"Rót tiền vào vũ khí sẽ không giải quyết được vấn đề. Việc làm này có thể dẫn tới một tình trạng căng thẳng tương tự Chiến tranh lạnh... Tăng cường vũ khí có thể đảm bảo an ninh? Điều đó có thể mang lại ổn định? Câu trả lời là không". Trên đây là phản ứng của ông Mohamed ElBaradei, Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA), trước kế hoạch tăng cường viện trợ quân sự và bán vũ khí cho một số đồng minh vùng Vịnh mà Mỹ vừa công bố. Ông ElBaradei đã đưa ra những lời chỉ trích mạnh mẽ này trong cuộc trả lời phỏng vấn Báo Profil của Áo cuối tuần qua.
Đây là phản ứng mới nhất đối với kế hoạch viện trợ quân sự và bán vũ khí mà Mỹ vừa công bố. Theo một thỏa thuận được ký hồi giữa tháng, Mỹ sẽ có khoản viện trợ quân sự khổng lồ trị giá 30 tỉ USD cho Israel trong vòng 10 năm tới, tăng 6 tỉ so với mức viện trợ trước đây. Đây là mức viện trợ kỷ lục mà Mỹ dành cho đồng minh thân cận Israel. Bên cạnh Israel, trong vòng 10 năm tới, Ai Cập có thể nhận được khoản viện trợ quân sự trị giá 13 tỉ USD từ Mỹ. Washington cũng đề nghị bán khối lượng vũ khí trị giá 20 tỉ USD cho Ả Rập Xê Út và một số đồng minh khác ở vùng Vịnh. Những bước đi này là nhằm đảm bảo sức mạnh cho các quốc gia đồng minh của Mỹ để làm đối trọng với Iran.
Hôm thứ sáu vừa rồi, giới chức quân sự Mỹ còn tiết lộ một kế hoạch bán vũ khí cho Israel và Ai Cập với tổng trị giá khoảng 1,5 tỉ USD. Hãng tin Reuters dẫn nguồn tin từ Lầu Năm Góc cho biết Israel đã đề nghị mua 200 tên lửa không đối không tầm trung hiện đại của Công ty Raytheon. Quốc gia Trung Đông cũng muốn mua 30 tên lửa đối hạm Harpoon của Tập đoàn Boeing, 500 tên lửa không đối không tầm ngắn AIM-9M Sidewinder của Raytheon cùng một khối lượng lớn nhiên liệu. Tổng trị giá của những lời đề nghị này lên tới 642 triệu USD. Ai Cập cũng đang đề nghị mua một khối lượng vũ khí lớn với tổng trị giá lên tới 847 triệu USD.
Giới lãnh đạo Iran đương nhiên là rất khó chịu trước kế hoạch của Washington. "Tất cả nỗ lực của Mỹ là nhằm tạo mâu thuẫn giữa những người anh em trong khu vực, nhằm áp đặt tư tưởng và quyền hành của họ tại đây", Hãng tin AP dẫn lời Tổng thống Mahmoud Ahmadinejad của Iran. Đáp lại, Mỹ cũng không hề giấu giếm rằng kế hoạch viện trợ và bán vũ khí này là nhằm giúp các đồng minh giữ được sự vượt trội về quân sự trước các đối thủ Iran, Syria cũng như các tổ chức vũ trang Hamas, Hezbollah...
Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Nicholas Burns nói rằng khoản viện trợ này là nhằm giúp mang lại hòa bình cho khu vực. Ông Burns lập luận: "Hòa bình không thể duy trì được nếu không có sức mạnh". Tuy nhiên, lập luận này đang bị nhiều người nghi ngờ. Nhiều nhà phân tích cho rằng kế hoạch của Mỹ sẽ châm ngòi cho chạy đua vũ trang, tạo thêm bất ổn trong khu vực Trung Đông vốn đã luôn nóng bỏng. Ông ElBaradei cũng cho rằng nếu muốn củng cố hòa bình thì Mỹ nên dành tiền cho các dự án phát triển tại Trung Đông chứ không nên rót vào quân sự.
Đ.H
Bình luận (0)