Đau đầu với vịt chạy đồng
Ở ĐBSCL, trước đó đã xảy ra một số trường hợp nhiễm cúm gia cầm H5N1 nhỏ lẻ trước khi dịch bùng phát tại 2 tỉnh Đồng Tháp và Tiền Giang. Tuy nhiên, các thông tin này gần như rơi vào im lặng và quên lãng, cho đến khi Đồng Tháp ghi nhận ca tử vong đầu tiên do cúm A/H5N1 ở một bé trai 4 tuổi (ngụ xã Tân Hội Trung, H.Cao Lãnh) và dịch cúm H7N9 bùng phát ở Trung Quốc thì chuyện phòng chống dịch cúm gia cầm mới trở nên nóng bỏng.
|
|
Một cán bộ thú y ở ĐBSCL nhận định: “Trong điều kiện chăn nuôi ngoài trời như hiện nay, mầm bệnh lưu tồn trên gia cầm rất đa dạng, gần như người dân phải sống chung với dịch bệnh. Thêm vào đó, ý thức của cộng đồng về dịch cúm gia cầm vẫn chưa đầy đủ, nhiều người còn chủ quan nên rất đáng lo ngại”. Ngành thú y ĐBSCL hiện nay đang lo lắng về đàn thủy cầm chăn nuôi ngoài trời, cụ thể là vịt chạy đồng. Năm 2005 được xem là đỉnh điểm của dịch cúm H5N1 ở Việt Nam khi cả nước phải tiêu hủy hơn 45 triệu con gia súc, gia cầm. Lúc đó, nhiều chuyên gia đã nhận định quản lý vịt chạy đồng là khó nhất trên bản đồ dịch tễ. “Trong điều kiện chăn nuôi nhỏ lẻ, khó kiểm soát như hiện nay, cúm gia cầm rất dễ lây lan. Ngành thú y tỉnh đang giám sát chặt chẽ, ghi nhận các biểu hiện lạ, lấy mẫu và gởi xét nghiệm nhanh để kịp thời khoanh vùng, xử lý ngay các ổ dịch”, ông Trương Ngọc Trưng, Chi cục trưởng Chi cục Thú y tỉnh Hậu Giang, cho biết.
Nhiều khó khăn trong phòng dịch
Khó khăn lớn hiện nay là cách quản lý đàn thủy cầm. Khác với gà, vịt mang bệnh khó nhận biết qua những biểu hiện bên ngoài. Có lúc nhiều địa phương đã áp dụng hình thức “nội bất xuất, ngoại bất nhập” với đàn vịt chạy đồng khi phát hiện dịch cúm. Đây được xem là giải pháp thụ động khi mạng lưới thú y quá mỏng, còn người dân lại lơ là trong tiêm phòng vắc xin. Ngoài ra, nhiều người cũng đề xuất dời đàn vịt chạy đồng vào mô hình chăn nuôi thủy cầm an toàn sinh học. Mô hình này đã được nhiều địa phương trong vùng áp dụng. Tuy nhiên, do tập quán lâu nay, người dân vẫn quen thả vịt ăn mót lúa sau khi thu hoạch để tiết kiệm tiền thức ăn.
|
|
Ngành thú y đã xác định nguy cơ bùng phát dịch cúm gia cầm trên đàn vịt là rất lớn, nên đang dồn lực để tiêm phòng vắc xin. Vấn đề là các địa phương gần như không có đủ cán bộ để lội vào đồng sâu tiêm cho đàn vịt. Đây được xem là một lỗ hổng lớn trong phòng chống cúm gia cầm hiện nay. Bên cạnh đó, việc quản lý buôn bán gia cầm sống và các loại chim trời cũng rất nan giải. “Dẹp một lần thì dễ, nhưng sau khi các cơ quan chức năng rút đi, họ lại buôn bán như cũ”, một cán bộ thú y tỉnh Hậu Giang cho biết. Không chỉ người chăn nuôi, mua bán gia cầm mà ngay cả người tiêu dùng cũng chủ quan mua gia cầm sống không rõ nguồn gốc.
Chuyện hình thành các lò giết mổ tập trung có kiểm định của cơ quan thú y đã được đề cập từ lâu nhưng đến nay vẫn trong tình trạng “giậm chân tại chỗ”. Bên cạnh đó, việc mở rộng hệ thống bán gia cầm sạch từ nông thôn đến thành thị là rất cần thiết. Khi hệ thống này phủ đều, người dân sẽ từ bỏ thói quen mua gia cầm sống không rõ nguồn gốc. Đây cũng là cơ sở để bảo vệ quyền lợi của người chăn nuôi gia cầm một khi xảy ra dịch bệnh.
|
Bộ NN-PTNT đang xây dựng và trình Chính phủ phê duyệt “Kế hoạch quốc gia phòng chống cúm gia cầm tại Việt Nam giai đoạn 2013 - 2017”. Theo đó, Bộ NN-PTNT đề xuất: “Ngân sách địa phương đảm bảo mua vắc xin tiêm phòng dịch, người chăn nuôi chi trả công tiêm phòng”. Theo một số cán bộ thú y, hiện khâu tiêm phòng vắc xin trên đàn gia cầm chưa lấy tiền công nhưng không ít người dân còn lảng tránh. Nếu thu tiền công tiêm vắc xin sẽ phát sinh thêm khó khăn đối với những hộ chăn nuôi gia cầm chưa có ý thức phòng dịch. Các hộ này sẽ lách tiêm phòng để khỏi trả tiền công. |
Cao Phong
Bình luận (0)