Theo lương y Như Tá, về khía cạnh y học cổ truyền, thống phong là do ngoại tà xâm nhập cơ thể gây tắc nghẽn kinh lạc, khí huyết ứ trệ tại khớp, gây đau đớn mỗi khi co duỗi các khớp. Ban đầu bệnh ở cơ biểu kinh lạc, khi bệnh lâu ngày, tà khí vào gân xương gây tổn thương tạng phủ, chức năng của khí huyết tân dịch rối loạn, tân dịch ứ trệ thành đàm, khí huyết ngưng trệ thành ứ, đàm ứ kết mà hình thành các u cục tô phi quanh khớp (những cục u nổi ở các khớp), dưới da. Bệnh tiến triển lâu ngày gây tổn thương đến can thận, làm biến dạng các khớp và tái phát nhiều lần.
Thực ra, trong y văn cổ truyền không ghi chứng bệnh gút, nhưng có ghi chứng thống phong - đó là chỉ chứng thống tý lâu ngày khó khỏi. Do vậy, bệnh thống phong được quy thuộc phạm trù chứng tý trong đông y.
Những thể bệnh gút thường gặp và bài thuốc chữa
Tùy theo thể bệnh, lương y Như Tá cho biết có bài thuốc chữa khác nhau. Chẳng hạn:
* Thể thấp nhiệt uẩn kết: biểu hiện khớp sưng đỏ, đau, nóng, đau đầu, sốt, người sợ lạnh... Phép trị trong trường hợp này là “tuyên thanh, lợi thấp nhiệt, thông lạc, chỉ thống”, dùng bài thuốc gồm các vị: bạch truật, đương quy, đảng sâm, hoàng cầm (mỗi vị 10g), thương truật, trư linh, trạch tả, phòng kỷ (cùng 12g), long đởm thảo (sao), khổ sâm, tri mẫu, thăng ma (cùng 6g), ý dĩ nhân (sống), xích tiểu đậu (cùng 15g).
* Thể đờm ngưng trở lạc - biểu hiện gồm: ho nhiều đờm, các khớp nặng, cử động khó khăn, khớp mềm hoặc cứng, có khi sốt cao, đầu đau... Phép trị trong trường hợp này là “hòa doanh, khứ ứ, hóa đờm, thông lạc”, dùng bài thuốc có tên “Đào hồng tứ vật thang gia giảm”, gồm các vị: xích thược, đương quy, đào nhân, mộc qua (cùng 10g), hồng hoa, uy linh tiên, xuyên khung (cùng 6g), dã xích đậu, triết bối mẫu (đều 12g), ty qua lạc, tạo giác thích (mỗi thứ 8g). Cách sắc (nấu) hai bài thuốc là: nước đầu cho các vị thuốc cùng 4 chén nước, nấu còn 1 chén thuốc, chắt ra; nước hai cho tiếp 3 chén nước vào, nấu còn lại nửa chén thuốc. Hòa hai nước lại, chia làm 3 lần uống trong ngày.
Về ăn uống
Theo lương y Như Tá, với người mắc bệnh gút, phải kiêng những thực phẩm giàu đạm như: hải sản, các loại thịt có màu đỏ, các loại phủ tạng động vật (tim, gan, thận...), trứng gia cầm, nhất là các loại trứng đang phát triển thành phôi (như trứng vịt lộn), măng tre, măng trúc, nấm. Tuyệt đối không uống bia, rượu, thức uống có cồn...
Còn những thực phẩm cần giảm ăn gồm có: thịt vịt, thịt gà, lươn, ếch, tào phớ... Hạn chế đồ uống có ga, nước ngọt nhiều đường vì sẽ làm tăng nguy cơ béo phì - vốn là một trong những yếu tố làm bệnh gút nặng hơn.
Những thức ăn, đồ uống có lợi cho người bị bệnh gút gồm các thực phẩm giàu chất xơ như: dưa leo, cà chua, củ sắn. Người bệnh gút nên uống nhiều nước trong ngày...
Thanh Tùng
Bình luận (0)