Lạc vào “hành tinh” Grand Canyon

Hầu hết du khách khi lần đầu nhìn thấy Grand Canyon đều sững sờ trước vẻ đẹp hùng vĩ và siêu thực của địa danh này

Bởi Grand Canyon hoàn toàn không giống như suy nghĩ của họ về một hẻm núi được tạo bởi một vực thẳm khổng lồ nằm giữa hai dãy núi cao. Nó rộng lớn hơn thế rất rất nhiều

Giữa cao nguyên mênh mông, mặt đất bỗng sụt xuống tạo thành một lòng chảo khổng lồ, sâu hoắm, đầy những vết cắt ngang dọc. Từ lòng chảo đó mọc lên vô số những ngọn núi đá màu nâu đỏ, hình thù tựa như những ngôi đền cổ, nằm trùng điệp bên nhau. Chính cái kiến tạo địa chất kỳ lạ và cái màu nâu đỏ đặc biệt của Grand Canyon đã khiến du khách có cảm giác như đang lạc vào sao Hỏa hay một hành tinh nào đó

Hàng tỉ năm trước, nơi đây từng là đại dương xanh thẳm, nằm lọt thỏm giữa lục địa Bắc Mỹ cổ và lục địa vành đai đảo. Cách đây gần 2 tỉ năm, sau một loạt các kiến tạo địa chất, hai lục địa này đâm vào nhau, tạo ra lục địa Bắc Mỹ ngày nay. Áp suất và độ nóng sinh ra từ sự va đập này đã khiến những lớp đá cổ bị đổi màu, đen sẫm lại, trở thành lớp đá nền của Grand Canyon. Ngày nay, du khách có thể dễ dàng được chiêm ngưỡng tầng đá cổ màu nâu thẫm gần 2 tỉ năm tuổi nằm ở chân các ngọn núi trong Grand Cayon

Sự va đập giữa hai lục địa đã giúp hình thành nên dãy núi Rocky (Rocky Mountains) và cao nguyên Colorado (gồm các bang Utah, bắc Arizona, tây Colorado, và một phần New Mexico của Mỹ ngày nay) vào khoảng 70 triệu năm trước. Nó đồng thời cũng tạo ra những vết nứt gãy trên cao nguyên Colorado, khởi đầu cho sự hình thành Grand Canyon

Tuy nhiên, phải hơn 65 triệu năm sau (tức khoảng 5 - 6 triệu năm về trước), Grand Canyon mới xuất hiện. Chính dòng sông Colorado, chảy từ dãy Rocky Mountains ra Vịnh California trong hàng triệu năm, đã mở rộng và đào sâu những vết nứt gãy trên cao nguyên Colorado, tạo ra Grand Canyon

Ngày nay, con sông nhỏ mang đầy phù sa của cao nguyên Colorado vẫn đang âm thầm ngày đêm làm nhiệm vụ mà nó được giao phó từ hơn 5 triệu năm trước. Sông đi đến đâu, đá tan, núi lở đến đó, nhưng nhờ vậy mà Grand Canyon ngày càng rộng hơn, sâu hơn, đẹp hơn

Tuy nhiên, lượng nước của dòng Colorado huyền thoại hiện chỉ còn 1/10 so với cách đây 12.000 năm. Ở nhiều đoạn, con sông cạn khô nằm trơ đáy

Theo các nghiên cứu địa chất, Grand Canyon trải dài đến 446km và rộng từ 13 - 26km (tùy khu vực). Khoảng cách từ đỉnh Yavapai của Grand Canyon xuống đến dòng sông Colorado nằm dưới chân núi là 1.400m. Trong khi đó, sông Colorado nằm ở độ cao 750m so với mặt nước biển

Grand Canyon có đến 12 tầng đá cổ, rất dễ phân biệt qua sự chuyển màu từ đỏ vàng sang đỏ tươi, đến nâu đỏ và nâu đậm trên các ngọn núi. Tầng cổ nhất nằm dưới chân núi có tuổi đời khoảng 1,84 tỉ năm, tầng mới nhất nằm trên đỉnh núi có 270 triệu năm tuổi. (Trái đất được cho là hình thành cách đây khoảng 4,5 tỉ năm)

Trải qua hàng triệu năm chịu sự bào mòn của mưa, gió và dòng sông Colorado, Grand Canyon hiện nay có rất nhiều hình thù kỳ lạ. Ở nhiều nơi, các ngọn núi tựa như những ngôi đền, những lâu đài, thành quách hàng triệu năm tuổi nằm ẩn hiện trong sương mù

Có nơi, đỉnh núi lại giống hình ấm trà…

... hình đầu chó…

... hoặc như những con kỳ đà khổng lồ đang nhìn xuống vực thẳm

Ở đây, thời gian như ngưng lại trong những lớp trầm tích hàng tỉ năm tuổi

Đứng trên đỉnh đài quan sát Desert View…

... phóng tầm mắt nhìn về nơi tiếp giáp giữa Grand Canyon và cao nguyên Colorado mênh mông

Cảnh sắc hiện ra đẹp như tranh vẽ...

... khiến du khách sững sờ, không hiểu cảnh này là thực hay mơ