Khét, thối, độc hại...
Khu dân cư tổ 51, cụm 9, phường Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng (Hà Nội) có hai đường ra vào, một là ngõ 647 Kim Ngưu và ngõ 253 phía đường Minh Khai. Những hộ dân sống ở đây và trong khu vực có bán kính chừng 1 km, không ai không tỏ ra bức xúc khi nhắc tới Công ty cổ phần dệt 10-10. Trong những ngày gió mùa đông bắc tràn về, tổ 51 đã trở thành “trận địa” oanh tạc của khói, bụi than và mùi thuốc nhuộm nồng nặc từ Công ty cổ phần dệt 10-10, đặc biệt là ban đêm.
Bà Vũ Thị Năm, một cư dân tổ 51, cho biết: “Giữa đêm không ngủ được, tôi phải gọi điện sang nhà máy. Ngay sau đó thì dễ thở hơn được một hai ngày gì đó, rồi tất cả trở lại như cũ”. Cũng theo bà Năm: “Đơn kêu cứu của người dân khu vực này thì không ai có thể nhớ là đã bao nhiêu”. Cứ hễ nghe tin gió mùa đông bắc là từ 5 - 6 giờ chiều, giấy báo, giẻ được người dân huy động để nhét hết vào các khe cửa, ô thoáng nhằm tránh mùi, tránh bụi. Nhưng mùi khét, mùi thối công nghiệp vẫn lan tỏa vào khắp ngõ ngách trong khu vực.
Một người làm trong Công ty cổ phần dệt 10-10 tiết lộ: “Cái mùi vừa khét, vừa thối vô cùng độc hại, nhưng mùi thuốc diệt ruồi vàng tẩm trong màn tuyn mới khiếp. Quá trình tẩm, sấy loại màn này nhân viên phải đeo mặt nạ phòng độc. Bay ra ngoài, chắc chắn mùi thuốc tẩm đó ảnh hưởng đến sức khỏe người dân”.
Từ kết quả đấu tranh của người dân trong khu vực, công ty đã xây ống khói nhà máy lên cao gấp đôi, rồi gấp bốn lần ống khói cũ, vốn chỉ cao 5m. Vậy là đến lượt những nơi cách xa hơn hoặc nhà cao tầng phải gánh chịu ô nhiễm. Ông Nguyễn Văn Công kể: “Có hôm đi tập thể dục, tôi đi qua cầu Lạc Trung, hết phố Lạc Trung (cách nhà máy gần 2 km - PV) vẫn còn sặc sụa mùi”. Trong khi đó, chị Linh (con bà Năm) làm việc trên một cao ốc ở ngõ Yên Lạc cách xa hơn, cho biết nếu văn phòng không đóng kín cửa thì không thoát khỏi thứ mùi kinh khủng như ở nhà.
Ông Trương Quốc Bảo, tổ trưởng tổ dân phố 45, cụm 8, phường Vĩnh Tuy thì cho rằng: “Kể cả mùa hè cũng không thể mở cửa sổ để ngủ. Nếu không thì sáng hôm sau, nai lưng ra mà quét bụi. Nói thật, những ai có điều kiện kinh tế thì họ rời khỏi nơi này lâu rồi”. Theo ông Bảo, viêm xoang là căn bệnh thường trực của nhiều người dân khu vực này.
Tấn công thành phố
Trong quá trình tìm hiểu, PV Thanh Niên bắt gặp không ít ống khói lặng như tờ vào ban ngày, rồi đột ngột “bừng tỉnh” vào ban đêm. Giữa màn đêm, việc ghi hình một ống khói cao vài chục đến cả trăm mét đang xả thải không đơn giản. Chúng tôi buộc phải tìm hiểu những trường hợp nằm cạnh quốc lộ, nơi mà ánh đèn đường có thể trợ giúp phần nào về ánh sáng. Chúng tôi chọn đoạn quốc lộ 5 và quốc lộ 18. Đang tiết trời mùa đông, gió mùa đông bắc sẽ tràn qua đây đưa khói, bụi vào nội thành.
Gần 1 giờ sáng, từ xa, dưới ánh sáng vàng của đèn hắt lên trời, một dải khói bay ngang qua đoạn đường trước cửa nhà máy sản xuất của Công ty liên doanh kính nổi Việt Nhật tại khu công nghiệp (KCN) Quế Võ, Bắc Ninh. Do ống khói nhà máy này cao nên dải khói có độ cao chừng hơn 100m, đang xuôi theo hướng tây nam. Chị Vi Thị Nụ, một người dân sống gần khu vực, đang chở rau đi chợ sáng phản ánh: “Ban ngày thì bình thường, ban đêm thi thoảng ngửi thấy mùi khói khi trời mù, nhưng sáng ra ruộng rau thì đầy bụi, trong nhà cũng có bụi”.
Tiếp tục quốc lộ 5, theo hướng từ Hưng Yên về Hà Nội, phóng viên gặp ông Dương Đình Tới, một người thị trấn Như Quỳnh. Nói về tình trạng xả khí thải ban đêm, ông Tới kể: “Nhiều đêm, ngã tư phố Thứa (xã Dị Sử, H.Mỹ Hào) ngập chìm trong khói bụi. Một dải từ KCN Phố Nối A, trường CĐ Công nghiệp Hưng Yên, chợ Đường Cái (H.Văn Lâm), thị trấn Như Quỳnh đầy khói khét lẹt từ các KCN dọc theo quốc lộ 5. Lắm lúc cay xè mắt, phát ọe giữa đường!”.
Đến gần 2 giờ sáng, phóng viên phát hiện một vùng trời khói phía trên hai nhà máy phía đầu tỉnh Hưng Yên, nằm cạnh chiếc biển báo “Hưng Yên kính chào quý khách”. Một công nhân Công ty TNHH sản xuất phụ tùng ô tô - xe máy VN (VAP) vừa tan tầm lý giải: “Ống khói phả khói rất đen từ phân xưởng đúc thuộc nhà máy”. Tuy nhiên, sau khi xem bức ảnh PV Thanh Niên ghi lại, ông Trần Đăng Anh, Chi cục trưởng Chi cục Môi trường, Sở TN-MT Hưng Yên nhận định, ống khói bên trái là của Công ty TNHH kính Việt Hưng, còn bên phải thuộc Tập đoàn Hòa Phát. Ông Anh khẳng định: “Chưa thấy nhiều khói như vậy bao giờ". Theo ông Anh: "Mỗi lần đi qua chúng tôi đều quan sát, nhưng vì là cơ quan hành chính nhà nước, nên chưa lần nào tiến hành kiểm tra ban đêm”. Ngay người dân khu vực quanh khu công nghiệp cũng bất ngờ về tình trạng khói đen xì xả vào màn đêm mà PV Báo Thanh Niên ghi nhận được. Rất nhiều người dân thôn Thuận Quang, xã Dương Xá, H.Gia Lâm (Hà Nội) cùng chung nhận xét: “Ban ngày hiếm khi thấy hai ống khói xả khói đen. Nhà báo cho xem ảnh chụp vào đêm mới biết”.
Trao đổi với Thanh Niên, ông Hà Minh Họa, Chi cục trưởng Chi cục Môi trường Bắc Ninh thừa nhận: Nhà máy sản xuất của Công ty liên doanh kính nổi Việt Nhật thuộc danh sách buộc phải xử lý ô nhiễm triệt để. Tuy nhiên, hiện công ty vẫn chưa có hệ thống xử lý khí thải. Ông Họa cũng cho biết, ngoài đơn vị này, ở một số địa phương khác của Bắc Ninh vẫn còn nhiều nhà máy xả khói ban đêm.
Phan Lê Tùng
Bình luận (0)