Một ngày đặc biệt ở Washington DC

25/06/2005 20:24 GMT+7

Trong 215 năm tuổi từ lúc được chọn là thủ đô Hoa Kỳ, Washington DC đã chứng kiến nhiều sự kiện lịch sử quan trọng, không chỉ của người dân nước này mà còn liên quan đến nhiều quốc gia trên thế giới. Giờ đây, đậm đà tô thêm cho nắng ấm mùa hè của Washington DC là ánh nắng đến từ Việt Nam trong những thời khắc ghi dấu ấn đặc biệt trong quan hệ giữa hai nước.

Với nhiều người Mỹ, Washington bao hàm ý nghĩa của đá hoa cương trắng, những bãi cỏ xanh tươi và sự đa dạng, đầy màu sắc của đời sống chính trị ở Hoa Kỳ: từ mái vòm điện Capitol lấp lánh tương phản với bầu trời xanh ngắt; những cuộc diễu hành bằng xe limousine trong những dịp khánh thành hoặc nhậm chức; đến nét mặt lãnh đạm, trang nghiêm của những người bảo vệ khu nghĩa trang quốc gia Arlington.

Washington ngày 21/6. Lại đoàn xe lismousine đen bóng xuôi theo đại lộ Pensylvania vào khuôn viên Nhà Trắng, trên xe tung bay lá cờ đỏ sao vàng. Theo truyền thống, khác với nhiều quốc gia, Chính phủ Hoa Kỳ không thực hiện nghi thức đón tiếp với những phát súng đại bác chào mừng hay cử quốc thiều với hàng quân dàn chào. Người Mỹ tổ chức nghi thức đón các nguyên thủ hoặc các vị lãnh đạo cấp cao của các nước một cách đơn giản và trang trọng. Chiếc xe chở Thủ tướng Phan Văn Khải từ  từ chạy qua cổng Nhà Trắng, theo một con đường ngắn giữa bóng cây và thảm cỏ xanh vào trước tiền sảnh. Ở đó, Vụ trưởng Vụ lễ tân của Bộ Ngoại giao Mỹ đón chào và trân trọng mời Thủ tướng vào phòng Roosevelt; Thủ tướng ký sổ lưu niệm tại đây, chụp ảnh lưu niệm và cùng các vị quan chức cấp cao đôi bên tiến hành hội đàm với Tổng thống Bush tại phòng Bầu dục.

Theo Đài tiếng nói Hoa Kỳ, ông John Sommer - Giám đốc văn phòng tại thủ đô Washington của Hội Cựu chiến binh American Legion gồm 2 triệu 700 ngàn thành viên cho rằng, sự tốt đẹp trong cuộc gặp giữa Tổng thống Bush và Thủ tướng Phan Văn Khải là kết quả tất nhiên của một thập niên hai nước nỗ lực cải thiện quan hệ kinh tế và ngoại giao.

Tầm 8h00, gần 60 nhà báo của các hãng truyền thông lớn và các nhà báo VN đã có mặt tại bên ngoài khuôn viên Nhà Trắng, trước dãy hàng rào thưa bằng sắt đen tiếp giáp với một vỉa hè rộng, nơi có những công chức vội vã đi làm sớm và một vài nhóm thiếu niên Mỹ tụ tập, vui đùa. Thủ tục kiểm tra an ninh diễn ra nhanh chóng nhưng hết sức chặt chẽ; chó nghiệp vụ cũng được những nhân viên an ninh Mỹ sử dụng khi khám xét các túi xách tay mà các nhà báo mang theo. Bà Mary A.Masserino, chuyên viên đặc trách các vấn đề về Việt Nam của Bộ Ngoại giao Mỹ tất bật tới lui để thu xếp cho cánh báo chí tác nghiệp. Bà bảo: "38 năm rồi, kể từ khi tôi làm việc cho Chính phủ Hoa Kỳ, tôi mới có dịp chứng kiến một sự kiện quan trọng như ngày hôm nay, một sự kiện lịch sử trong sự hiểu biết và hợp tác cùng nhau giữa hai dân tộc". Nắng ấm mùa hè trải rộng trên những lối đi yên tĩnh và khu vườn Hồng trong Nhà Trắng, nơi mà Tổng thống Mỹ có những cuộc nói chuyện quan trọng được truyền hình trực tiếp đến người dân. Ấy là một khu vườn nhỏ, rộng khoảng hơn 300m2, chung quanh bao bọc những luống hồng đầy hoa, hoa cúc nhiều màu, tiếp giáp với một hành lang dẫn đến nhà riêng của tổng thống.

Cuộc hội đàm giữa Tổng thống George W.Bush và Thủ tướng Phan Văn Khải kéo dài quá 15 phút so với dự kiến. Cánh nhà báo xếp hàng dọc theo hành lang dẫn đến phòng bầu dục để chờ họp báo. Người thì lặng lẽ với nét mặt căng thẳng, người thì xì xầm chuyện gẫu. Tôi nói với bà Mary, hôm nay đẹp trời, có thể báo hiệu thêm nhiều điều tốt đẹp trong quan hệ bang giao Mỹ - Việt mà Tổng thống Hoa Kỳ và Thủ tướng của chúng tôi sắp thông báo. Bà chợt hỏi: “Thế ánh nắng ở Việt Nam thì sao?”. Tôi trả lời: "Quanh năm và ấm áp". Bà Mary kể, lẽ ra bà đã tháp tùng chuyến đi của cựu Tổng thống Bill Clinton sang Việt Nam, song lúc ấy bà gặp vài vấn đề về sức khỏe nên không đi được. Bà nhắc lại điều mà ông Clinton đã nói trong cuộc gặp với sinh viên Đại học Quốc gia Hà Nội 5 năm về trước mà  bà vẫn còn nhớ, đại ý là: "Hãy để những ngày mà chúng ta nói về quá khứ của nhau trôi qua vì những điều tốt đẹp hơn. Chúng ta hãy thừa nhận mỗi bên quan trọng đối với nhau như thế nào. Chúng ta hãy giúp nhau hàn gắn vết thương chiến tranh, không bởi sự quên lãng những hào quang đã được tỏ rõ cùng những bi kịch đã trải qua từ mọi phía, mà bởi sự hòa quyện tinh thần hòa giải cùng sự dũng cảm xây dựng ngày mai tốt đẹp hơn cho con cháu chúng ta”. Im lặng một chút, rồi bà bảo: "Sang năm, tôi về hưu, chắc chắn lúc ấy tôi sẽ thực hiện chuyến thăm Việt Nam. Nhiều bạn bè người Mỹ của tôi nói rằng khi đến Việt Nam, họ được cư xử bằng sự hiếu khách và ánh mắt thân thiện. Tôi muốn được cảm nhận điều tương tự...".

Tác giả (phải) và bà Mary A.Masserino

Hơn 10h00 một chút, nhận được thông báo cho phép, cánh nhà báo nối đuôi nhau vào phòng bầu dục. Khác với tưởng tượng của nhiều người, các căn phòng để tiếp xúc công cộng trong Nhà Trắng thường nhỏ và thấp, nối với nhau bằng các dãy hành lang hẹp. Do vậy, theo bố trí, chỉ có 13 nhà báo Việt Nam và một con số tương tự nhà báo nước ngoài được vào phòng bầu dục chứng kiến tuyên bố chung của lãnh đạo hai nước. Trong phòng bầu dục, Tổng thống Hoa Kỳ và Thủ tướng Việt Nam đã ngồi song song cùng nhau trên bộ salon có bọc vải dày nền màu cà phê sữa nhạt và những sọc dọc màu xanh da trời nhạt. Bài trí trong phòng cũng đơn giản, lọ hoa và những bức tranh treo tường với tông màu dịu; ánh sáng tràn vào phòng qua những ô cửa sổ rèm trắng. Tổng thống Hoa Kỳ phát biểu đầu tiên và kết thúc phát biểu của mình với nụ cười thân mật. Thủ tướng Phan Văn Khải phát biểu tiếp theo, khi ông cười tươi và kết thúc bằng câu: "Chúc Hoa Kỳ phồn vinh, nhân dân Hoa Kỳ hạnh phúc", Tổng thống Bush lại mỉm cười, nghiêng sang bắt chặt tay Thủ tướng. Đèn flash lóe lên từng hồi, những bức ảnh được ghi trong giây phút ấy đã thực sự đi vào một chương mới trong quan hệ Việt - Mỹ.

Cựu Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Pete Peterson, một trong những người đóng góp chính vào quá trình bình thường hóa quan hệ Việt - Mỹ đã chia sẻ: "Thực tế là giữa hai nước có một lịch sử không thể tin nổi. Chúng ta đã từng là đối phương và nay lại trở thành những người bạn. Đó là một câu chuyện vĩ đại cần được kể lại".

Có thể do quỹ thời gian còn ít, cuộc họp báo chỉ có nội dung phát biểu của Tổng thống Bush và Thủ tướng Phan Văn Khải rồi kết thúc, không có nội dung trả lời phỏng vấn trực tiếp mà theo dự kiến là khoảng 4 câu. Có hai câu hỏi mà cánh nhà báo VN phân công chuẩn bị gồm một của PV Thanh Niên và một của đồng nghiệp Nguyễn Đăng Học của Đài Truyền hình Việt Nam; hai câu còn lại dành cho các nhà báo nước ngoài. Chúng tôi hồi hộp chờ được Tổng thống Bush hoặc Thủ tướng nước ta chỉ định xem ai là người được hỏi. Cơ hội ngàn vàng của chúng tôi rồi đã trôi qua trong luyến tiếc. Cánh nhà báo quay trở ra, William B.Plante, phóng viên kỳ cựu của truyền hình CBS nói với tôi: "Biết ngay mà, y như tôi đoán trước, ngài Tổng thống sẽ nói, Yes, hoàn toàn ủng hộ việc Việt Nam gia nhập vào WTO!". Một phóng viên của New York Times nói thêm vào: "Thật hoàn hảo, mối quan hệ giữa hai nước, giữa các bạn và tôi (anh ta chỉ vào mình, cười) đã thật sự có nhiều điều mới mẻ". Chào tạm biệt, tôi nói với anh rằng, tôi thật lòng cũng có thể  cảm nhận được điều mà anh gọi là hoàn hảo sau khi chứng kiến cuộc họp báo lịch sử vừa diễn ra trong Nhà Trắng.

Nguyễn Quang Thông
(Từ Washington DC, Mỹ)

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.