Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates hôm qua khẳng định: “Nước Mỹ có trách nhiệm đối với bạn bè và đồng minh trong khu vực, và sẽ không từ bỏ những cam kết lâu dài ở đây”. Những cam kết đó bao gồm đảm bảo một nền thương mại tự do và cởi mở, một trật tự quốc tế bình đẳng, cơ hội tự do tiếp cận các tài sản chung toàn cầu như mặt biển, không gian vũ trụ cũng như không gian ảo, và nguyên tắc giải quyết mâu thuẫn không dùng vũ lực.
Bài phát biểu mở đầu phiên họp toàn thể Diễn đàn an ninh châu Á - Thái Bình Dương của ông Gates đề cập trực diện lý do dính dáng và sự chính đáng của Mỹ trong các vấn đề an ninh nổi cộm ở khu vực.
Đơn cử việc Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan hồi đầu năm nay.
Ông Gates nói việc này rất minh bạch và không hàm ý ủng hộ Đài Loan đòi độc lập, mà chỉ là “một phần quan trọng trong việc duy trì hòa bình và ổn định giữa đôi bờ eo biển Đài Loan và toàn khu vực”.
Bộ trưởng Gates cũng cực lực lên án hành động đánh chìm tàu Cheonan của Hàn Quốc hồi tháng 3, mà kết quả điều tra kết luận thủ phạm là CHDCND Triều Tiên. Ông Gates khẳng định cam kết “hoàn toàn ủng hộ Hàn Quốc trong thời khắc khó khăn này” bằng việc tiến hành diễn tập quân sự chung giữa hai nước và ủng hộ hành động của Seoul đưa vụ việc lên HĐBA LHQ. “Đồng thời, chúng tôi cũng đang xem xét những giải pháp khác buộc CHDCND Triều Tiên phải chịu trách nhiệm”, ông nói.
Phát biểu của ông Gates lập tức gặp phải phản ứng gay gắt của Trung Quốc. Thiếu tướng Châu Thành Hổ, Giám đốc Viện Nghiên cứu chiến lược thuộc Đại học Quốc phòng Trung Quốc, cho rằng Mỹ thiên vị khi chỉ trích CHDCND Triều Tiên, nhưng lại không lên án Israel tấn công các đoàn tàu nhân đạo đến Gaza hồi tuần trước. Bộ trưởng Gates cho rằng không thể so sánh hai vụ này vì vụ đánh đắm tàu Cheon là một “hành động tấn công bất ngờ”, trong khi Israel đã nhiều lần cảnh báo các đoàn tàu cứu trợ không được tiến vào Gaza trước khi tấn công. Ông Châu cũng cáo cuộc Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan là “phá hoại mưu cầu thống nhất của Trung Quốc”.
Một quan chức quân sự theo dõi sự kiện an ninh thường niên này trong nhiều năm qua nói với phóng viên Thanh Niên đây là lần đầu tiên Trung Quốc lên tiếng thách thức Mỹ ngay tại diễn đàn. Điều đó cho thấy nước này ngày càng tỏ ra cứng rắn hơn. Gần đây, Bắc Kinh cũng đơn phương ngưng các trao đổi quân sự với Washington.
Tuy nhiên, trong bài phát biểu sau đó, Trưởng đoàn Trung Quốc, Phó tổng tham mưu trưởng quân đội Mã Hiểu Thiên nói Bắc Kinh luôn chủ động “duy trì hòa bình lâu dài và sự thịnh vượng chung trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương”. Ông Mã cũng trích lời cố Chủ tịch Mao Trạch Đông nói với Đại nguyên soái Anh Bernard Montgomery cách đây 50 năm: “Năm mươi năm nữa kể từ bây giờ, lãnh thổ Trung Quốc vẫn chỉ có diện tích 9,6 triệu km2… Nếu chúng tôi chiếm lấy một tấc đất nào của nước khác, chúng tôi sẽ tự biến mình thành những kẻ xâm lược”.
“Vấn đề biển Đông đang ngày càng trở nên đáng quan ngại”, Bộ trưởng Robert Gates nói. Điều đó, theo ông, không chỉ liên quan đến các quốc gia quanh biển Đông, mà ảnh hưởng lợi ích an ninh và kinh tế gắn với châu Á của tất cả các nước khác. “Chúng tôi phản đối mọi hành động vũ trang làm ảnh hưởng đến quyền tự do đi lại trên vùng biển này. Chúng tôi phản đối mọi hành động gây hấn đối với các công ty Mỹ hoặc của bất kỳ nước nào đang hoạt động kinh tế chính đáng ở đây”, ông Gates tuyên bố. Ông Gates kêu gọi các bên tôn trọng bộ Quy tắc ứng xử biển Đông năm 2002. Ông cũng cho biết trong cuộc gặp song phương với Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam, đại tướng Phùng Quang Thanh hôm 4.6, ông đã nhận lời đến Hà Nội tham dự Hội nghị bộ trưởng quốc phòng ASEAN mở rộng vào ngày 12.10. |
Thục Minh (VP Singapore)
Bình luận (0)