Khoai chà của ngoại

(TNTS) Quảng Nam có lụa Phú Bông, có khoai Trà Đỏa, có sông Thu Bồn. Làng tôi cách Trà Đỏa khoảng 15 phút đi bộ, cách sông Trường Giang hơn 100m.

Người ta nói khoai Trà Đỏa ngon là nhờ trồng trên đất thịt, tưới từ nguồn nước nhĩ và bón bằng rong vớt lên từ sông Trường Giang. Có lẽ vậy! Khoai lang làng tôi cũng rất ngon, nhưng càng ngon hơn nếu được chế biến thành món khoai chà.

Với thổ nhưỡng hầu như chỉ thích hợp với cây khoai lang nên ở quê tôi, nhà nào cũng trồng khoai. Còn nhớ, vào những ngày giá rét, mẹ tôi thường đội áo tơi ra vườn chọn những ngọn rau lang thật non mướt đem về, bắc nồi nước sôi bỏ chút muối. Thế là một đĩa rau lang luộc xanh um bốc khói được dọn ra bàn. Ngoài trời mưa rả rích, cả nhà quây quần bên nồi cơm nóng với đĩa rau lang luộc chấm mắm cái, ngon tuyệt! Khoai lang làng tôi ngon là vậy, nhưng đến mùa thu hoạch, chúng tôi chỉ được ăn những củ nhỏ, bởi những củ lớn mẹ thường đem ra chợ bán để đổi lấy gạo.

Món khoai chà của ngoại là niềm ao ước của tôi từ thời ấu thơ. Sau này, dù đã có gia đình, mỗi lần về quê, tôi vẫn thấy nôn nao trong lòng khi ngoại vào buồng đem thẩu khoai ra. Lúc mùi thơm của món thương món nhớ bốc ra nức mũi cũng là khi tôi chạy vội ra vườn bứt ít lá mít nài...

Sau này tôi thắc mắc hỏi ngoại: “Hồi đó ngoại làm món khoai chà như thế nào mà ăn ngon quá vậy”? Ngoại thủng thỉnh: “Ngon là do lúc đó không có gì để ăn, chứ bây giờ, khi có nhiều loại bánh nướng, bánh quy... khoai chà đâu còn thấy ngon như ngày xưa nữa”! Nhưng muốn làm khoai chà cho đúng điệu cũng phải có bí quyết riêng: phải lựa những củ to tròn và bở, cắt 2 đầu, luộc chín, để nguội rồi đem chà lên rổ tre, trộn với đường cát, sau đó đem phơi thật khô rồi bỏ vào lọ đậy kín. Muốn ăn khoai chà cho ngon thì dứt khoát phải xúc bằng lá mít nài. Còn nữa, phải chọn ngày thật nắng để phơi khoai. Chỉ đơn giản vậy thôi, nhưng khoai chà là món khoái khẩu của người dân quê tôi ngày ấy. Còn bây giờ, những người con xa quê vẫn cứ ao ước một miếng khoai chà trộn chung với bao nhiêu là nhớ, là thương, là những kỷ niệm ngọt ngào của thời thơ ấu…

Bích Liên