Lời mời dự cỗ xa vời

Ngay trước thềm khóa họp Đại hội đồng LHQ năm nay, Mỹ bất ngờ đưa ra ý tưởng mới về cải tổ HĐBA LHQ. Theo Đại sứ Mỹ tại LHQ Linda Thomas-Greenfield, Mỹ đề xuất dành cho châu Phi 2 ghế và các đảo quốc nhỏ thay phiên nhau đảm trách 1 ghế ủy viên thường trực HĐBA LHQ.

Trước đấy, Mỹ ủng hộ dành tư cách tương tự cho Đức, Nhật Bản và Ấn Độ. Bà Thomas-Greenfield đồng thời khẳng định Mỹ không có ý định mở rộng quyền phủ quyết trong HĐBA LHQ cho những ủy viên thường trực mới này.

Ảnh: Reuters

Thực chất, Washington công khai chủ ý trên để tranh thủ các quốc gia châu Phi và phân rẽ họ với các đối tác bên ngoài khác, giống như Mỹ tăng cường gây dựng và mở rộng ảnh hưởng ở châu Phi, đặc biệt là Nga và Trung Quốc.

Trong thực chất, Mỹ chơi con bài "Lời chào cao hơn mâm cỗ". Mỹ mời chào các quốc gia châu Phi tham dự mâm cỗ chưa biết đến khi nào mới được bày ra và nếu cỗ này có được tổ chức thì cũng không thể thịnh soạn.

Là mấu chốt nhất của cải tổ LHQ, việc cải tổ HĐBA LHQ phải bao hàm 2 việc là tăng số lượng thành viên thường trực để tăng tính đại diện cho các châu lục và phá bỏ độc quyền phủ quyết hiện vẫn chỉ dành cho 5 thành viên thường trực là Mỹ, Nga, Trung Quốc, Anh và Pháp. Cải tổ LHQ nói chung và HĐBA LHQ nói riêng đều cần phải sửa đổi Hiến chương LHQ. Để làm được điều này, cần có sự chấp thuận của ít nhất 2/3 số thành viên LHQ và không bị thành viên thường trực nào trong HĐBA LHQ phủ quyết. Ý tưởng của Mỹ khó vượt qua 2 cửa ải này vì vẫn còn quá manh mún đối với cải tổ tổng thể LHQ và không công bằng đối với các châu lục khác, nên sẽ không nhận được sự ủng hộ của đa số thành viên trong LHQ. Hơn nữa, Nga và Trung Quốc đâu có chịu giúp Mỹ "ghi bàn" ở LHQ và châu Phi.