Người bóc trần sự thật về chiến tranh ở Việt Nam mắc ung thư giai đoạn cuối

Trong một thông báo trên Twitter ngày 3.3, ông Daniel Ellsberg cho biết ông đang bị ung thư tụy giai đoạn cuối và chỉ có thể tiếp tục sống vài tháng nữa.

"Hôm 17.2, sau khi không có quá nhiều cảnh báo, tôi được chẩn đoán ung thư tụy không thể phẫu thuật. Tôi rất tiếc khi thông báo với các bạn rằng các bác sĩ của tôi nói tôi còn 3-6 tháng để sống", ông Ellsberg viết.

REUTERS

Ông Ellsberg là chuyên viên cao cấp của Tập đoàn nghiên cứu chiến lược RAND và tham gia soạn thảo "Hồ sơ Lầu Năm Góc", bộ tài liệu mật về chiến tranh ở Việt Nam từng gây chấn động khi được rò rỉ vào năm 1971.

Với tên gọi chính thức là "Quan hệ Mỹ - Việt giai đoạn 1945-1967: Nghiên cứu do Bộ Quốc phòng thực hiện", tài liệu này nêu chi tiết về hành động can dự quân sự và chính trị của Mỹ tại Việt Nam từ năm 1945 đến 1967, thời điểm nó ra đời. Tháng 6.1967, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ lúc đó Robert McNamara ra lệnh thành lập nhóm nghiên cứu 36 người, bí mật thực hiện một bộ hồ sơ toàn diện về chiến tranh ở Việt Nam. Một trong số đó là ông Ellsberg.

Càng tiếp cận với các thông tin mật, Ellsberg càng mất niềm tin vào cuộc chiến phi lý, nên từ 1.10.1969, Ellsberg bắt đầu sao chụp tài liệu cùng người bạn Anthony Russo.

Khi xuất hiện lần đầu tiên trên trang nhất của tờ The New York Times ngày 13.6.1971, "Hồ sơ Lầu Năm Góc" gây chấn động dư luận khi chứng tỏ 4 đời tổng thống Mỹ, đặc biệt là chính quyền của ông Johnson, đã lừa dối công luận một cách có hệ thống về cuộc chiến.

Sau khi tiết lộ với báo chí, ông Ellsberg bị Bộ Tư pháp Mỹ dưới thời Tổng thống Richard Nixon cáo buộc nhiều tội danh với mức án lên đến 115 năm tù. Sau nhiều phiên xử, ngày 11.5.1973, tòa tuyên bố hủy mọi cáo trạng. Ellsberg và Russo được trả tự do.

Sau đó, ông Ellsberg là một nhà hoạt động phản chiến, phản đối sử dụng vũ khí hạt nhân. Ông sẽ mừng sinh nhật 92 tuổi vào tháng 4 tới. Trong thông báo trên Twitter, ông Ellsberg nói sẽ không làm hóa trị và đảm bảo sẽ được an dưỡng cuối đời. Ông Ellsberg cho hay dù được chẩn đoán ung thư nhưng ông không bị đau đớn về thể chất và vẫn đang làm việc, tham gia nhiều cuộc phỏng vấn, hội nghị.