“Thủy sâm” chữa bá bệnh?

Chữa bá bệnh

Qua những lời đồn đại về nhiều công dụng trị bệnh của thủy sâm, ngoài những người nuôi thủy sâm để dùng chữa bệnh cho gia đình, còn có nhiều người nuôi nhân giống rồi rao bán con giống thủy sâm.

Một người có số điện thoại 098809... rao bán con giống thủy sâm trên một diễn đàn mạng như sau: “Mua một con giá 160 ngàn đồng; mua 2 con giá 150 ngàn/con; mua từ 3 con trở lên thì giá 140 ngàn/con. Tặng kèm tài liệu tham khảo...”. Người rao bán thủy sâm này còn rao công dụng chữa được 27 căn bệnh như: tiểu đường, cao huyết áp, chống ung thư, đau khớp, giúp tăng khả năng sinh lý, chống lão hóa, giảm nếp nhăn…

Những hũ thủy sâm nuôi tại nhà - Ảnh: Hà Minh

Vào trang vatgia.com cũng có rất nhiều người rao bán thủy sâm, với giá dao động từ 100 ngàn - 200 ngàn đồng/con giống. Thậm chí, nếu ai có nhu cầu mua nước thủy sâm về uống ngay thì giá 35 ngàn đồng một lít, giao hàng tận nơi và cả qua đường bưu điện (tùy địa phương). Người có nickname <khuonghien…@...> thì rao... thanh lý thủy sâm, với lời rao rằng: “Thủy sâm nhà em chật cả bếp và cả tủ lạnh rồi nên muốn thanh lý lại với giá 300 ngàn đồng một hũ (hũ 5 lít có kèm con giống)...

Theo một địa chỉ rao bán thủy sâm trên một diễn đàn mạng, chúng tôi tìm đến nhà anh N. (21 tuổi, Q.Bình Thạnh, TP.HCM). N. cho biết: “Tôi đã nuôi thủy sâm được hơn nửa năm nay. Xuất phát từ việc có người giới thiệu về công dụng chữa được nhiều chứng bệnh của thủy sâm nên tôi nuôi thử. Sau đó, tôi lên một số diễn đàn thấy nhiều người có nhu cầu nuôi thủy sâm nên nảy sinh ý định nuôi nhân giống thủy sâm để bán kiếm tiền cho vui”. N. quảng cáo: “Mẹ tôi bị viêm khớp, dùng nước thủy sâm một thời gian, thấy bệnh bắt đầu giảm phần nào. Bản thân tôi cũng dùng nước này cũng thấy đỡ mệt mỏi cơ bắp mỗi khi vận động nhiều?”. N. còn đưa cho chúng tôi xem một tờ giấy trong đó liệt kê ra mấy chục căn bệnh có thể chữa khỏi nhờ uống thủy sâm như: huyết áp cao, đau khớp, giải độc gan, thận...

''Thực tế thủy sâm không có quá nhiều công dụng như người ta rao. Ngoài ra, cần lưu ý với những sản phẩm lên men, luôn phải cẩn trọng, dễ ảnh hưởng trên tế bào gan'' - Lương y Huỳnh Văn Quang

Cẩn trọng!

Theo lương y Vũ Quốc Trung (hội viên Hội Đông y VN): “Thực ra thủy sâm là một dạng nước uống làm đơn giản, nó được lên men từ trà và nước đường, tạo ra con giống gần giống như con giấm. Nó cũng có vị chua như giấm. Sản phẩm lên men nên cũng có một số vitamin, chất a-xít. Vì có vị chua nên nhiều người dùng để giảm cân. Thường trong dân gian hễ nghe nói cái gì bổ thì gọi đó là sâm, trong thực tế có hàng chục thứ cây, lá, củ... được gọi là sâm, nhưng chỉ có vài loại là sâm thực sự, có tính bổ dưỡng. Việc nuôi thủy sâm cần đảm bảo vệ sinh từ khâu nước đến lọ hũ đựng để không bị nhiễm vi sinh”.

Về khả năng chữa bệnh của thủy sâm, lương y Quốc Trung cho rằng: “Thủy sâm có vài công dụng, dễ thấy nhất là giảm cân, vì cũng như những loại chất chua khác đều có tác dụng giảm cân. Bên cạnh đó là giải khát. Còn những lời rao trên mạng là nói quá, nhất là chống ung thư, điều này chưa có nghiên cứu, chưa có cơ sở khoa học gì cả”. Tương tự, nói về thủy sâm, lương y Huỳnh Văn Quang (Hội Đông y Q.5, TP.HCM) cho rằng: “Thực ra đây là phong trào đồn thổi để bán sản phẩm, nhất là sản phẩm do một công ty nào đó nhập về bán chứ không đơn thuần chỉ là con giống mà mọi người nuôi thủ công bán. Thực tế thủy sâm không có quá nhiều công dụng như người ta rao. Cũng cần lưu ý với những sản phẩm lên men, luôn phải cẩn trọng, dễ ảnh hưởng trên tế bào gan. Do vậy, những bệnh nhân có xét nghiệm men gan cao, hay có các triệu chứng về gan thì không nên dùng những sản phẩm ủ lên men”.

Dược sĩ Lê Kim Phụng (giảng viên ĐH Y Dược TP.HCM) cũng đưa ra một số lưu ý khi dùng thủy sâm, đó là: Cần chú ý vì lượng a-xít axetic chứa trong thủy sâm khá cao (giống như giấm), vì vậy không nên uống quá nhiều mặc dù thấy hợp khẩu vị hoặc uống cho đã cơn khát. Liều lượng sử dụng thay đổi tùy từng người, khi bắt đầu uống để bồi bổ chỉ nên uống một lượng nhỏ chừng 50-60 ml lúc sáng sớm và uống kèm nhiều nước trong ngày. Có thể tăng lên 1/2 lít hoặc 1 lít nếu để điều trị bệnh nhưng phải có sự chỉ dẫn chuyên môn. Do trà thủy sâm chứa nhiều a-xít lactic, do đó dùng một thời gian dài có thể dẫn đến đau khớp, chóng mặt và viêm xoang. Trẻ nhỏ dưới 2 tuổi và phụ nữ có thai không nên dùng (vì có đến 1% lượng cồn trong thủy sâm). Cũng không nên uống trong thời gian cho con bú vì có thể gây đau bụng cho trẻ sơ sinh. Người tiểu đường cũng không nên dùng nhiều. Phụ nữ bị rong kinh cũng cần thận trọng khi dùng, và nên ngưng sử dụng trước kinh kỳ tối thiểu là 1 tuần. Dụng cụ chứa đựng nên dùng lọ thủy tinh, sành sứ, vì nấm men trà tương kỵ với dụng cụ kim loại do chất a-xít trong trà thủy sâm sẽ tạo ra những độc chất…

Thanh Tùng - Hà Minh