Những tín hiệu vui mọc lên từ bãi tro xỉ

Một chiều cuối năm 2019, nhận lời mời về Trà Vinh dự chương trình thường niên “Nghĩa tình Duyên Hải” - một dịp để Công ty nhiệt điện Duyên Hải và các đối tác giao lưu, cảm ơn đồng bào các xã quanh dự án Nhiệt điện Duyên Hải đã hỗ trợ dự án - chúng tôi không khỏi bất ngờ trước cảnh tượng hàng đoàn xe bồn, xe tải dài đến cả trăm chiếc nối đuôi nhau trước cổng nhà máy chờ đến lượt “ăn hàng”.

Phó giám đốc Công ty nhiệt điện Duyên Hải, ông Âu Nguyễn Đình Thảo giải thích: Từ tháng 5.2019, sau khi công ty phối hợp với Viện Khoa học công nghệ xây dựng (Bộ Xây dựng) thực hiện đánh giá, lấy mẫu thử nghiệm và cấp chứng nhận hợp chuẩn tro, xỉ (của Nhà máy nhiệt điện Duyên Hải 1 và 3) phù hợp theo tiêu chuẩn VN tro xỉ nhiệt điện than, làm vật liệu san lấp và cũng được cấp các chứng nhận hợp quy tro bay dùng cho bê tông, vữa xây và xi măng thì tro xỉ của các nhà máy bỗng… đắt như tôm tươi vì hàng loạt công ty vật liệu xây dựng trong vùng tìm đến xin mua. Tính đến giữa tháng 12.2019, công ty đã ký hợp đồng tiêu thụ tro xỉ với 8 đơn vị. Trong khi đó, chỉ tính riêng trong 10 tháng đầu năm, các đơn vị đã tiêu thụ được trên 900.000 tấn tro xỉ (trên tổng số lượng tro xỉ các nhà máy thải ra là 1,4 triệu tấn). “Với tình hình tiêu thụ tro xỉ phát sinh hiện nay, trung bình khoảng 3.200 tấn/ngày so với 4.800 tấn tro xỉ phát sinh/ngày thì sức chứa của bãi xỉ sẽ đáp ứng được khoảng 4 năm vận hành nhà máy, thay vì cứ lo từng năm như trước”, ông Thảo nói.

Ông Nguyễn Tiến Khoa, Chủ tịch HĐTV Tổng công ty Phát điện 1 (Công ty mẹ của Công ty nhiệt điện Duyên Hải), cho biết thêm, nếu như năm 2018 để xử lý tro xỉ tại 2 nhà máy, công ty phải chi ra khoảng 48 tỉ đồng cho việc thuê chuyên chở, lu lèn thì con số này năm 2019 chỉ còn 8 tỉ đồng. Đó là chưa kể đến khoảng 20 tỉ đồng thu được từ tiền bán tro xỉ cho các công ty vật liệu đem về.

Đoàn xe cả trăm chiếc chờ mua xỉ bên ngoài cổng nhà máy

Theo ông Khoa, tất cả lượng tro xỉ phát sinh đều được lưu trữ tại bãi chứa tro xỉ của công ty. Để tránh phát tán chất thải ra môi trường xung quanh, Công ty nhiệt điện Duyên Hải đã ký hợp đồng với một đơn vị nhà thầu địa phương để phun ẩm, lu lèn liên tục, phủ lưới trên bề mặt để tránh phát tán bụi. Cùng với đó, doanh nghiệp đã trồng và duy trì chăm sóc các cây phi lao xung quanh bãi xỉ, xây đê cao tạo thành một vùng biệt lập. “Điều đáng nói là, cao trình của bãi xỉ cho phép cao đến 12 m, nhưng hiện nay khi đạt đến độ cao 8 m thì chúng tôi đã trồng cỏ, tạo nên một cánh đồng cỏ rất nên thơ. Chiều chiều cò rủ nhau về đây rất nhiều. Nếu nhà báo tự nhiên mà lạc vào đây chẳng hạn, không được ai giới thiệu thì sẽ không nghĩ mình đang ở giữa bãi xỉ mà sẽ nghĩ là đang giữa một cánh đồng hoang nào đó của miền Tây, phải yên bình lắm thì chim cò mới rủ nhau về”, ông Khoa vui vẻ kể.

Cũng theo ông Khoa, mới đây, UBND tỉnh Trà Vinh đã có văn bản đề nghị Tổng công ty Phát điện 1 bàn giao lượng tro, xỉ của các nhà máy nhiệt điện tại Công ty nhiệt điện Duyên Hải cho tỉnh quản lý, sử dụng cho mục đích phúc lợi công cộng. “Tổng công ty cũng đã báo cáo Tập đoàn điện lực, hiện tổng công ty đang chỉ đạo Công ty nhiệt điện Duyên Hải phối hợp với các sở, ngành địa phương lập phương án tiếp nhận, đảm bảo hoạt động sản xuất của công ty và tuân thủ các quy định về môi trường. Hy vọng trong tương lai toàn bộ lượng tro xỉ của các nhà máy tại Trung tâm điện lực Duyên Hải sẽ được sử dụng hết”, ông Khoa nói.