Ngày làm việc đầu tiên của Tổng thống Mỹ Barack Obama

Giảm lương, cắt “bổng”

Vừa ngồi vào Phòng Bầu Dục, ông Obama đã quyết định giảm lương của 95 nhân viên cao cấp trong Nhà Trắng, những người được trả từ 100.000 USD/năm trở lên.

Ngày làm việc đầu tiên của Tổng thống Obama được báo giới quan tâm đặc biệt - Ảnh: Reuters

“Các gia đình đang phải thắt lưng buộc bụng nên chính quyền Washington cũng phải như thế”, AFP dẫn lời phát biểu của vị tổng thống lên nắm quyền giữa thời buổi khủng hoảng kinh tế.

Đối tượng bị giảm lương bao gồm những phụ tá cao cấp của ông Obama, chẳng hạn như Chánh văn phòng Nhà Trắng, Cố vấn an ninh quốc gia, Thư ký báo chí, những vị trí được lãnh lương 168.000 USD/năm dưới chính quyền của Tổng thống George Bush.

Ngạch lương tiếp theo được trả ở mức 152.000 USD/năm dưới chính quyền của ông Bush, dành cho các phó trợ lý của tổng thống. Ngoài ra, những ai đang hưởng lương 141.000 USD và 125.00 USD/năm cũng bị cắt bớt thu nhập.

Không có chi tiết cụ thể về số tiền sẽ bị cắt. Tuy nhiên, chắc chắn nó sẽ  không nhiều đến mức gây ảnh hưởng đến cuộc sống của các trợ lý nhưng quan trọng là để thể hiện tinh thần hy sinh vào lúc cần thiết theo như lời của Tổng thống Obama.

Cùng lúc, ông Obama cũng ban hành quy định mới cấm các trợ lý của ông tìm cách gây ảnh hưởng lên chính quyền trong ít nhất là hai năm sau khi thôi việc (thường là bằng cách vận động hành lang đối với các đồng nghiệp, bạn bè cũ). Các nhân viên Nhà Trắng cũng bị cấm làm việc trong các lĩnh vực mà họ từng vận động hành lang cũng như “lảng vảng” ở các cơ quan họ từng tiếp cận để vận động.

Bản thân Obama tự gọi các quy định của mình là “nghiêm ngặt hơn bất kỳ dưới một chính quyền nào khác trong lịch sử”. AP dẫn lời ông: “Chỉ các quy định mới cho các nhà vận động hành lang thôi, dù là nghiêm ngặt đến mức nào đi chăng nữa, cũng không đủ để vá mọi lỗ hổng ở Washington… Đó là lý do vì sao tôi xây dựng các luật lệ để không chỉ khống chế các nhà vận động hành lang mà còn cả những người được chọn để phục vụ trong chính quyền của tôi nữa”.

Xóa “vết nhơ” Guantanamo

Một trong những việc được ưu tiên khác của ông Obama là thảo luận với các tư lệnh quân đội hàng đầu để lên kế hoạch “rút quân có trách nhiệm” khỏi Iraq. Còn nhớ trong chiến dịch tranh cử, ông Obama đã hứa sẽ đưa hết binh lính Mỹ ra khỏi đất nước Vùng Vịnh này trong vòng 16 tháng sau khi nhậm chức.

Tại trại 6 của nhà tù Guantanamo - Ảnh: Reuters

Ông cũng chạm đến một vấn đề gai góc khác trong ngày làm việc đầu tiên ở Phòng Bầu Dục: gọi điện thoại cho các lãnh đạo Trung Đông, bao gồm Ai Cập, Israel, Jordan và Palestine, qua đó muốn chuyển tải một thông điệp: hòa bình Trung Đông là điều ông muốn theo đuổi trong nhiệm kỳ của mình.

AFP dẫn một nguồn tin giấu tên cho biết vị tổng thống mới cũng đề nghị cựu sứ giả hòa bình Bắc Ireland, Thượng nghị sĩ George Mitchell làm đặc sứ của Mỹ tại Trung Đông.

Trong ngày làm việc đầu tiên, ông Obama cũng được chứng kiến đối thủ cũ của ông trong cuộc đua vào Nhà Trắng: cựu đệ nhất phu nhân Hillary Clinton được Thượng viện thông qua làm Ngoại trưởng.

Ông Obama cũng đã quyết định “đụng” tới một vấn đề khác, hóc búa và nhạy cảm, ngay trong ngày làm việc đầu tiên: nhà tù Guantanamo, nơi vẫn bị xem là vết nhơ của nước Mỹ. Guantanamo là “con đẻ” của vị Tổng thống vừa ra đi George Bush, nơi giam giữ các tù nhân của cuộc chiến chống khủng bố mà không thông qua xét xử. Guantanamo trở thành tâm điểm để các tổ chức nhân quyền chỉ trích nước Mỹ.

Trong ngày hôm qua, dù không trực tiếp đưa ra một quyết định nào liên quan đến Guantanamo nhưng chắc chắn phải có sự đồng ý của ông Obama, một dự thảo sắc lệnh nhằm đóng cửa nhà tù đầy tai tiếng này đã được chuyền tay trong các quan chức chính quyền của ông.

Reuters đưa tin bản dự thảo ghi rõ cần phải đóng cửa Guantanamo càng sớm càng tốt, chậm nhất là một năm sau khi sắc lệnh có hiệu lực. Theo nội dung bản dự thảo, những ai còn bị giam giữ ở Guantanamo sau khi nó đã đóng cửa sẽ trở về nước, chuyển tới một nước thứ ba hoặc chuyển tới một trại giam khác của nước Mỹ.

BBC dẫn lời một quan chức Nhà Trắng giấu tên cho biết dự thảo sẽ được ông Obama ký trong ngày hôm nay, 22.1.

Và tất nhiên, trong ngày làm việc đầu tiên, ông chủ mới của Nhà Trắng cũng dành chút thời gian ngồi một mình trong Phòng Bầu Dục để đọc lá thư riêng mà người tiền nhiệm George Bush để lại cho ông trước khi lên máy bay về quê vào hôm 20.1.

Đoan Nhật