Hoãn công bố nghiên cứu về H5N1

Đã có những lo ngại rằng những biến thể gây chết chóc của virus cúm gia cầm H5N1 có thể rơi vào tay kẻ xấu, gây ra những đại dịch chết người.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) hôm 17-2 cho biết 2 cuộc nghiên cứu mô tả cách thức các nhà khoa học tạo ra một biến thể virus cúm gia cầm H5N1 có thể gây đại dịch chết người sẽ chỉ được công bố sau khi các chuyên gia đánh giá đầy đủ những nguy hiểm của chúng.

Phát biểu sau một cuộc họp giữa các chuyên gia cúm và quan chức an ninh Mỹ tại Geneva, ông Keiji Fukuda, trợ lý tổng giám đốc WHO về an ninh và môi trường y tế, cho biết một thỏa thuận đã đạt được về việc giữ bí mật những chi tiết của 2 công trình nghiên cứu gây tranh cãi nói trên cho đến khi thực hiện xong những phân tích sâu hơn về nguy cơ.

Ông Fukuda nói: “Từ góc độ y tế công cộng, có sự ưu tiên về việc tiết lộ toàn bộ thông tin trong 2 cuộc nghiên cứu. Tuy nhiên, trước hết cần phải giải quyết những lo ngại đáng kể xung quanh những cuộc nghiên cứu này”.

Tiêu hủy gia cầm nhiễm cúm H5N1 tại một trang trại ở Bhubaneswar (Ấn Độ) hôm 6.2 - Ảnh: Getty Images

WHO đã kêu gọi cuộc họp kéo dài 2 ngày nói trên để tìm kiếm giải pháp cho cuộc tranh cãi giữa một bên là các tác giả của 2 cuộc nghiên cứu và một bên là Hội đồng Tư vấn khoa học quốc gia về an ninh sinh học của chính phủ Mỹ (NSABB), những người muốn kiểm duyệt nội dung các cuộc nghiên cứu này trước khi chúng được đăng tải trên các tạp chí khoa học.

Các chuyên gia an ninh sinh học lo ngại biến thể của loại virus mà các nhà khoa học ở Hà Lan và Mỹ tạo ra trong 2 công trình riêng biệt có thể thoát khỏi phòng thí nghiệm hoặc rơi vào tay những kẻ xấu. Khi đó, chúng có thể được sử dụng để gây ra đại dịch chết người hơn cả dịch cúm Tây Ban Nha từng khiến 40 triệu người tử vong trong giai đoạn 1918-1919. Vì những nỗi lo này, theo người phát ngôn WHO, cần tiến hành thêm những cuộc thảo luận về nguy cơ và lợi ích của việc nghiên cứu trong lĩnh vực này và những rủi ro của virus H5N1.

Trước đó, vào năm ngoái, 2 nhóm khoa học gia tại Mỹ và Hà Lan phát hiện rằng chỉ có một vài biến thể cho phép virus H5N1 lây lan dễ dàng giữa động vật có vú đồng thời vẫn duy trì khả năng gây chết chóc như hiện nay. Loại nghiên cứu này được xem là quan trọng để các nhà khoa học có thể phát triển vắc-xin, các phương pháp xét nghiệm chẩn đoán và thuốc chống virus có thể sử dụng trong trường hợp xảy ra đại dịch H5N1.