Tuy nhiên, Viện KSND tối cao cũng khẳng định việc điều tra, truy tố, xét xử bà Trần Ngọc Sương tội “lập quỹ trái phép” là đúng.
Sai sót cả sơ thẩm lẫn phúc thẩm
Kháng nghị giám đốc thẩm của Viện KSND tối cao nêu rõ, từ năm 2001 đến tháng 12.2007, bà Trần Ngọc Sương và các đồng phạm đã lấy các nguồn thu của NTSH duy trì một số quỹ tiền mặt và chi tiêu để ngoài sổ sách thu, chi tài chính của nông trường không báo cáo cơ quan chức năng là có thật. Việc các cơ quan tố tụng tỉnh Cần Thơ điều tra, truy tố, xét xử bà Trần Ngọc Sương và đồng phạm về tội “lập quỹ trái phép” là đúng pháp luật. Tuy nhiên, khi đưa ra xét xử, cả cấp sơ thẩm lẫn phúc thẩm đều có nhiều sai lầm thiếu sót, cả về nội dung cũng như thủ tục tố tụng.
| Giữa tháng 8.2009, TAND huyện Cờ Đỏ (TP Cần Thơ) mở phiên tòa sơ thẩm tuyên phạt bà Trần Ngọc Sương 8 năm tù giam; Trương Hồng Nhung 6 năm tù; Đặng Thế Quốc Hưng 4 năm tù; Nguyễn Văn Sơn 3 năm tù; Hoàng Thị Bình 18 tháng tù nhưng cho hưởng án treo, thời gian thử thách là 3 năm đều về tội “lập quỹ trái phép”. Tòa sơ thẩm tuyên buộc bà Sương nộp trả cho Nông trường hơn 4,3 tỉ và yêu cầu Viện kiểm sát khởi tố vụ án hình sự để điều tra làm rõ hành vi tham ô tài sản của bà Sương. Tại bản án phúc thẩm tháng 11.2009, bà Trần Ngọc Sương bị tuyên y án sơ thẩm; Nhung 5 năm tù, Hưng 4 năm tù; Sơn 2 năm tù; Bình 18 tháng tù án treo. Các bị cáo vụ án đã có đơn kháng cáo lên cấp giám đốc thẩm. |
Viện KSND tối cao nhận định, về một số khoản thu đưa vào quỹ chưa đủ cơ sở để xác định là trái phép. Cụ thể, khoản thu hơn 2,6 tỉ từ việc bán 4 lô đất, nguồn gốc các lô đất này là do ông Hoằng, cha bà Trần Ngọc Sương, mua từ năm 1993 và 1997 (từ tiền ngân sách và quỹ trái phép tổng cộng hơn 245 triệu đồng). Số tiền này do ông Hoằng đã đưa vào quỹ trái phép trước khi bà Sương lên làm giám đốc. Do vậy, tòa 2 cấp cho rằng thuộc trách nhiệm của bà Sương và đồng phạm là chưa có căn cứ.
Còn đối với khoản tiền hơn 2,2 tỉ vay các cá nhân bị coi là khoản thu đưa vào quỹ trái phép thì Viện KSND tối cao cho rằng cần được xem xét cấn trừ số tiền 1,5 tỉ đồng bà Sương vay và đã trả lại một cá nhân khi vụ án khởi tố, thay vì chỉ cấn trừ 550 triệu đồng cho các bị cáo như tòa 2 cấp đã áp dụng. Ngoài ra, khoản tiền trên 233 triệu đồng được coi là chi bồi dưỡng cho đoàn kiểm toán của Nhà nước năm 2004, đến nay vẫn chưa điều tra, xác minh số tiền này là chi thật hay không. Đối với các khoản chi khác gần 2,4 tỉ đồng gồm chi lấp âm quỹ ngân sách, chi mua quà, biếu tặng, lương kiêm nhiệm... vẫn chưa được điều tra làm rõ. Do vậy, Viện KSND tối cao cho rằng cần phải điều tra lại để có căn cứ pháp luật, thấu tình đạt lý.
Bên cạnh đó, Viện KSND tối cao còn cho rằng, cả cấp sơ thẩm lẫn phúc thẩm còn mắc hàng loạt thiếu sót về thủ tục tố tụng.
Tại phiên sơ thẩm, kiểm sát viên Viện KSND huyện Cờ Đỏ đề nghị tách khoản tiền hơn 300 triệu đồng và khoản 850 triệu đồng mà cáo trạng đã truy tố về tội “lập quỹ trái phép” để điều tra, xử lý về tội “tham ô tài sản” đối với bà Sương và đã được tòa sơ thẩm chấp nhận là không đúng quy định bởi theo quy định pháp luật, việc tách hành vi chỉ xảy ra trong quá trình điều tra, không được thực hiện trong giai đoạn xét xử.
Mặt khác, Viện KSND tối cao cho rằng, việc tách hai hành vi nói trên thực chất là rút một phần quyết định truy tố. Theo quy định, kiểm sát viên có thể rút một phần quyết định truy tố để truy tố, kết luận về tội nhẹ hơn, trong trường hợp này thì tội tham ô tài sản nặng hơn tội Viện kiểm sát truy tố. Trên thực tế, sau phiên xét xử sơ thẩm, tòa án đã có quyết định yêu cầu Viện kiểm sát cùng cấp khởi tố vụ án hình sự tội tham ô về 2 hành vi nêu trên và Viện kiểm sát huyện đã tiến hành thủ tục tố tụng để điều tra. Như vậy 1 hành vi của bà Sương đã bị khởi tố 2 lần là trái luật.
Ngoài ra, việc tòa án cấp sơ thẩm quyết định bà Sương, Quách Quỳnh Tương, ông Đặng Quang Khang phải trả lại số tiền còn nợ NTSH và NTSH phải trả lại số tiền vay của bà Trần Thị Nhanh và bà Trần Minh Trang là không đúng quy định. Vì đây là các giao dịch dân sự nếu có tranh chấp thì về nghĩa vụ trả nợ thì phải quyết trong một vụ án dân sự.
Hủy án, điều tra lại
Từ những lập luận trên, Viện KSND tối cao đã ra kháng nghị 2 bản án hình sự sơ thẩm của TAND huyện Cờ Đỏ ngày 15.8.2009 và bản án phúc thẩm của TAND thành phố Cần Thơ ngày 19.11.2009. Đồng thời đề nghị tòa hình sự TANDTC xem xét giám đốc thẩm vụ án theo hướng hủy các bản án hình sự nêu trên để giải quyết lại từ giai đoạn điều tra.
Ngọc Đức - Thái Sơn
Bình luận (0)