Đó là kết luận của Ủy hội sông Mekong (MRC) sau cuộc họp tại Viêng Chăn (Lào) hôm qua. Theo dự tính ban đầu, MRC, gồm 4 nước VN, Lào, Campuchia và Thái Lan, sẽ phải đưa ra quyết định cuối cùng về việc có để xây đập Xayaburi hay không. Tuy nhiên, các nước vẫn còn nhiều quan điểm khác biệt về vấn đề này nên MRC phải đưa ra kết luận như trên. Các bên cũng chưa xác định được thời điểm tổ chức thảo luận cấp bộ trưởng về vấn đề này.
|
|
Tại phiên họp, đại diện các nước VN, Campuchia và Thái Lan tiếp tục bày tỏ quan ngại về những thiếu sót thông tin chuyên môn liên quan đến ảnh hưởng xuyên biên giới của dự án Xayaburi cùng những hệ lụy khác. Các nước trên cho rằng cần thêm thời gian để tiến hành tham vấn dư luận cũng như thực hiện nghiên cứu toàn diện và chi tiết hơn về tác động của dự án.
| Trả lời câu hỏi của PV Thanh Niên, ông Te Navuth, Chủ tịch Ủy ban hỗn hợp MRC nói chưa nhận được thông tin chính thức nào về việc Lào và chủ đầu tư SEAN& Ch Kamchang (Thái Lan) âm thầm xúc tiến xây dựng đập Xayaburi. “Tuy nhiên, chúng tôi rất mong được phía Lào giải thích rõ ràng về vấn đề này”, ông Te Navuth nói. Ông chủ tịch cũng từ chối cho biết liệu có đoàn kiểm tra nào sẽ được thành lập để xem xét thông tin nói trên trước khi có kết luận chính thức hay không. |
Ông Lê Đức Trung, Tổng giám đốc Ủy hội sông Mekong Việt Nam, khẳng định quan điểm Việt Nam ủng hộ các dự án phát triển của Lào. Tuy nhiên, ông nói dự án Xayaburi bị đánh giá sẽ có tác động khó lường đối với môi trường và cuộc sống của người dân, đặc biệt là ở đồng bằng sông Cửu Long của VN. Ông Trung kêu gọi các nước liên quan cần tận dụng thời gian gia hạn để tiến hành nghiên cứu cụ thể và toàn diện về dự án. Ông Trần Đức Cường, Giám đốc bộ phận hỗ trợ kỹ thuật MRC nói đập Xayaburi sẽ quyết định mạnh mẽ đối với số phận của con sông Mekong bởi nó là phát pháo đầu tiên cho 11 con đập tiếp theo sẽ được xây dựng trên dòng chính. Khi đó, nguồn nước, phù sa ở phía hạ nguồn VN gần như chẳng còn gì. Phía VN cũng lo ngại việc Lào chưa có phương án đối phó động đất, nhất là sau trận động đất hồi tháng 3 ở Myanmar cũng ảnh hưởng tới Lào.
Trong khi đó, đại diện Lào khẳng định dự án Xayaburi đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn kỹ thuật của MRC và những tác động chính của nó có thể được giảm nhẹ ở mức độ chấp nhận được. Hôm qua, đại diện Lào tiếp tục tái khẳng định tầm thiết yếu của việc xây dựng đập Xayaburi đối với phát triển kinh tế nước này.
Các tổ chức môi trường quốc tế hôm qua hoan nghênh quyết định của MRC, đồng thời kêu gọi Lào nghiêm túc thực hiện đúng tinh thần kết luận của cuộc họp. Tiến sĩ Richard Cronin, Giám đốc chương trình Đông Nam Á của Trung tâm Stimson (Mỹ), cho rằng Lào đã có rất nhiều con đập khác xây ở nhánh phụ sông Mekong trên cao nguyên để bán điện cho Thái Lan và các nước lân cận. “Tôi cho rằng Lào không cần phải hối hả xây dựng đập Xayaburi bằng mọi giá vào lúc này”, ông nói với Thanh Niên.
Ông Prasarn Marukpitak, nguyên Chủ tịch Tiểu ban phát triển sông Mekong của Thượng viện Thái Lan, cũng cho rằng điện năng mua từ thủy điện Xayaburi sẽ chỉ làm lợi cho một số ít người mà cái giá lại quá đắt. “Thái Lan đang phát triển nhanh chóng các nguồn điện năng thay thế và chúng ta có thừa nguồn điện năng dự trữ. Tôi hy vọng Chính phủ Thái Lan sẽ nghiêm túc xem xét lại quyết định mua điện từ con đập”, ông Marukpitak cho Thanh Niên hay.
Cũng trong hôm qua, Ủy ban liên chính phủ ASEAN về nhân quyền cho biết sẽ điều tra liệu Công ty SEAN&Ch Kamchang có vi phạm nhân quyền khi tham gia dự án hay không vì tác động quá lớn của con đập đối với hàng triệu người dân.
Minh Quang (từ Viêng Chăn, Lào) - An Điền
Bình luận (0)