Một mình lắc lư... ngang trời

Lái cẩu tháp là một nghề nguy hiểm và áp lực cao - Ảnh: Lam Ngọc

Cách đây 8 năm, lúc 19 tuổi, Phạm Văn Tuyên rời Thái Nguyên vào TP.HCM lập nghiệp. Vừa học vừa làm, đến nay dù một mình lơ lửng ở độ cao hàng trăm mét để điều khiển vô lăng máy cẩu và không còn bỡ ngỡ nhưng lúc nào Tuyên cũng thấp thỏm lo cho tính mạng của mình. Nghề lái cần cẩu chẳng biết sớm trưa là gì, còn việc còn làm, làm xong mới được nghỉ. Không cây xanh che nắng, không vật cản ngăn gió, người lái cẩu phải một mình chống chọi với sự khắc nghiệt của thời tiết ở trên cao.

Anh Tuyên kể: "Cách đây 2 tháng, khi leo lên cẩu tháp làm việc, vừa bắt đầu cẩu những tấm vách thang máy to khoảng 10 m2 thì trời nổi giông. Tấm vách kín, lực cản lớn lại gặp giông lốc đột ngột nên cứ đưa qua đưa lại như con diều. Ngồi trong ca bin lắc lư chao đảo, gió mỗi lúc một lớn tôi chỉ biết ngồi nín thở cầu khấn, phó mặc mạng sống của mình cho ông trời".

Do nhìn từ trên cao xuống, tầm nhìn thường bị khuất nên các lái cẩu cần có người xi nhan bên dưới, hai bên liên lạc với nhau bằng bộ đàm. Trường hợp bộ đàm gặp trục trặc thì tính mạng của công nhân làm việc xung quanh, hoặc trong tầm cẩu tháp sẽ trực tiếp bị đe dọa. Điển hình như trường hợp va chạm cẩu ở công trình xây dựng trên đường Nguyễn Văn Linh (H.Bình Chánh, TP.HCM) vào tháng 7.2014. Anh Nguyễn Văn Sỹ, người trực tiếp lái cẩu chứng kiến từ đầu vụ tai nạn, kể lại: “Cùng một lúc trong công trình có nhiều cẩu tháp cùng vận hành, vị trí các cẩu nằm khá sát nhau nên khi điều khiển lái cẩu chúng tôi phải thận trọng tương tác với nhau qua bộ đàm. Hôm đó, do công việc của công trình đang gấp, chúng tôi tập trung vào công việc mà quên mất là bộ đàm chưa đi đăng ký nên chưa thông nhau. Tôi đang tập trung điều khiển cẩu để đổ cột bê tông thì bị cẩu bên cạnh cùng một tấm tôn lớn va phải. Loay hoay một hồi lâu nhưng sợi cáp của hai bên vẫn cứ quấn lấy nhau mà không cách nào gỡ ra được. Tôi đang hoảng thì lại phát hiện thêm hộp đèn gắn trên cần trục cẩu tháp bị nứt chuẩn bị rơi. Dùng bộ đàm liên lạc với mặt đất yêu cầu mọi người sơ tán nhưng không kịp. Hộp đèn nặng khoảng 15 kg, từ độ cao hơn 40 m rơi đúng cánh tay của một công nhân bên dưới khiến tay anh này bị gãy. Từ trên cabin cẩu tháp nghe thông báo về tai nạn của đồng nghiệp qua bộ đàm, tim tôi như muốn nhảy ra ngoài”.

Đứng trong vận thăng đưa công nhân từ mặt đất lên cao lúc gió lớn, chúng tôi như bị rụng tim vì độ cao cheo leo. Cảm giác chóng mặt, quay cuồng dồn dập, phải cố gắng bám chắc và núp sau một chiếc cột lớn tránh gió chúng tôi mới có thể đứng vững. Chỉ hơn 20 phút nhưng đã cảm nhận được phần nào tính chất nguy hiểm của nghề lái cẩu tháp. Người vận thăng di chuyển lên tầng cao nhất (khoảng tầng 20 của công trình), nơi anh Nguyễn Văn Sỹ phải lên làm việc mỗi ngày.

Vừa di chuyển lên cao, anh Sỹ vừa chia sẻ: “Máy móc không biết kêu đau. Cẩu tháp phơi mưa phơi nắng. Dù kiểm tra kỹ tới đâu thì nhiều khi cũng không tránh được sự cố. Khi thì hư ốc, khi thì thời tiết thay đổi bất ngờ. Người làm nghề lái cẩu tháp luôn phải làm việc ở độ cao hơn so với công trình từ 10 - 15 m, khi lên tới độ cao vài trăm mét thì độ rủi ro, tai họa khó lường”.

Càng lên cao độ rủi ro càng lớn. Chỉ cần trượt chân, trượt tay, sơ ý một chút là tính mạng bị đe dọa. Năm 2009, anh N.V.B (30 tuổi, quê Hải Dương) trong công đoạn dùng bu lông ráp các khớp nâng đoạn tháp cẩu ở độ cao 17 m (lầu 6) tại một công trình xây dựng ở Q.2, thì bị trượt chân ngã văng khỏi cẩu. Anh B. rơi xuống nền bê tông, tử vong tại chỗ. Vài ngày sau, anh T.V.T (quê Thanh Hóa) cũng gặp phải tai nạn tương tự, để lại người vợ và hai con.

Sập cẩu, đổ cẩu khi tháo, ráp, hoặc nâng cẩu đều ẩn chứa nhiều tai nạn. Anh Trần Trí Hiểu (35 tuổi, quê Long An) đang làm công trình ở độ cao 20 m tại Q.2 thì tháp cẩu bị sập, khối hàng hơn chục tấn đè sập cabin. Không kịp phản ứng vì tình huống xảy ra quá nhanh, anh Hiểu nằm lại trong chiếc cabin bị đè bẹp...

Từ ngày làm nghề, anh Tuyên chưa bao giờ dám kể thật với gia đình về công việc của mình đang làm vì sợ người thân lo lắng. “Người ta cứ bảo tôi làm lái cẩu tháp có thu nhập cao, nhưng có nằm trong chăn mới biết chăn có rận. Mệt mỏi, căng thẳng, áp lực chỉ mình cảm nhận được. Tôi tranh thủ sức trẻ kiếm một số tiền làm vốn rồi chuyển nghề. Chẳng ai có thể thi gan với tử thần mãi được…”, anh Tuyên bộc bạch.