Người nghiện gây án - Bài 2: Hàng ngàn người sau cai “biến mất”

Địa phương có danh sách người về cư trú thì... lắc đầu, trong khi thực tế cơ quan chức năng phát hiện không ít trường hợp con nghiện từ quận này qua quận khác tạm trú để... gây án.

Danh sách có, người không thấy!

Quận 8 hiện được xem là một trong những địa bàn phức tạp về tội phạm ma túy ở TP.HCM. Phức tạp không chỉ vì tình trạng mua bán trái phép chất ma túy vẫn còn, mà số người nghiện mới cũng tăng trong khi số học viên tái hòa nhập cộng đồng “biến mất” khá cao. Ông Nguyễn Thành Chung, Chủ tịch UBND Q.8, bức xúc: “Số người nghiện mới tiếp tục phát sinh, còn nhiều đối tượng nghiện đưa đi các trung tâm cai đã bỏ trốn chưa bắt được; số học viên tái hòa nhập cộng đồng trên địa bàn quận có nguy cơ tái nghiện cao. Chưa kể, còn rất nhiều người nghiện từ các quận - huyện, tỉnh khác về mua bán sử dụng ma túy làm cho tình hình càng trở nên phức tạp”.

Mại dâm giảm, người nghiện tăng Ông Lê Văn Quý, Phó chi cục Phòng chống tệ nạn xã hội TP.HCM, cho biết từ ngày 1.1 - 31.5, Chi cục tiếp nhận 1.240 người, trong đó gồm 1.199 người nghiện ma túy và 41 gái mại dâm. Từ quý 4/2008 đến nay, chi cục phối hợp chặt với P.17,P.19 (Q.Bình Thạnh); và P.Đa Kao, P.Bến Nghé (Q.1) là những địa bàn mại dâm hoạt động mạnh, tăng cường công tác kiểm tra liên ngành nên số đối tượng mại dâm giảm 8,9% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi đó, số người nghiện ma túy lại tăng 45,5% so với 5 tháng đầu năm 2008. (Bảo Thiên)

Đến cuối quý 1/2009, Q.8 tiếp nhận 1.317 người tái hòa nhập cộng đồng, trong đó ở địa phương có 588 người... Đáng chú ý, có 232 người không về địa phương, bỏ đi nơi khác (chiếm hơn 30%). “Số người sau cai nghiện không quản lý được là nỗi nhức nhối của địa phương. Bởi chúng tôi xác định rằng, số này có nguy cơ tái nghiện và phạm pháp hình sự rất cao”, ông Chung nói và cho biết số người sau cai nghiện không trở về địa phương tập trung nhiều nhất ở P.12 và P.14.

Nói về tình trạng học viên tái hòa nhập cộng đồng “biến mất”, ông Mai Xuân Ngơi, Bí thư Đảng ủy P.14, Q.8, lắc đầu: “Đến nay, trên địa bàn phường có 95 người tái hòa nhập cộng đồng. Trong đó, ngoài 47 người địa phương đang quản lý, 11 người chết, thì số còn lại (37 người) đã bỏ đi khỏi địa phương, không quản lý được vì gia đình chỉ báo chung chung là “đi làm ăn xa” nên chính quyền khó mà xác minh được”. Ông Ngơi kể, đã nhiều lần Công an phường tổ chức đi xác minh một số người nghiện đang làm ăn ở các quận, huyện khác, nhưng khi đến nơi thì “họ đã bỏ nhà đi từ lâu”.

Tương tự, trung tá Phan Sĩ Hòa, Đội trưởng Đội CSĐT tội phạm về ma túy Công an Q.Tân Bình, cho biết: “Từ đầu năm 2009 đến nay có 86 học viên hồi gia. Chúng tôi liệt kê danh sách số học viên hồi gia của từng phường để quản lý, nhưng nếu gọi lên làm việc thì chỉ khoảng 60 người có mặt, số còn lại có thể tạm trú tạm vắng nơi khác, bán nhà về địa phương khác ở, đi về quê, đi làm ăn xa...”.

Nhiều cán bộ CSĐT tội phạm về ma túy của công an một số quận khác cũng khẳng định khoảng 10 – 20% số học viên hồi gia “biến mất” khỏi địa bàn, không quản lý được. Một cán bộ của Công an P.5 (Q.Gò Vấp) cho biết, từ đầu năm 2009 đến nay, phường có 71 học viên hồi gia nhưng hiện chỉ quản lý hơn 50 người, số còn lại bỏ đi khỏi địa phương không khai báo...

Tái hòa nhập cộng đồng đi... cướp

Những con nghiện từ nơi khác đến khu vực Cống Lở (P.15, Q.Tân Bình) mua ma túy bị công an bắt giữ - Ảnh: Đàm Huy

Vì sao người sau cai nghiện lại bỏ đi khỏi địa phương? Theo một CSHS, một số người bỏ đi nơi khác chủ yếu tránh những ánh mắt không mấy thiện cảm của hàng xóm, một số đi tìm việc làm nhằm làm lại cuộc đời... nhưng không ít trường hợp tái nghiện, đi nhằm tránh tai mắt của cơ quan chức năng địa phương để dễ bề hoạt động phạm pháp, thỏa mãn cơn nghiện.

Điển hình cho việc lánh đi nơi khác để gây án là vợ chồng Nguyễn Vũ (tức Bi, 31 tuổi) và Huỳnh Thị Ngọc Quyên (32 tuổi, đều ngụ Q.4). Quen nhau từ trong trường cai nghiện ở Bình Phước. Năm 2007, vừa rời khỏi trường Vũ, Huyền thuê nhà ở H.Bình Chánh sống chung như vợ chồng và đi cướp để thỏa cơn nghiện. Mỗi ngày, vợ chồng Vũ “đốt” 500 ngàn đồng - 1 triệu đồng, chủ yếu vì ma túy. Vì thế, có ngày cặp vợ chồng này ra tay liên tục mấy vụ cướp, gây bất an cho người đi đường. Như ngày 14.5, chỉ trong vòng 2 tiếng, vợ chồng Vũ thực hiện liên tiếp 3 vụ cướp tại địa bàn các quận 1, 4, 7... Đến khi bị bắt, đôi vợ chồng này khai không nhớ nổi đã cướp bao nhiêu vụ. Nhưng khi khám xét nơi vợ chồng Vũ thuê ở, Công an thu giữ 25 túi xách, 24 CMND, 6 giấy phép lái xe, 4 thẻ sinh viên... đều là những đồ Vũ, Quyên đi cướp được.

Băng cướp liên quận do con nghiện Nguyễn Minh Thiện (22 tuổi, ngụ Q.Bình Tân) cầm đầu, bị Đội CSHS thuộc PC14 triệt phá cách đây không lâu, có khoảng 10 thành viên, trong đó nhiều người là con nghiện ngụ Q.Bình Tân, H.Bình Chánh nhưng đến tạm trú Q.Tân Phú để gây án. Sau khi bị bắt, băng nhóm này khai thực hiện trót lọt 24 vụ cướp tại các quận 10, 12, Tân Phú, Tân Bình. Một trong những vụ cướp băng nhóm này gây ra là giật dây chuyền của chị L.T.K.C (24 tuổi, ngụ Q.12, đang mang bầu) trước nhà số 88 Nguyễn Cửu Đàm, P.Tân Sơn Nhì, Q.Tân Phú, khiến nạn nhân té phải đi cấp cứu. Đáng chú ý, khi đồng bọn bị bắt, Thiện nhanh chân trốn thoát, rồi ma lanh “xin” vào một trung tâm cai nghiện ở Cần Thơ cai nghiện, nhằm lẩn trốn sự truy tìm của công an, nhưng cuối cùng vẫn bị phát hiện.

Không đi cướp, con nghiện Đỗ Thành Nhân (25 tuổi, thường trú ấp 2, xã Phạm Văn Cội, H.Củ Chi) lại đến thuê khách sạn K.M (P.Tân Thới Nhất, Q.12), đồng thời gọi “đồng môn” Trần Anh Quốc (21 tuổi, hộ khẩu thường trú tại 19/24 Trường Chinh, P.15, Q.Tân Bình) đến khách sạn ở cùng và cùng “làm ăn”. Hằng ngày, Nhân đi mua ma túy về khách sạn, dùng dụng cụ chia lẻ đưa Quốc đi bán cho các con nghiện. Phải đến khi Công an Q.Tân Bình truy quét, Nhân, Quốc mới bị bắt giữ về hành vi mua bán, tàng trữ trái phép chất ma túy, với tang vật gồm 6 gói ni-lông chứa ma túy...

Đàm Huy - Minh Nam