Tôi bỗng nhớ đến người đàn ông có trái tim và tấm lòng luôn hướng về VN mà ông xem như là quê hương thứ hai, ngoài nước Pháp là nơi ông sinh ra: André Menras Hồ Cương Quyết. Vào dịp tháng 5 cách đây 3 năm, năm 2011, ông đã quyết định bỏ tiền lương hưu của mình cùng một nhóm làm phim VN thực hiện bộ phim tư liệu về Hoàng Sa. Góc nhìn trong kịch bản của ông là số phận của gia đình những ngư dân Quảng Ngãi, mà đặc biệt là ở đảo Lý Sơn, có chồng cha bị mất ngoài biển cả, nỗi đau của những bà vợ ngư dân phải trở thành góa phụ khi tuổi đời còn rất trẻ. Những gia đình ngư dân ấy được quay trong những tình huống rất đời thường, nhưng hằn lên trong đó là bao nỗi vất vả gian lao, mất mát khi bám biển, mà ông đặt tên là Hoàng Sa Việt Nam: Nỗi đau mất mát.
Bộ phim ấy, André Menras đã đưa đi chiếu ở nhiều nơi ở Pháp, Đức và một số nước châu u khác. Mỗi lần chiếu, ông đều quyên được một số tiền để giúp đỡ những gia đình ngư dân mà ông từng gặp, phỏng vấn và đưa lên phim. Trong email ông gửi tôi vào ngày 14.7.2011 đề cập đến suy nghĩ của những khán giả Pháp khi xem đoạn kết của phim, về cảnh nghi lễ xây các ngôi mộ gió cho các ngư dân bị mất xác ngoài biển khơi, ông viết: “Cái nghi lễ về “hình nhân” và văn hóa “mộ gió” đã gây ấn tượng đặc biệt đến nhiều khán giả người Pháp. Từ đó, họ đã đặt nhiều câu hỏi về văn hóa, về quá khứ, về truyền thống của cộng đồng ngư dân miền Trung VN. Một số người thấy ở đây là biểu hiện của mê tín và đau khổ, nhưng một số khác đã thấy cái văn hóa ấy thể hiện một cách tinh tế ý chí bất khuất của cộng đồng này để lấy lại những gì quý nhất của mình đã bị cướp đoạt. Tôi hoàn toàn đồng ý với họ. Vì vậy, tôi quyết định kết thúc bộ phim tài liệu này bằng các hình ảnh đó, như một thông điệp rất rõ ràng và lạc quan: Cộng đồng ấy, dân tộc ấy sẽ không nhượng bộ cho ai một tấc đất, một tấc biển của mình. Họ sẽ không bao giờ bỏ cuộc!”.
Và bây giờ, hơn lúc nào hết, tôi lại mong bộ phim của André Menras được công chiếu rộng rãi cho khán giả trong nước xem, để họ cùng thao thức với biển Đông, nơi muôn triệu con tim đang hướng về.
Trần Thanh Bình
>> Hoàng Sa Việt Nam: Nỗi đau mất mát
Bình luận (0)