Mỹ, Philippines kêu gọi bàn vấn đề biển Đông tại ARF

Diễn đàn khu vực ASEAN (ARF) sẽ diễn ra tại Bali, Indonesia, từ ngày 16-23.7. Ngoài các nước thành viên trong khối, tham dự ARF còn có các đối tác lớn như: Ấn Độ, EU, Mỹ, Nga, Nhật, Úc và Trung Quốc.

“Là một diễn đàn an ninh quan trọng, ARF có thể sẽ xem vấn đề biển Đông là một trong những chủ đề quan trọng nhất”, Đài truyền hình GMA News dẫn lời Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario cho hay hôm 30.6. Đại sứ Mỹ tại Manila Harry Thomas cũng nhất trí với nhận định của ông Rosario. Ngoại trưởng Rosario cho rằng vấn đề biển Đông có thể được tiếp cận từ góc độ an ninh hàng hải, trong khi ông Thomas muốn dùng giải pháp ngoại giao để tháo gỡ căng thẳng. Trước đó, trong chuyến thăm Nhật hồi tháng 6, Tổng thống Indonesia Susilo Bambang Yudhoyono cho Kyodo News hay tranh chấp ở biển Đông cũng sẽ được thảo luận tại Hội nghị cấp cao Đông Á, dự kiến diễn ra vào tháng 11 tại Bali.

Ngoại trưởng Indonesia Marty Natalegawa chào người đồng cấp Mỹ Hillary Clinton tại Diễn đàn khu vực ASEAN ở Hà Nội vào năm ngoái - Ảnh: Reuters

Trước những hành động đơn phương gây quan ngại cho cộng đồng quốc tế gần đây của Trung Quốc trên biển Đông, Ngoại trưởng Rosario hôm qua lên tiếng kêu gọi Trung Quốc hành động “có trách nhiệm”. AFP dẫn lời ông Rosario cho biết dự kiến sẽ thăm Trung Quốc từ ngày 7-9.7, và trong chuyến đi này, ông sẽ tìm kiếm giải pháp hòa bình cho tranh chấp vùng biển.

Cũng trong hôm qua, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Voltaire Gazmin tuyên bố những hành động gần đây của Trung Quốc buộc quân đội nước này xem lại chính sách ưu tiên, theo AFP. Ông Gazmin cho hay hiện máy bay tác chiến đang được ưu tiên đầu tư hơn. Phát ngôn viên lực lượng không quân Philippines là Miguel Ernesto Okol cũng cho hay nước này dự kiến sẽ mua từ 4 đến 6 máy bay chiến đấu mới trước năm 2016.

Xem xét những hành động gần đây ở biển Đông của Trung Quốc, nhà phân tích Mỹ Michael Auslin bình luận trên báo Wall Street Journal rằng Trung Quốc đẩy các bên liên quan khỏi “bàn cờ” biển Đông cho đến khi chỉ còn lại một mình nước này kiểm soát cả cục diện. Để ngăn chặn việc này, theo ông Auslin, Mỹ cần kêu gọi nhiều đối tác, gồm Ấn Độ, Nhật và Úc, giữ vai trò lớn hơn gần các vùng biển tranh chấp thông qua tăng cường hợp tác với các nước ASEAN.

Văn Khoa