Tổng quan La Nina
Đúng như dự báo của Cơ quan Khí tượng Anh quốc (British Meteorological Office/ BMO) từ đầu năm, thời tiết toàn cầu đang diễn ra phức tạp. Tuyết rơi dày ở châu u và Ấn Độ, bão cát mạnh ở UAE, lụt chết người ở Nam Phi... Gần Việt Nam hơn, Nhật Bản không chỉ có tuyết, sương mù mà còn có gió mạnh, gây ngưng trệ một số chuyến bay. Trong khi đó, Úc tuyên bố vùng thảm họa tồi tệ tại TP Mackay do mưa lớn 625mm/ngày. Indonesia cũng mưa lụt, chưa kể hàng triệu người dân luôn thắc thỏm trước hiểm họa sóng thần. Rồi Hồng Kông hứng lạnh kéo dài 456 giờ, gấp đôi kỷ lục hồi tháng 1.2004, tương tự là mấy đợt rét đậm rét hại theo nhau diễn ra tại phía bắc Việt Nam.
 |
|
Các ổ bão đại dương, tây bắc Thái Bình Dương dẫn đầu với 30 bão/năm - Nguồn: JTWC |
Theo các nhà khoa học, tất cả đều liên quan đến hiện tượng La Nina đang phát triển, ít nhất đến tháng 5, mùa bão đến. Một mùa hè lụt lội vừa được cảnh báo đối với Philippines, kể cả Việt Nam. Những hội thảo về biến đổi khí hậu toàn cầu tiếp tục diễn ra. Từ New York, Tổng thư ký Cơ quan khí tượng thế giới (WMO), ông Michel Jarraud, kêu gọi các chính phủ phải hành động kịp thời trước khi quá muộn.
Thời tiết Việt Nam sẽ thế nào?
Trước những biến đổi khí hậu bất thường tại Việt Nam, TS Khí tượng và môi trường người Việt tại Mỹ, ông Trần Tiễn Khanh, đã nâng dự báo thời tiết từ 3 ngày lên 15 ngày cho 64 tỉnh thành và hải đảo “quê nhà” dựa trên mô hình dự báo hiện đại MM5.
Theo dự báo của BMO, dù La Nina sẽ kéo giảm nhiệt độ trung bình toàn cầu xuống một ít nhưng 2008 vẫn là một trong mười năm nóng nhất. Tác động mạnh của La Nina trên Thái Bình Dương vẫn như mấy tháng cuối năm 2007 và trong năm 2008, dự báo đây sẽ là La Nina mạnh nhất kể từ năm 2000. “Do La Nina, năm 2008 là năm được dự báo lạnh hơn bất kỳ năm nào từ 2000 trở lại đây nhưng điều đó không có nghĩa hiện tượng ấm nóng toàn cầu sẽ qua đi. Cái nóng năm 2007 đã không phá vỡ kỷ lục cái nóng năm 1998 vì vậy thời tiết trái đất vẫn không ngừng phức tạp”. Giáo sư Phil Jones, Giám đốc Cơ quan nghiên cứu khí hậu Đại học Đông Anh quốc (The Climatic Research Unit at the University of East Anglia) nói.
Năm 2006, do El Nino, Philippines và Việt Nam hứng chịu nhiều bão lớn và siêu bão. Năm 2007, do La Nina, nhiều trận lụt lớn đã diễn ra. Và năm nay, tình trạng này có khả năng tái diễn ở mức dữ dội hơn. Mới đây nhất, Cơ quan quản trị Khí quyển và Đại dương (NOAA, Mỹ) phát hành cảnh báo về La Nina cho biết, nhiệt độ toàn cầu sẽ giảm một ít đến hết mùa xuân (tương ứng tháng 5-6 ở Việt Nam), sau đó mùa mưa bão sẽ đến trên biển tây bắc Thái Bình Dương.
Tiến sĩ Trần Tiễn Khanh nhận định: “La Nina sẽ gây nhiều trận bão hơn El Nino. Thống kê từ 1951 đến 1997 cho biết, tại Việt Nam trung bình một năm El Nino có 5 trận bão và một năm La Nina có đến 8 trận. Ngoài ra, La Nina thường gây nhiều mưa hơn El Nino, vì vậy cần cảnh giác - đặc biệt tại miền Trung - sẽ có những trận lụt lớn như năm qua”.
 |
|
Bản đồ lộ trình bão 2007 - Ảnh: T2K |
Cảnh báo!
Sự cực đoan của thời tiết đang là thách thức. Bão mạnh vẫn đang hoành hành trên biển nam Thái Bình Dương, động đất liên tục ở Ấn Độ Dương và mới đây, chiều 3.3 ở Philippines, động đất 6,9 độ Richter diễn ra tại 13,5 độ vĩ Bắc, 125,6 độ kinh Đông dưới độ sâu 33km. Trước đó, lúc 0h ngày 3.3, cơ quan khí tượng PAGASA của đảo quốc này đã ghi nhận sự hình thành của một áp thấp nhiệt đới (LPA) tại vùng biển Luzon và Visayas, cộng hưởng gió mùa Đông Bắc có thể gây mưa lụt lớn. Còn VN, sau những đợt rét đậm, e rằng hạn hán và lụt lội lại sẽ xuất hiện.
 |
|
Bão 1W đầu mùa bão 2008. Ảnh: WU |
Trước những biến động thời tiết phức tạp, thiển nghĩ sự cảnh giác, phòng ngừa từ xa tại nước ta chắc chắn không thừa.
Đặng Ngọc Khoa
Bình luận (0)