Báo cáo thẩm tra báo cáo trên, Ủy ban Tài chính - Ngân sách nhận định: lãng phí, thất thoát trong đầu tư công năm 2012 vẫn là vấn đề nổi lên được dư luận xã hội quan tâm.
Lãng phí lớn do chất lượng xây dựng và thực hiện quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội một số ngành, vùng còn hạn chế, nhiều công trình sử dụng vốn ngân sách gây lãng phí phần lớn do quy hoạch thiếu tính chiến lược; quy hoạch phát triển ngành, vùng, địa phương thiếu sự phối hợp với nhau, quy hoạch chồng lấn quy hoạch, quy hoạch vừa thừa vừa thiếu lại sớm phải điều chỉnh bổ sung, nhiều công trình được phê duyệt đầu tư vẫn phải chờ quy hoạch...
Báo cáo nêu dẫn chứng, đến tháng 7.2012, Hà Nội chậm triển khai 500 công trình do chờ quy hoạch; 27 sân golf nằm ngoài quy hoạch với diện tích đất bình quân trên 10 ha/sân golf.
Tình trạng phê duyệt, quyết định nhiều dự án đầu tư không tính đến khả năng cân đối về nguồn vốn dẫn đến tình trạng đầu tư bị phân tán, dàn trải, nhiều dự án, công trình thi công kéo dài, gây lãng phí nguồn lực.
Theo báo cáo của Bộ Tài chính, tính đến hết năm 2011, tổng số nợ vốn đầu tư của 63 tỉnh, thành phố là 91.273 tỉ đồng thuộc 47.209 dự án. Tính đến tháng 5.2012, tổng số dự án sử dụng vốn trái phiếu Chính phủ đã giãn hoãn tiến độ là 143 dự án.
Vấn đề sử dụng vốn và tài sản tại các doanh nghiệp nhà nước cũng còn hạn chế. Nợ xấu trong hệ thống ngân hàng thương mại ở mức cao ảnh hưởng không thuận lợi tới sự phát triển bền vững nền kinh tế. Thống kê của Bộ Tài chính, của Kiểm toán Nhà nước cho thấy, hiệu quả kinh doanh của khối doanh nghiệp nhà nước thấp. Nhiều tập đoàn, tổng công ty sản xuất kinh doanh thua lỗ (như Tập đoàn xăng dầu, Tập đoàn điện lực, Tổng công ty hàng hải VN...).
Tình trạng sử dụng ngân sách sai mục đích, vượt định mức, tiêu chuẩn, dự toán vẫn tồn tại khá phổ biến và chậm được khắc phục. Trong 7 tháng đầu năm 2012, Kho bạc Nhà nước phát hiện trên 31.300 khoản chi thường xuyên chưa thực hiện đúng thủ tục, chế độ quy định, đã từ chối thanh toán trên 371 tỉ đồng. Thanh tra Nhà nước đã kiến nghị thu hồi về ngân sách trên 3.529 tỉ đồng và kiến nghị xử lý trách nhiệm nhiều tập thể, cá nhân vi phạm chế độ quản lý, sử dụng ngân sách.
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp, ông Nguyễn Văn Hiện gọi việc đầu tư, mua sắm công là “mảnh đất cực kỳ màu mỡ” mà tất cả các khâu đều có thể “ăn” được, gây thất thoát ngân sách của nhà nước.
Trước thực tế đó, nhiều ý kiến cho rằng nên sớm sửa luật Đấu thầu để hạn chế sai phạm trong mua sắm đầu tư công.
T.Nguyễn
Bình luận