Sẽ rút lại tên bão Sơn Tinh

Bản đồ dự báo đường đi của bão Sơn Tinh  Nguồn: Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn T.Ư

Theo ông Lê Thanh Hải, Phó giám đốc Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn T.Ư, trước đây, việc đặt tên cho các cơn bão do Cơ quan dự báo khí tượng của Hải quân Mỹ thực hiện. Ban đầu, người ta đánh số cho từng cơn bão trong từng mùa mưa bão theo nguyên tắc lấy ngày cơn bão xuất hiện để đặt tên cho nó. Sau đó, Hải quân Mỹ có sáng kiến lấy tên Thánh của ngày xuất hiện cơn bão để đặt tên. Danh sách tên đề cử này sẽ được gửi cho Tổ chức khí tượng thế giới sử dụng theo thứ tự từ A đến Z.

Trong một số ngôn ngữ châu Âu, bão là danh từ thuộc giống cái nên người ta đã sử dụng tên phụ nữ để đặt tên bão. Những năm 60 của thế kỷ trước, phong trào nữ quyền thế giới cho rằng bão lũ toàn đem lại những điều tồi tệ nên phản đối việc lấy tên phái nữ để đặt tên các cơn bão. Trước yêu cầu này, Tổ chức khí tượng thế giới đã phải dung hòa bằng cách dùng một tên nam giới và một tên nữ giới đặt tên cho các cơn bão xen kẽ nhau. Tên này do các nước thành viên tiến cử cho Tổ chức khí tượng thế giới lựa chọn.

Riêng ở khu vực tây bắc Thái Bình Dương, các nước trong Ủy ban bão của khu vực đã họp lại, bàn thảo và đưa ra quyết định: các nước sẽ đề cử tên các cơn bão để lựa chọn vào danh sách được “chốt”, các tên trong danh sách này sẽ được dùng để đặt tên cho các cơn bão.

Trên thực tế, các nước đã lấy tên của các vị thần, các loài hoa, con thú quý hiếm, địa danh nổi tiếng… để đề cử cho Ủy ban bão của khu vực. Trung Quốc có đề cử tên Ngokhong (Ngộ Không), có nước lấy tên thần Sấm, thần Gió… “giới thiệu” cho Ủy ban bão của khu vực lựa chọn. Theo quy định, khi gửi các tên đề cử, các nước thành viên phải chú thích rõ cách phát âm và giải thích ý nghĩa của những cái tên đó.

“Tổng cục Khí tượng thủy văn trước kia đã đề xuất 20 tên gọi. Việc đưa ra danh sách các tên đề cử được thực hiện theo đúng trình tự, đã được Viện Ngôn ngữ Việt Nam thẩm định và khẳng định đó là những cái tên thuần túy Việt Nam. Ủy ban bão của khu vực chỉ chọn 10 tên do chúng ta đề cử, trong đó có: Conson, Saola, Songda, Sontinh, Lekima, Saomai, Bavi, Tramy, Halong, Vamco”, ông Hải cho biết.

Theo ông Hải, mỗi năm Ủy ban họp một lần, việc đề cử tên mới, loại tên cũ ra khỏi danh sách cũng được bàn thảo và đi đến quyết định cuối cùng. Trên thực tế, sau khi cơn bão Saomai đổ bộ vào Hàn Quốc gây hậu quả nghiêm trọng, nước này đã đề xuất loại bỏ tên Saomai ra khỏi “ngân hàng tên bão” và đã được chấp nhận. Cơn bão Chanchu cũng thế. Sau khi gây tổn thất lớn đối với ngư dân Việt Nam, cái tên này cũng đã được loại bỏ.

Trao đổi với Thanh Niên về ý kiến liệu có nên lấy tên một phúc thần để đặt tên bão, ông Bùi Văn Đức, Tổng giám đốc Trung tâm khí tượng thủy văn quốc gia, cho rằng việc để tên Sơn Tinh đặt cho cơn bão, một hiện tượng thời tiết cực đoan là “chưa hợp lý”. “Phát hiện của Thanh Niên là chính xác. Theo quy định, chúng ta có thể rút lại tên gọi này. Chúng tôi sẽ có kiến nghị để rút lại tên này trong phiên họp thường niên của Ủy ban bão của khu vực”, ông Đức nói.

Bão có thể ảnh hưởng trực tiếp đến miền Trung Ngày 24.10, áp thấp nhiệt đới ngoài khơi Philippines đã mạnh lên thành bão, có tên quốc tế là Sơn Tinh, tên do Việt Nam đề cử. Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn T.Ư, chiều cùng ngày, tâm bão nằm trên khu vực phía bắc đảo Mindanao (Philippines), cường độ mạnh cấp 8 (tức là từ 62 đến 74 km/giờ), giật cấp 9 - cấp 10. Trong 24 giờ tới, bão di chuyển theo hướng tây tây bắc, mỗi giờ đi được khoảng 20-25 km, nhiều khả năng sẽ di chuyển vào biển Đông và trở thành cơn bão số 8 trong mùa mưa bão năm nay ở nước ta. Sau đó, bão sẽ hướng về phía vùng biển quần đảo Hoàng Sa. Chiều mai 26.10, tâm bão cách quần đảo Hoàng Sa khoảng 310 km về phía đông nam. Ông Lê Thanh Hải, Phó giám đốc Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn T.Ư, cho biết khoảng ngày 28 - 29.10, bão Sơn Tinh sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến các tỉnh bắc Trung bộ và trung Trung bộ. Trước mắt, chịu ảnh hưởng của hoàn lưu bão, từ sáng 25.10 ở vùng biển phía đông biển Đông gió sẽ mạnh dần lên cấp 6 - cấp 7, vùng gần tâm bão đi qua cấp 8 - cấp 9, giật cấp 10 - cấp 11, biển động rất mạnh. Trong ngày 24.10, Ban Chỉ đạo phòng chống lụt bão T.Ư và Ủy ban Quốc gia tìm kiếm cứu nạn đã có công điện khẩn yêu cầu các bộ ngành liên quan và các tỉnh, thành phố ven biển từ Quảng Ninh đến Bà Rịa-Vũng Tàu triển khai các biện pháp phòng chống bão Sơn Tinh. Quang Duẩn - Mai Vọng

Quang Duẩn

>> Tối mai 25.10, bão Sơn Tinh sẽ vào biển Đông