Sau khi vượt qua đoạn đường mù mịt bụi than, trước mắt chúng tôi là một khai trường như chiếc ao khổng lồ rộng gần 2.000m2, sâu khoảng 10m nham nhở bùn đất. Khu vực này thuộc tổ 9, khu 7, P.Hà Tu, nằm trong ranh giới quản lý tài nguyên của Công ty cổ phần than Núi Béo - Vinacomin (viết tắt là CT than Núi Béo) nhưng trên mặt đất lại là các hộ dân sinh sống, thuộc quản lý của UBND P.Hà Tu.
Ì xèo
Khi tiếp xúc với PV, hầu hết người dân quanh khu vực hố (moong) than “thổ phỉ” đều tỏ ra rụt rè, đề nghị giấu tên mới dám cung cấp thông tin. Theo một số người dân, từ năm 2010 đã có tình trạng bốc xúc đất đá để đào than. Khoảng hơn 1 tháng nay, nhiều xe than đã được vận chuyển ra ngoài.
|
|
Tình trạng này cũng đã được CT than Núi Béo phát hiện. Ngày 26.4.2011, ông Nguyễn Tuấn Dũng, Phó giám đốc CT than Núi Béo, ký văn bản gửi đích danh ông Vũ Văn Hợp, Phó chủ tịch UBND TP Hạ Long, và UBND P.Hà Tu báo cáo về việc tại tổ 9, khu 7, P.Hà Tu có nhiều đối tượng bốc xúc đất đá khai thác than trái phép, trong đó nêu: “Công ty than Núi Béo kính đề nghị UBND TP Hạ Long có ý kiến chỉ đạo các cơ quan chức năng phối hợp kiểm tra, xử lý ngăn chặn có hiệu quả việc san gạt, bốc xúc đất đá”.
Đến ngày 23.6.2011, ông Mai Quảng Thái, Phó giám đốc CT than Núi Béo ký văn bản số 2400 gửi Tập đoàn Vinacomin, UBND TP Hạ Long, Công an tỉnh, Công an TP Hạ Long, P.Hà Tu… báo cáo về tình trạng than “thổ phỉ” tiếp tục hoành hành. Trong đó có đoạn: “Một điểm ở tổ 9, khu 7, P.Hà Tu đang xảy ra tình trạng nhiều đối tượng bốc xúc đất đá và đã lộ than nguyên khai. Các đối tượng ngang nhiên, công khai tổ chức phương tiện ô tô, xe máy hoạt động cả ngày lẫn đêm, gây khó khăn, phức tạp cho công tác quản lý tài nguyên và ảnh hưởng tới hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty”.
Đến nay, việc trùm than tặc mở moong lấy than đã rõ. Một lãnh đạo UBND TP Hạ Long cũng thừa nhận “thổ phỉ” đã lấy được than ra, nhưng số lượng than mất là bao nhiêu thì chưa thống kê được. Chỉ biết chính quyền địa phương và CT than Núi Béo, trong 3 ngày từ 6-8.7, huy động người và phương tiện hoàn nguyên chứng tích khai trường than “thổ phỉ”.
Lòng vòng trách nhiệm
Việc đưa máy móc hạng nặng vào đào đất đá, mở moong lấy than, như đã nói không diễn ra trong thời gian ngắn. Vậy tại sao chính quyền địa phương, lực lượng bảo vệ mỏ không thể chặn đứng hoạt động của những trùm than “thổ phỉ”?
Ông Đào Xuân Đan, Chủ tịch UBND TP Hạ Long, giải thích: “Trước tình hình than “thổ phỉ” đào than lộ thiên ở tổ 9, khu 7, P.Hà Tu, chúng tôi đã chỉ đạo các ngành chức năng tổ chức lực lượng để phối hợp ngăn chặn. Tuy nhiên, tài nguyên than ở dưới lòng đất đã giao cho CT than Núi Béo thì công ty này phải có trách nhiệm bảo vệ. Họ phải báo cáo, lên phương án, tổ chức lực lượng ra ngăn chặn, nếu bị đối tượng khai thác than chống đối, chúng tôi sẽ xử lý. Vấn đề là họ phải chủ động ngăn chặn ngay từ đầu, chính quyền địa phương chỉ có vai trò hỗ trợ”.
Trong khi đó, ông Mai Quảng Thái, Phó giám đốc CT than Núi Béo, nói: “Điểm khai thác than trái phép ở tổ 9, khu 7, P.Hà Tu nằm trong ranh giới quản lý tài nguyên của công ty chứ không phải trong ranh giới mỏ. Ở vị trí này, chúng tôi chưa có quy hoạch khai thác nên chỉ quản lý tài nguyên dưới lòng đất, còn trên bề mặt vẫn có dân sinh sống, là thuộc quyền quản lý của chính quyền địa phương”.
Trong quy chế phối hợp giữa UBND TP Hạ Long với Tập đoàn than khoáng sản về ngăn chặn, xử lý hoạt động khai thác than trái phép trên địa bàn TP Hạ Long được ban hành ngày 1.7.2008 cũng chỉ rõ: “Các hoạt động khai thác than trái phép nằm ngoài ranh giới mỏ, nằm trong khu dân cư, UBND phường, xã có trách nhiệm chủ động kiểm tra, xử lý. Các đơn vị thuộc TKV (Tập đoàn than khoáng sản) đóng trên địa bàn tham gia phối hợp theo đề nghị của UBND phường, xã”.
Theo quy chế này, UBND P.Hà Tu, TP Hạ Long là đơn vị chịu trách nhiệm chính khi để than tặc lộng hành tại tổ 9, khu 7, P.Hà Tu. Ông Hoàng Văn Nam, Chủ tịch UBND P.Hà Tu, phân trần: “Chúng tôi đã phát hiện ra tình trạng đào đất, bốc xúc đất đá tại tổ 9, khu 7 ngay từ khi có xe, máy vào đào xúc đất. Khi phát hiện, chúng tôi đã lập biên bản xử lý chủ đất, xử lý người đào xúc đất đá, yêu cầu lực lượng công an, dân quân tổ chức canh phòng. Tuy nhiên, do địa bàn phường rộng, lại xảy ra nhiều điểm khai thác than trái phép nên chúng tôi không đủ lực lượng để canh gác 24 giờ”.
Trong khi quả bóng trách nhiệm bị đá lòng vòng thì tài nguyên "vàng đen" của Tổ quốc vẫn bị đào lên từ lòng đất rồi các đầu nậu chở đến cảng xuất lậu qua bên kia biên giới; còn Vinacomin đang nhập than từ nước ngoài để kịp đáp ứng cho nhu cầu trong nước.
Káp Long - Hải Sâm
Bình luận (0)