Ai cũng có thể làm MC
Hiện nay, những tên tuổi đã thành danh bằng nghề MC qua những chương trình giải trí vẫn còn hiếm hoi. Có thể kể vài "ngôi sao" như: Thanh Bạch (Nốt nhạc vui, Chuyện nhỏ, Đi tìm ẩn số), Quỳnh Hương (Trò chuyện cuối tuần, Thay lời muốn nói), Quyền Linh (Siêu thị may mắn, Vượt qua chính mình, Tam sao thất bản, Vua bếp, Ai là ai), Tạ Minh Tâm (Chung sức), Đỗ Thụy (Ngôi nhà mơ ước, Trúc xanh), Ngọc Nga (Kiến thức tiêu dùng, Chào ngày mới), Anh Tuấn (Trò chơi âm nhạc), Tạ Bích Loan (Người đương thời), Lại Văn Sâm (Ai là triệu phú)...
Họ là những người đã tạo dựng nên một "thương hiệu" riêng, khó có người thay thế và khán giả cũng đã quen thuộc phong cách của từng người qua chương trình họ phụ trách. Tuy nhiên, với quá nhiều chương trình trên truyền hình từ âm nhạc đến game show cộng thêm thị trường ca nhạc ở các thành phố lớn nở rộ nên nhu cầu về MC rất lớn. Có cung ắt có cầu. Rất nhiều ca sĩ, diễn viên, nhạc sĩ, hoa hậu, người mẫu... bỗng chốc hóa thân thành những MC chuyên nghiệp. Đó là chưa kể đến lực lượng MC hùng hậu phụ trách tiệc cưới, hội nghị khách hàng hay thậm chí cả lễ mừng thọ, lễ tân gia, tham gia dẫn chương trình tại các quán cà phê, quán bar, trong vũ trường, siêu thị... Tất cả đều tạo dựng nên hình ảnh MC trong thời kỹ thuật số chỉ biết nói và... nói mà quên rằng MC là người dẫn dắt khán giả, tạo nên sợi chỉ xuyên suốt kết nối các tiết mục để tạo nên sự tổng thể, nhất quán cho chương trình.
|
|
Qua đó họ gắn kết khán giả với chương trình, tạo sự hưng phấn, thích thú nơi khán giả. Tạ Bích Loan - MC được khán giả cả nước đánh giá cao qua chương trình Người đương thời trên VTV - nhận định: "Trước khi gặp gỡ nhân vật, tôi luôn phải chuẩn bị kỹ càng mọi thứ. Song chắc rằng sẽ có những tình huống bất ngờ ngoài kế hoạch và lúc đó đòi hỏi người MC phải bộc lộ bản lĩnh, cá tính. Chính điều này tạo nên phong cách riêng cho từng người. MC là người hướng dẫn khán giả nhưng cũng phải lắng nghe, nắm bắt phản ứng của người được phỏng vấn, của khán giả để có thể giải quyết tình huống".
Đa số các MC hiện nay chưa hoàn thành tốt chức năng này. Nghĩa là họ chỉ cốt làm sao lấp đầy khoảng trống bằng cách... nói, đôi khi bằng những lời lẽ sáo rỗng, khuôn mẫu dễ khiến khán giả nhàm chán chứ chưa thể đảm nhiệm vai trò là người dẫn dắt khán giả. Có khá nhiều yêu cầu mà một MC chuyên nghiệp cần đáp ứng: khả năng nói trôi chảy, lưu loát với giọng phát âm chuẩn, tự tin, nhạy bén, hoạt bát, có óc hài hước... và trên hết vẫn là vốn sống, vốn kiến thức sâu rộng. Riêng phần ngoại hình thì MC Quỳnh Hương cho biết: "Nhan sắc không hẳn quan trọng với một MC nhưng cũng phải bắt mắt, dễ nhìn và cần nhất là duyên dáng, đặc biệt với những MC nữ".
Khi MC gây "sốc"
Có thể do văn hóa ứng xử phương Đông "dĩ hòa vi quý" nên đa số các MC ở nước ta đều có lối thể hiện làm mát lòng đôi bên nên rất ít người tạo được cá tính mạnh trên sân khấu hay truyền hình. Dường như chưa có MC nào "dám" đặt ra những câu hỏi, những tình huống bất ngờ song vẫn tôn trọng, không tạo sự cay cú, phản cảm với người đối thoại hay khán giả.
|
|
Không có cá tính, nhưng một số MC lại gây sốc cho khán giả ở điểm khác. Nói lắp, nói ngọng, quên bài là những trường hợp MC hay mắc phải nhất. Trong đêm chung kết Người dẫn chương trình truyền hình 2006 vừa qua, thí sinh N.T đã nhiều lần gọi nhầm tên MC Quỳnh Trâm thành Quỳnh Hoa dù đã được nhắc nhở. Hay một MC từng giới thiệu ca sĩ Khánh Du bằng Khánh Cu do ngọng nghịu, nói lắp khi bước ra sân khấu Nhà hát Bến Thành. Một MC khác cũng từng phát biểu: "Hóa ra anh cũng có tài nhỉ!" trong chương trình tôn vinh những đóng góp của nghệ sĩ với nền âm nhạc nước nhà. Một số MC "cứng cựa" cũng từng bị báo chí nhắc đến khi phát biểu quá đà, như câu: "Anh thử làm chó đi!" (dù người MC đó chỉ lỡ lời chứ không có ý miệt thị), hoặc đọc acid lactic là axít i-a-tic... thì lỗi ở các MC trẻ trở nên quá bình thường!
Thêm nữa là quá nhiều MC có tốc độ nói nhiều và nói nhanh đến chóng mặt! Có MC mắc tật "nhảy vào họng" người khác, nhanh nhảu đoảng, cướp lời người được phỏng vấn khiến khán giả rất khó chịu.
Én vàng, én bạc bay đi đâu?
Từ năm 2004, Đài truyền hình TP.HCM đã tổ chức cuộc thi Người dẫn chương trình truyền hình (NDCTTH) với mong muốn phát hiện ra những MC đủ khả năng làm công việc dẫn chương trình cho đài. Song qua 3 năm liên tiếp, cuộc thi vẫn chỉ là "sân chơi" chứ chưa thể trở thành nơi sản sinh ra những MC đúng nghĩa. Kiều Hải Chuyên (Én vàng NDCTTH 2004), Tường Vân (Én bạc 2004), Thúy Hường (Én vàng NDCTTH 2005), Ánh Thủy (Én bạc 2005) nay bay lượn phương nào? Chỉ Hải Chuyên còn bám trụ được với nghề khi dẫn chương trình Tạp chí Văn nghệ của HTV, Ánh Thủy làm MC Chào ngày mới, Thúy Hường mãi gần đây mới xuất hiện trong vai trò biên tập, làm việc ở Trung tâm tin tức, còn lại Tường Vân trở thành nhân viên PR cho một công ty tổ chức sự kiện, Thùy Dương, Như Thắng, Minh Hoàng... và nhiều thí sinh khác gần như... bặt tăm.
Đơn giản vì chỉ qua một cuộc tuyển chọn, không được đào tạo thì với năng khiếu vốn có, những thí sinh đoạt giải khó trụ được với vai trò mới. Họ cần thời gian dài để hoàn chỉnh cũng như thích ứng với nghề. MC Quỳnh Hương nhận xét: "Các bạn trẻ được nhiều cơ hội để thử sức hơn thời của chúng tôi. Quan trọng là bạn phải có khả năng. Tuy nhiên, hạn chế của các bạn trẻ hiện nay là thiếu sự cọ xát với sân khấu nên khi xuất hiện trước khán giả dễ lúng túng, mất bình tĩnh. Nếu muốn đạt kết quả cao, các bạn nên tập làm quen với sân khấu từ những chương trình nhỏ, hay tập làm MC từ lúc còn đi học".
|
|
Điều quan trọng là hiện nay những MC "đắt giá" của các đài truyền hình trong nước cũng chỉ là những gương mặt quen thuộc, không xuất hiện cá nhân nào nổi trội qua các cuộc thi tuyển chọn MC. Ngoài ra, một MC có nghề với khả năng ngoại ngữ lưu loát để dẫn những chương trình mang tầm quốc tế cũng chưa có.
Ngoại trừ Thanh Bạch tốt nghiệp đạo diễn tạp kỹ ĐH sân khấu quốc gia Liên Xô (cũ), hầu như những MC còn lại hiện nay đều tự học là chính. Họ có
MC Thanh Bạch: "Cần mở khoa đào tạo MC tại các trường nghệ thuật hoặc ít ra là thêm tiết học về hùng biện cho sinh viên, học sinh. Hiện nay chúng ta không dạy học sinh, sinh viên cách diễn đạt ý tưởng một cách mạch lạc, suôn sẻ nên ra trường các em thiếu tự tin, dễ mất bình tĩnh khi nói trước đám đông. Càng nhiều bạn trẻ có khả năng hùng biện giỏi thì không khó để phát hiện ra những MC cá tính, có phong cách riêng cho sân khấu, truyền hình". |
Còn "lão tướng" Thanh Bạch thì cho rằng: "Ngoài yếu tố chuyên nghiệp, một MC giỏi phải biết lắng nghe một cách chân thành. Trên hết vẫn là cách ứng xử, nhân cách sống của người MC. Đừng bao giờ nghĩ mình là ngôi sao của một chương trình. Hãy làm tốt vai trò ắt sẽ gặt hái thành công". MC Quỳnh Hoa cũng góp thêm kinh nghiệm: "MC giỏi là người thà nói ít chứ không nói sai. Cần bình tĩnh, tự tin khi đứng trên sân khấu. Có như thế, người MC mới kiểm soát được lời nói, tránh trường hợp nói mà không biết mình đang nói gì, dễ dẫn đến việc phát ngôn sáo rỗng".
Và như thế rõ ràng nghề MC tưởng là chỉ nói thôi sẽ đẻ ra tiền nhưng nói thế nào mới là điều quan trọng để khẳng định đẳng cấp thật sự của một MC chuyên nghiệp.
Đỗ Tuấn
Bình luận (0)