội tuyển Thái Lan, HLV Masatada Ishii chỉ cần 1 tuần huấn luyện để biến Thái Lan từ một tập thể hỗn độn, trở thành đội Đông Nam Á đầu tiên bất bại ở vòng bảng Asian Cup. Song, khác biệt là chất lượng chơi bóng của từng cầu thủ Thái Lan đã rất tốt, nên việc xoay chuyển mô hình chiến thuật trở nên nhanh chóng.

Thái Lan cũng có nhiều cầu thủ chơi bóng ở nước ngoài, thành danh nhất phải nói đến Chanathip Songkrasin, Theerathon Bunmathan hay Teerasil Dangda, còn hiện tại là Supachok Sarachat, Ekanit Panya... Tư duy chơi bóng và năng lực thích nghi ấn tượng, là chìa khóa đưa "Voi chiến" trở lại rất nhanh.

HLV Troussier hiểu rằng ông không có điều kiện tương ứng. Bóng đá Việt Nam chưa đáp ứng được tiêu chuẩn của HLV người Pháp, nhưng ông không thể một mình nâng cả nền bóng đá chỉ bằng những bài học "vỡ lòng".

HLV Troussier tại vị sau thất bại ở Asian Cup, cho thấy Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) vẫn tin tưởng vào kế hoạch dài hạn. Nhưng kế hoạch ấy cần dấu hiệu cho thấy nó sẽ thành công, trong đó có tấm vé vào vòng loại 3 World Cup 2026.

Thắng Indonesia không phải nhiệm vụ bất khả thi, dù vậy, chiến lược gia người Pháp có lẽ nên thay đổi cách làm với đội tuyển Việt Nam. Muộn, nhưng còn hơn không!