Hồi tháng trước, thủ phủ Napoli của vùng Campania, miền nam Ý, ngập tràn trong rác khi nhân viên vệ sinh công cộng tại đây đình công để yêu cầu tăng lương và hiện đại hóa Công ty xử lý rác Sapna. Trước đó, Tòa án EU đã tạo áp lực lên Chính phủ Ý và cáo buộc nước này vẫn chưa có một hệ thống thích hợp để xử lý rác tại Napoli, làm ảnh hưởng đến môi trường và sức khỏe của người dân.
Thủ tướng Silvio Berlusconi vào tháng 7.2008 tuyên bố rằng cuộc "khủng hoảng vệ sinh", vốn phủ lên Napoli và các vùng lân cận gần 40.000 tấn rác, đã kết thúc nhưng thừa nhận để giải quyết triệt để vấn đề này phải cần thêm 3 năm nữa. Nhưng đến nay, tình hình vẫn chưa mấy khả quan. Nhà báo Rosaria Capacchione, chuyên gia về mafia của báo Il Mattino, nói: "Rác được dọn khỏi trung tâm Napoli nhưng chúng được chôn vào những bãi chứa thuộc lãnh địa của Casalesi".
Casalesi là thành viên của Camorra, một trong 4 tổ chức mafia nguy hiểm nhất nước Ý và là thế lực thống trị tại Campania.
Napoli được đặt vào "tình trạng khẩn cấp về rác" từ năm 1994. 16 năm "khẩn cấp", 8 giám sát viên được Rome gửi đến và hơn 2,5 tỉ euro đã bị tiêu tốn. Vậy mà rác cứ chất đống không được xử lý và các khu chứa rác địa phương đều quá tải. Tuy nhiên, hậu quả đối với môi trường từ rác gia dụng không đáng kể nếu so với số rác thải công nghiệp độc hại đổ về từ khắp nước Ý và được chôn trái phép ở hàng trăm bãi rác quanh Napoli. Tất cả đều thuộc sở hữu của Camorra.
Độc quyền rác thải
Napoli đã trở thành "kinh đô rác" của nước Ý và Camorra hiện gần như độc quyền về ngành "kinh doanh" này. "Khi các băng đảng tội phạm tập trung vào rác, đó thật sự là một cơ hội béo bở đối với chúng", báo Le Point dẫn lời chuyên gia Vito Faenza của Hiệp hội Quan sát Camorra nhận định. Năm 1992, Nunzio Perrella - một ông trùm "cải tà quy chánh", khai: "Tôi không còn "chơi" với ma túy nữa. Tôi chuyển sang thứ khác, mang lại nhiều tiền hơn và ít nguy cơ hơn - đó là rác. Với chúng tôi, rác là vàng". Một lý do khác khiến Camorra tập trung vào rác là "tội phạm rác" được xử nhẹ hơn hẳn so với tội phạm ma túy.
Nguyên tắc làm ăn của Camorra là đáp ứng mọi nhu cầu, bất chấp luật lệ và hậu quả. Giới chủ của các công ty phía bắc nước Ý cảm thấy giá tái chế rác công nghiệp quá mắc ư? Dịch vụ của Camorra sẽ đáp ứng nhu cầu giải quyết mớ rác chứa đầy amiante (chất gây ung thư có trong một số vật liệu xây dựng), những thùng a-xít hay cặn thừa của nhiên liệu với giá rất phải chăng: chỉ 10 cent (hơn 2.400 đồng)/kg so với giá của các dịch vụ hợp pháp là từ 21-62 cent/kg tùy theo độ độc hại. Các băng đảng của Camorra chôn rác thải công nghiệp trong những bãi chứa trái phép ở khu vực ngoại vi Napoli. Tổ chức môi trường Legambiente ước tính có khoảng 1.200 bãi chôn rác như thế ở Campania. Cả Camorra lẫn các chủ doanh nghiệp đều được lợi, mặc cho dân Napoli phải chung sống với một "quả bom" sinh thái nổ chậm.
Tam giác chết
Giáo sư Umberto Arena thuộc Đại học Napoli nhận định trên Le Point: "Các loại rác dân dụng chất đống trên đường phố Napoli chỉ đem lại nguy cơ về các dịch bệnh đường tiêu hóa. Hiểm họa thật sự đối với sức khỏe chính là việc chôn rác công nghiệp vô tội vạ". Ở nhiều nơi, các bãi chôn rác bất hợp pháp nằm ngay cạnh những cánh đồng. Tệ hại hơn, Camorra còn đem rác công nghiệp đi đốt và thải vào bầu khí quyển một lượng dioxin đáng kể. Campania đã trở thành vùng ô nhiễm bậc nhất châu u. Mật độ các bãi chôn rác được bao quanh bởi 3 thành phố trong vùng là Nola, Marigliano và Ancerra cao đến mức tạp chí y khoa Lancet gọi đó là "tam giác chết". Các phi vụ kinh doanh rác độc hại của Camorra tồn tại đã 20 năm qua, đủ để thấy chúng ảnh hưởng thế nào đến sức khỏe người dân địa phương.
"Nhiều mẫu xét nghiệm máu có lượng dioxin ngang với lính Mỹ tham chiến tại Việt Nam. Ngoài ra, tôi cần một lời giải thích vì sao tuổi thọ trung bình của người dân vùng Campania thấp hơn 2 năm so với mặt bằng cả nước, dù chúng tôi có dân số trẻ nhất", bác sĩ chuyên khoa ung bướu Antonio Marfella giận dữ nói với Le Point. Ngoài ra, lượng thai nhi bị dị tật ở đây cũng cao hơn 80% so với trung bình của quốc gia. Người dân Napoli vẫn đang mòn mỏi chờ một giải pháp hiệu quả của chính phủ. Trong lúc đó, Camorra cứ tiếp tục tội ác của mình, không bom đạn nổ trời mà ngấm ngầm bằng những hố chất độc nhan nhản.
| Dù không nổi tiếng bằng Cosa Nostra nhưng Camorra mới chính là tổ chức mafia lâu đời nhất ở Ý với nguồn gốc từ thế kỷ 16, theo cuốn sách The Camorra của tác giả Tom Behan xuất bản năm 1996. Ngoài kinh doanh rác thải, tổ chức này cũng nhúng tay vào những lãnh địa truyền thống như: buôn lậu ma túy, buôn người, mại dâm, bắt cóc tống tiền, cướp có vũ trang… "Vòi bạch tuộc" của tổ chức này đã vươn khỏi Napoli đến nhiều nước châu u và cả Mỹ. Năm 2006, nhà báo điều tra Roberto Saviano gây chấn động dư luận với cuốn sách Gomorrah phơi bày hoạt động của Camorra. Cuốn sách được chuyển thể thành một bộ phim cùng tên đoạt nhiều giải thưởng điện ảnh vào năm 2008. Saviano hiện đang sống tại một địa điểm bí mật dưới sự bảo vệ nghiêm ngặt của cảnh sát sau khi bị Camorra dọa thanh toán. |
Nguyễn Ngọc Lan Chi
Bình luận (0)