Cách phát hiện sớm ung thư dạ dày

Theo PGS.TS Nguyễn Văn Hiếu, Phó giám đốc Bệnh viện K (Hà Nội): ung thư (UT) dạ dày ở giai đoạn sớm thường không có triệu chứng lâm sàng báo hiệu. Tổn thương trên nội soi thường dễ bị bỏ sót do nhầm lẫn với bệnh lành tính. Trong khi đó, việc bấm (cắt) sinh thiết chẩn đoán mô bệnh học chỉ có thể thực hiện tại các cơ sở chuyên khoa sâu. UT dạ dày có tiên lượng xấu do phần lớn bệnh nhân thường đến viện ở giai đoạn muộn. Tại VN, tỷ lệ được phát hiện sớm UT dạ dày còn rất thấp (khoảng 10%). Chẩn đoán chỉ có thể chính xác khi bệnh nhân được phát hiện sớm bằng nội soi và sau đó phẫu thuật triệt để.

Nội soi nhuộm màu có tỷ lệ chẩn đoán đúng UT dạ dày sớm đạt 97%, nhóm nội soi thường tỷ lệ này là 82,7%. Việc nhuộm màu vết thương cho hiệu quả "kép": giúp xác định chính xác vị trí cần sinh thiết, giảm được số mảnh bấm sinh thiết và đồng thời cho giá trị chẩn đoán đúng cao hơn.

Theo bác sĩ Nguyễn Thị Nguyệt Phương, khoa Nội soi Bệnh viện K (Hà Nội), để giúp chẩn đoán sớm UT dạ dày, thời gian gần đây, việc áp dụng nội soi nhuộm màu bằng dung dịch xanh methylen kết hợp sinh thiết đã làm tăng khả năng chẩn đoán sớm. Đây là phương pháp đơn giản, dễ thực hiện, ít tốn kém. Bệnh nhân có chỉ định nội soi sẽ được rửa sạch vết thương bằng bơm nước cất vào vị trí tổn thương. Tiếp đó, dung dịch xanh methylen sẽ được bơm vào vùng tổn thương và chờ trong khoảng 5 phút. Căn cứ trên hình ảnh quan sát quá trình "bắt màu" xanh của vùng lành, vùng bờ và trung tâm tổn thương, các bác sĩ sẽ tiến hành bấm sinh thiết lấy bệnh phẩm để xét nghiệm. Sinh thiết sẽ được chú trọng lấy tại vùng niêm mạc thấm màu không đều, loang lổ. Bác sĩ Nguyễn Thị Nguyệt Phương cho biết: "36/37 bệnh nhân được nội soi sinh thiết nhuộm màu, bấm từ 1-3 mảnh sinh thiết cho kết quả dương tính. Trong khi, với nhóm nội soi thường, tỷ lệ cho kết quả dương tính thấp hơn: 68,8%". Đáng lưu ý, với nội soi sinh thiết không nhuộm màu, có tới hơn 30% bệnh nhân cần được bấm từ 4-5 mảnh sinh thiết. Trong khi đó, với bệnh nhân được "nhuộm màu vết thương", chỉ có 2,7% cần bấm sinh thiết 4 mảnh, không có trường hợp nào phải bấm 5 mảnh. Đa số (gần 80% bệnh nhân) chỉ phải sinh thiết 2 mảnh.

Theo các chuyên gia, hầu hết các bệnh nhân UT dạ dày đi khám khi có cảm giác đau bụng vùng thượng vị (98%). Một số triệu chứng hay gặp khác: chán ăn (50%); đầy bụng chậm tiêu (46%); ợ hơi, ợ chua (40%). Ở các bệnh nhân UT dạ dày được phát hiện sớm, tổn thương thường dưới 2cm (70%), trong đó, tổn thương nhỏ nhất 0,2cm; trung bình là 1,75cm, tối đa 3cm. Đa số các tổn thương được phát hiện qua nội soi.

Nam Sơn