Nghỉ ngơi thế nào là tốt nhất?

Công việc đơn điệu gây mỏi mệt

Nhiều người cứ tưởng rằng, nghỉ ngơi chỉ là ở những lúc ngừng lao động, những lúc giải trí, đùa vui. Một số khác cho rằng, cách nghỉ ngơi tốt nhất là ở nhà hoặc lên giường nằm. Họ chỉ đúng một phần khi cơ thể có sự mệt mỏi quá lớn. Còn những người mệt ít hơn, nghỉ ngơi ra sao? Nghỉ thụ động không phục hồi được, và nếu cứ nghỉ kéo dài một cách thụ động, năng lượng của con người hạ dần xuống, trong cơ thể xuất hiện những rối loạn, rồi dẫn đến bệnh tật.

Vậy thì nghỉ ngơi thế nào là tốt nhất? Trong khi các cơ mệt tương đối chậm, thì các tế bào thần kinh và các trung ương thần kinh ở vỏ não, thường chỉ huy các vận động, mệt nhanh hơn. Từ vỏ não, sự mệt mỏi lan ra toàn cơ thể. Để biết đâu là cách tốt nhất để phục hồi khi trung ương thần kinh mệt mỏi, chúng ta hãy nhìn xung quanh mình. Công việc mệt mỏi nhất là công việc đơn điệu, lập lại mãi một vài động tác. Mệt mỏi sẽ ít hơn nếu trong những giờ lao động chúng ta làm nhiều động tác khác nhau. Bởi vậy, sau một hoạt động đơn điệu, mệt mỏi, chúng ta nên tạm rời công việc và làm vài động tác vận động trong phòng, hay tập vài bài thể dục. Và, tuy chỉ ngừng có vài phút, nhưng sau đó sẽ thấy khoan khoái hơn và một làn sóng hứng thú, hồi sinh bao trùm khắp cơ thể.

Khi chúng ta chuyển từ một loại hoạt động này sang một loại hoạt động khác, các trung ương thần kinh ở vỏ não làm việc lần lượt và có thời gian để nghỉ, để phục hồi. Sau nhiều nghiên cứu, khoa học đã kết luận rằng, để phục hồi khả năng làm việc của con người, con đường tốt nhất không phải là không hoạt động gì, mà là nghỉ ngơi tích cực, tức là thay đổi hoạt động này bằng loại hoạt động khác.

Lao động trí óc cần nghỉ ngơi tích cực

Nghỉ ngơi tích cực có tác dụng phục hồi sức khỏe rất lớn cũng như chuẩn bị cho ta vào giấc ngủ dễ dàng và giải quyết công việc chuyên môn ngày mai tốt hơn bất cứ thứ thuốc nào. Nghỉ ngơi tích cực rất cần đối với những người lao động trí óc, những người làm việc tĩnh tại nhiều. Công việc trí óc thường mệt nhọc và yêu cầu một sự tập trung cao độ. Sự chú ý căng thẳng, trí nhớ luôn bị huy động, đòi hỏi bộ não một sự nỗ lực lớn và liên tục. Cho nên nghỉ ngơi là cần thiết.

Trong những giờ nghỉ ngơi tích cực, nên tìm một công việc để chiếm lấy tâm trí mình, sao cho nó có thể hoàn toàn quên đi công việc chính đang làm. Tất nhiên công việc này phải khác với công việc chính hằng ngày, đó là những việc nhẹ nhàng, dễ chịu và đem lại phấn khởi, thoải mái, niềm vui. Chẳng hạn như: làm vườn, câu cá, nuôi ong, chơi tem, theo dõi một số vấn đề khoa học hay nghệ thuật, hoạt động văn nghệ, hoạt động thể thao thể dục (đi bộ...).

Đi bộ sẽ giúp gần như tất cả các cơ bắp vận động, tác dụng kích thích mạnh toàn bộ cơ thể. Tất cả các cơ quan và các hệ làm việc theo nhịp điệu tăng lên, giúp ta yên tĩnh bộ não nhanh hơn và toàn diện hơn, nhất là sau những giờ làm việc trí óc căng thẳng; tăng cường sự chú ý, kích thích trí nhớ, lập lại sự thăng bằng giữa hai quá trình chính - hưng phấn và ức chế; có thể tạo nên trạng thái phấn chấn tâm thần; giữ thế thăng bằng của hệ thần kinh. Những việc băn khoăn, bực bội, thất vọng khi đó sẽ được thay thế bằng những tình cảm mát lành, sự sảng khoái, sinh lực tràn đầy, sự hân hoan, niềm lạc quan.

Bên cạnh giấc ngủ, nghỉ ngơi, thì cần đảm bảo chế độ ăn uống đầy đủ.

 Lương y Vũ Quốc Trung