Hỏi ra mới biết bệnh nhân này vốn đã được bác sĩ chẩn đoán trước đó là bị giãn tĩnh mạch chân và cho chỉ định phẫu thuật. Nhưng bệnh nhân về nhà, tin theo lời của một bà lang vườn đi chích lể để lấy máu bầm ra. Bà lang dùng một con dao lam rạch vào các búi tĩnh mạch giãn dưới chân và nặn ra rất nhiều máu đen, các búi tĩnh mạch này xẹp đi làm bệnh nhân tưởng lầm là khỏi bệnh. Nhưng chỉ vài ngày sau chân sưng căng đau nhức nên phải đi cấp cứu. Bệnh nhân này đã phải trải qua một quá trình điều trị hết sức khó khăn và kéo dài, bệnh tình mới thuyên giảm dần dần.
Trên đây chỉ là một trong số nhiều trường hợp biến chứng hoặc điều trị chậm trễ đáng tiếc gây ra do chích lể. Tại các vùng nông thôn Nam bộ, chích lể vẫn còn được các bà con coi là một phương thức chữa bệnh dân gian. Đây là một cách thức chữa trị chưa được chứng minh rõ ràng về hiệu quả, ngược lại có thể dẫn tới rất nhiều biến chứng nguy hiểm.
Chích lể có thể gây ra chảy máu nhiều, nhất là nếu rạch phạm vào các mạch máu nông hoặc các tĩnh mạch nông bị giãn, hoặc gây chảy máu không cầm trên các người mắc bệnh máu khó đông hay đang dùng thuốc loãng máu. Tĩnh mạch nông bị chích vào dễ diễn tiến tạo máu đông và viêm đau. Cục máu đông này có nguy cơ phát triển tiếp tục, lan rộng đến các tĩnh mạch sâu gây tắc mạch, hoặc nguy hiểm hơn sẽ di chuyển theo dòng máu về phổi, gây thuyên tắc tĩnh mạch phổi và tử vong. Mặt khác, chích lể không vô trùng rất dễ dẫn tới nhiễm trùng da và nguy cơ nhiễm trùng huyết. Dùng chung các vật dụng chích lể mà không được tiệt trùng đúng quy cách sẽ làm lây lan nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như viêm gan siêu vi B,C… hay bệnh AIDS.
Hiện nay còn rất ít người hiểu biết và quan tâm đến các bệnh lý mạch máu. Thật ra đây không phải là bệnh lý hiếm gặp mà chiếm tỉ lệ khá cao trong dân số, lại rất nguy hiểm và có thể để lại di chứng cũng như tàn phế nặng nề. Các triệu chứng đau nhức do căn nguyên mạch máu thường hay bị nhầm lẫn với các bệnh lý xương khớp, thần kinh khác, dẫn đến tình trạng điều trị muộn màng, kéo dài, kết quả kém. Do đó các đối tượng có nguy cơ mắc bệnh mạch máu như lớn tuổi, hút thuốc lá nhiều, rối loạn mỡ máu, tiểu đường... cần lưu ý để được khám và tầm soát về bệnh mạch máu, tránh để xảy ra các tình trạng đáng tiếc do thiếu thông tin.
BS Lê Phi Long
(BV Đại học Y dược TP.HCM)/ Tuổi Trẻ
Bình luận (0)