Về con người chẳng hạn, tiểu sử một vị tướng, một chính khách, một nhà buôn, nhà khoa học, nghệ sĩ, chắc đâu đã hay hơn, ly kỳ hơn đời một bác sửa xe đạp, một ông nông dân, gã lượm ve chai, bà bán vé số hay anh chàng đánh giậm. Ai chả có một cuộc đời, một lịch sử sống, chỉ có điều những người kia được nhiều người nhắc đến và khai thác ở các dạng thông tin nên nhiều người biết tới. Còn bác nông dân, người thợ sửa xe thì không mấy ai để ý đến. Đời là thế. Một cá nhân bất kỳ nào, tôi nghĩ nếu tìm hiểu tường tận thì đều có thể thành tiểu thuyết, thậm chí tiểu thuyết nhiều tập, chí ít là một truyện ngắn. Chẳng có ai là con số không mà cũng chẳng có ai vĩ đại đến mức đại diện cho tất cả. Nếu có như vậy thì chỉ do cái miệng truyền thông đưa ra thôi.
Tôi nghe nói triệu triệu người trên trái đất này không ai có vân tay giống nhau. Không rõ điều đó khoa học kiểm chứng chưa, còn về cuộc đời mỗi con người thì tôi dám chắc không bao giờ có giống nhau chồng khít. Từng ấy triệu cuộc sống sẽ có từng ấy triệu diện mạo, tính cách, cách ứng xử, cách nghĩ, cách làm việc… Chỉ có mỗi một cái giống nhau, đó là cùng sống và bị kiểm soát theo một quy luật tự nhiên, giống như trái đất quay tròn.
Vậy nên cần xem lại một số gương điển hình, và tôi nghi ngờ về kết quả nếu cứ rập khuôn một cách máy móc. Tất cả là do hoàn cảnh xuất thân, sức khỏe và những đoạn đời chẳng giống nhau, chi phối tạo nên tính cách, lối sống. Vậy nên tôi thường chối từ góp ý mà chỉ nói cảm nhận về gương điển hình này nọ. Sự cảm nhận thường trung thực và giúp cho người nghe tự ngắm được bản thân họ từ góc độ cảm nhận của người khác. Còn góp ý thì đầy tính chủ quan và thiên kiến, sao mà theo được. Nếu áp dụng nó vào cuộc sống thì nó chỉ có mỗi một giá trị là áp đặt cưỡng bức mà thôi.
Đông Ngàn
>> Hà Nội mùa sấu rụng lá
>> Rón rén và rổn rảng
>> Chữa bệnh bằng hoa
>> Thư của một sinh viên khoa báo chí gửi bạn
Bình luận (0)