Biện pháp tàn bạo
Sự kiện lãnh đạo CIA thừa nhận việc hủy một số cuộn băng ghi hình cảnh thẩm vấn nghi can khủng bố hồi tuần trước đã khiến dư luận xôn xao. Nhiều tổ chức nhân quyền, chính trị gia và nhà phân tích nghi ngờ cơ quan tình báo nổi tiếng của Mỹ có thể đã áp dụng các biện pháp tra tấn trong quá trình hỏi cung và sau đó hủy băng để phi tang. Sau sự kiện trên, nhiều hãng thông tấn, báo chí Mỹ đã lần giở lại lịch sử gần đây của CIA và khám phá ra vô số chi tiết đáng kinh ngạc.
Vào năm 2005, kênh tin tức ABC News đã phỏng vấn một số nhân viên CIA giấu tên và được cho biết là cơ quan tình báo này từng sử dụng một số "biện pháp trợ giúp thẩm vấn nâng cao", trong đó đặc biệt đáng chú ý là "ván và nước". Đây là hình thức có từ hàng thế kỷ nay và từng được các cai ngục Khmer Đỏ sử dụng tại nhà tù khét tiếng Tuol Sleng ở Phnom Penh. Một số cựu tù sống sót qua thời Khmer Đỏ miêu tả như sau: Tù nhân bị cởi trần rồi bị trói dính lưng xuống một tấm ván với đầu thấp hơn so với chân. Tiếp theo người ta trùm bao ni-lông lên đầu tù nhân và dùng vòi sen dội nước lên mặt. Trong phương pháp này, người ta buộc bao ni-lông làm sao cho có kẽ hở để nước chảy vào mũi từ đó đi vào phổi. Tù nhân lúc đó có cảm giác như đang bị nhận nước tới mức sắp chết.
Cũng vào năm 2005, hai đài truyền hình Mỹ là Fox News và Current TV đã chiếu các đoạn phim mô phỏng hình thức "ván và nước" gây sửng sốt dư luận Mỹ. Nhiều người khẳng định đây là tra tấn. Thượng nghị sĩ John McCain của đảng Cộng hòa nhận xét: "Đây là một biện pháp tra tấn, chẳng khác việc đặt súng lên đầu tù nhân và bắn vào khoảng không". Trong khi đó, ông Porter J.Goss, khi đang ở cương vị Giám đốc CIA vào năm 2005, nói rằng đây là một "kỹ thuật thẩm vấn chuyên nghiệp". Theo lập luận của CIA và chính quyền Mỹ thì các phương pháp như "ván và nước" không phải là tra tấn vì nó không gây thương tích cho tù nhân. Tuy nhiên, trong thư ngỏ gửi Bộ trưởng Tư pháp Alberto Gonzales vào tháng 4.2005 với chữ ký của 126 chuyên gia pháp luật và sức khỏe thuộc nhiều trường đại học danh tiếng nước Mỹ, Tổ chức Quan sát Nhân quyền cảnh báo rằng phương pháp "ván và nước" có thể gây đau đớn, tổn thương phổi và não tù nhân do thiếu ô xy và có thể gây ra nhiều chấn thương khác như gãy xương do tù nhân kháng cự trong lúc bị tra tấn. Cuối cùng, những tổn thương trên có thể giết chết tù nhân.
... nhưng "hiệu quả"
Tháng 9.2006, ABC News dẫn lời một số quan chức và cựu quan chức CIA khẳng định rằng có một văn bản được Tổng thống George W.Bush, Cố vấn an ninh quốc gia Condoleezza Rice và Bộ trưởng Tư pháp John Ashcroft ký vào năm 2002 cho phép việc sử dụng các biện pháp thẩm vấn nâng cao, trong đó có "ván và nước".
Hôm 10.12 vừa qua, ABC News dẫn lời John Kiriakou, một điệp viên CIA về hưu, nói rằng nhóm của ông này đã dùng "ván và nước" để thẩm vấn Abu Zubaydah, nhân vật bị tình nghi là đứng đầu mạng lưới tuyển dụng nhân sự của tổ chức khủng bố al-Qaeda. Theo lời ông Kiriakou thì "ván và nước" có vẻ như là một phương pháp tra tấn nhưng nhờ nó mà nghi phạm cứng đầu này khuất phục. Kiriakou kể với ABC News rằng chỉ một ngày sau khi bị "nhận nước", Zubaydah đã nói với các nhà thẩm vấn là đêm qua Allah đã tới xà lim thăm hắn và đấng tối cao của đạo Hồi khuyên hắn hợp tác với nhà điều tra.
"Từ đó trở về sau, hắn trả lời mọi câu hỏi. Những thông tin mà hắn cung cấp đã giúp phá nhiều, có thể là hàng chục, âm mưu tấn công", Kiriakou kể.
Cựu điệp viên này cũng tin rằng phương pháp "trợ giúp thẩm vấn" trên đã được cho phép. Và Kiriakou bày tỏ: "Cũng như nhiều người Mỹ, tôi phải đấu tranh nội tâm rất lớn, giữa một bên là những thông tin quý giá mà tù nhân cung cấp sau mỗi lần bị "dội nước" và một bên là "ván và nước" có thể bị liệt vào dạng tra tấn hay không". Rồi cuối cùng Kiriakou bày tỏ lập trường: "Vào lúc này, tôi cho rằng "ván và nước" là biện pháp cần thiết". Có lẽ vì "cần thiết" nên CIA áp dụng biện pháp này không chỉ đối với trường hợp Zubaydah.
Theo Kiriakou (và giới chức CIA) thì "ván và nước" là cần thiết vì nó buộc nghi phạm phải khai. Nhưng tính hợp pháp của "ván và nước" lại đang khiến những người sử dụng, hoặc cho phép sử dụng, bối rối. Mới đây, trong buổi điều trần trước Thượng viện sau khi được Tổng thống Bush đề cử vào ghế Bộ trưởng Tư pháp, ông Michael B.Mukasey đã né tránh việc trả lời câu hỏi liệu "ván và nước" có phải là tra tấn hay không, có vi phạm công ước quốc tế về cấm tra tấn mà Mỹ đã ký hay không. Ông này cũng nói rằng bản thân không biết phương pháp này nó ra làm sao. Dù ông Mukasey không trả lời, dù CIA nói rằng đó chỉ là "biện pháp hỗ trợ thẩm vấn nâng cao" thì "ván và nước" vẫn là một hình thức đáng sợ. Nó khiến cho người bị "dội nước" khiếp đảm cùng cực, có thể gây tổn thương thân thể và tinh thần của họ, thậm chí, có thể giết chết họ. Một biện pháp như thế đáng được đặt tên là "tra tấn".
Châu Minh Linh
Bình luận (0)